Μαγειρικά σκεύη υπάρχουν πολλών ειδών: Ανοξείδωτο ατσάλι, γυαλί, τεφλόν, χυτοσίδηρος, χαλκός… Οι επιλογές είναι πολλές, όπως και τα ερωτήματα: Ποιο έχει την καλύτερη ποιότητα; Ποιο είναι πιο αντικολλητικό; Ωστόσο υπάρχει ένα ερώτημα που είναι το σημαντικότερο: Ποιο είδος μαγειρικού σκεύους είναι πιο ασφαλές για να μαγειρεύετε;
Οι δύο κύριοι τύποι μαγειρικών σκευών είναι τα κεραμικά και τα PTFE. Τα PTFE έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή για την αντικολλητική τους ποιότητα. Ωστόσο υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην επίστρωσή τους, καθώς έρευνες έχουν δείξει πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία. Τα κεραμικά μαγειρικά σκεύη, από την άλλη, είναι κατασκευασμένα από παράγωγο άμμου, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα ένα λείο, αντικολλητικό φινίρισμα.
Όταν επιλέγετε λοιπόν ένα μαγειρικό σκεύος το πιο σημαντικό που πρέπει να λάβετε υπόψη είναι η ασφάλεια για μακρόχρονη χρήση. Και οι πιο ασφαλείς επιλογές δεν είναι ούτε τα κεραμικά ούτε τα PTFE.
Σύμφωνα με ειδικούς που μίλησαν στο Health τα πιο ασφαλή μαγειρικά σκεύη είναι αυτά από γυαλί και ανοξείδωτο ατσάλι.
«Εάν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ή να αγοράσετε κατσαρόλες και τηγάνια από γυαλί ή Pyrex, και από ανοξείδωτο χάλυβα, είναι οι πιο υγιεινές επιλογές για μακροχρόνια/ισόβια χρήση», δήλωσε ο Jim Perko, του Κέντρου Integrative & Lifestyle Medicine στην Cleveland Clinic.
Τα πάντα εξαρτώνται από την επικάλυψη στα μαγειρικά σκεύη. Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη, όπως ο τύπος του υποκείμενου μετάλλου, η επίστρωση και ο τρόπος εφαρμογής του.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα κεραμικά σκεύη είναι κατασκευασμένα από μέταλλο και επικαλυμμένα με αντικολλητικό υλικό (συνήθως πυρίτιο). Αυτό είναι σχετικά ασφαλές, αλλά έχει διαπιστωθεί πως ορισμένες μάρκες μπορεί να χρησιμοποιούν μια επίστρωση που περιέχει βαρέα μέταλλα.
Στην άλλη μεγάλη κατηγορία αντικολλητικών σκευών, στα τεφλόν, η χημική ουσία (PFOA) που χρησιμοποιούσαν στα πρώτα τέτοιου τύπου προϊόντα έχει απαγορευτεί από το 2014. Τα νεότερα τεφλόν χρησιμοποιούν PFA, όμως και αυτή η χημική ουσία έχει προκαλέσει ανησυχίες για την υγεία, ύστερα από έρευνες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια.
Σε κάθε περίπτωση, τα κεραμικά μαγειρικά σκεύη και τα τεφλόν περιέχουν κάποια επίστρωση και αυτό είναι το ζήτημα. Αντίθετα, τα γυάλινα σκεύη, αλλά και αυτά από ανοξείδωτο χάλυβα, δεν διαθέτουν επίστρωση και αυτό τα κάνει ασφαλέστερα και πιο υγιεινά.
Η βιωσιμότητα τόσο των κεραμικών σκευών όσο και αυτών από τεφλόν εξαρτάται από τον τρόπο καθαρισμού τους. Για να τα διατηρείτε σε καλή κατάσταση:
- Αποφύγετε την υψηλή θερμοκρασία κατά το μαγείρεμα
- Αποφύγετε το κάψιμο
- Πλένετέ τα με ένα σφουγγάρι
- Αποφύγετε το τρίψιμο με οτιδήποτε λειαντικό
- Αποφύγετε τη χρήση μεταλλικών αντικειμένων που θα μπορούσαν να τα χαράξουν
Εκτός από το να γνωρίζετε τυχόν επίστρωση που μπορεί να υπάρχει στα μαγειρικά σας σκεύη, είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζετε και το βασικό υλικό. Με την πάροδο του χρόνου, η επίστρωση μπορεί να αποσυντεθεί και το υλικό από κάτω μπορεί να εισέλθει στο φαγητό σας.
«Περιορίστε τα χημικά όπως το PFOA, το PFAS και άλλα αντικολλητικά στοιχεία», αναφέρει η Julia Zumpano, από το Cleveland Clinic Digestive Disease Institute, και συνεχίζει με τις υπόλοιπες επικίνδυνες κατηγορίες: «Αν επιλέξετε μαγειρικά σκεύη με βάση το μέταλλο, αποφύγετε το αλουμίνιο -εκτός αν πρόκειται για ανοδιωμένο- καθώς μπορεί να εισχωρήσει στα φαγητά σας, ο χυτοσίδηρος και ο ανοξείδωτος χάλυβας θεωρούνται γενικά ασφαλείς, προσοχή και με τον χαλκό». Το ανοδιωμένο αλουμίνιο δεν αντιδρά με όξινα τρόφιμα, επομένως δεν υπάρχει κίνδυνος να περάσει στο γεύμα σας.