Τα φάρμακα αδυνατίσματος, στην περίπτωση των παιδιών/ εφήβων συνηθίζονται σε έκτακτες καταστάσεις. Παρά το γεγονός ότι τα συνταγογραφούμενα φάρμακα έχουν βρεθεί να είναι ασφαλή και αποτελεσματικά για τους ενήλικες, όταν συνδυάζονται με δίαιτα και άσκηση (και λαμβάνονται κάτω από ιατρική παρακολούθηση), κανένα από αυτά δεν έχουν εγκριθεί για χρήση σε παιδιά μικρότερα των 16 ετών. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό. Ο οργανισμός του παιδιού είναι πιο ευαίσθητος στην τοξικότητα των φαρμάκων απ’ ότι του ενήλικα. Αυτό καθιστά δύσκολο να προσδιοριστεί μια ασφαλής δοσολογία του φαρμάκου.
Μια κατηγορία αυτών των φαρμάκων, η ορλιστάτη, εμποδίσει την απορρόφηση του λίπους από τις τροφές, το οποίο επίσης επηρεάζει την απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών. Αυτές οι βιταμίνες είναι σημαντικές για την ανάπτυξη παιδιών και εφήβων. Συχνά συστήνεται να συνεχιστεί η πρόσληψη αυτών των φαρμάκων και για να διατηρήσουν την απώλεια βάρους, ενώ δεν υπάρχουν μελέτες για τον προσδιορισμό των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων από τη χρήση των φαρμάκων.
Μια άλλη κατηγορία είναι τα φάρμακα με σιμπουτραμίνη. Η σιμπουτραμίνη είναι μια ουσία που δρα στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αυξάνοντας το αίσθημα του κορεσμού. Αυξάνει, επίσης, τη θερμογένεση, ελαττώνοντας έτσι τη μείωση στην ενεργειακή κατανάλωση που προκαλείται λόγω της απώλειας σωματικού βάρους και έτσι επιδρά βοηθητικά στο ισοζύγιο ενέργειας. Συνήθως, οι παρενέργειες είναι η ταχυκαρδία και η αύξηση της αρτηριακής πίεσης, λόγοι για τους οποίους ανεστάλη πρόσφατα η κυκλοφορία της στην Ευρώπη (ενώ στις Η.Π.Α. συνεχίζεται η κυκλοφορία με σύσταση για συχνή παρακολούθηση της καρδιακής λειτουργίας).
Πολύ μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στα «φάρμακα» που χορηγούνται χωρίς συνταγή με σκοπό την απώλεια βάρους. Ακόμη και στις περιπτώσεις, όπου το «χάπι» ισχυρίζεται ότι είναι «φυσικό», αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι ασφαλές. Αυτά πιθανό να ανήκουν στην κατηγορία «συμπληρωμάτων» και όχι στην κατηγορία φαρμάκων, με συνέπεια να εξαιρούνται από τους αυστηρούς κανόνες ασφάλειας και αποτελεσματικότητας που απαιτούνται από τα συμβατικά φάρμακα. Ένα τέτοιο χάπι, που χρησιμοποιείται για απώλεια βάρους, δεν μπορεί να κάνει ότι η ετικέτα «λέει» ότι θα κάνει και συχνά, μπορεί να υπάρχουν ανεπιθύμητες παρενέργειες, όπως αυξημένη αρτηριακή πίεση/ παλμός ή απώλεια των υγρών του σώματος, με αποτέλεσμα τη μείωση των επιπέδων του καλίου ή και προβλήματα στην καρδιά και στους μύες. Τα σκευάσματα αυτά είναι στην καλύτερη περίπτωση αναποτελεσματικά, και στη χειρότερη περίπτωση, επικίνδυνα.
Οι περισσότεροι ειδικοί συμβουλεύουν τους γονείς να αποφεύγουν τα φάρμακα απώλειας βάρους για τα παιδιά τους, εκτός από τα παιδιά που έχουν πολύ υψηλό ΔΜΣ και πάντα υπό ιατρική παρακολούθηση. Μελέτες έχουν δείξει ότι δεν υπάρχει υποκατάστατο για την άσκηση και υγιεινό τρόπο διατροφής.
Η χειρουργική επέμβαση για την παχυσαρκία στην περίπτωση των παιδιών/ εφήβων «πρέπει να είναι η τελευταία λύση», λένε οι ειδικοί. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί έφηβοι στρέφονται σε χειρουργική επέμβαση ως θεραπεία για την παχυσαρκία και τις επιπλοκές της. Το ποσοστό της μακροχρόνιας επιτυχίας, τις συνέπειες και τους κινδύνους για τον παιδιατρικό πληθυσμό είναι ακόμη άγνωστες, όπως και ο βαθμός συμμόρφωσης με τις απαραίτητες διαιτητικές τροποποιήσεις που απαιτούνται μετά από αυτές τις διαδικασίες.
Τα βασικά κριτήρια παιδιού/ εφήβου για την υποβολή σε χειρουργική επέμβαση είναι: 1) να έχει ΔΜΣ >40 kg/m², σε συνδυασμό με σοβαρές επιπλοκές σχετιζόμενες με την παχυσαρκία (σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, άπνοια στον ύπνο, λιπώδης διήθηση ήπατος, ψευδοόγκου του εγκεφάλου) ή ΔΜΣ > 50 kg/m², χωρίς σοβαρές επιπλοκές λόγου παχυσαρκίας (τα κριτήρια ΔΜΣ πρόσφατα μειώθηκαν στα επίπεδα που χρησιμοποιούνται για τους ενήλικες 40 και 35 kg/m²). 2) Να έχει το 95% του ύψους που θα αποκτήσει σαν ενήλικας. 3) Να έχει ακολουθήσει τις συμβατικές μεθόδους αντιμετώπισης παχυσαρκίας για 6 μήνες και παραπάνω και να έχει αποτύχει. 4) Να έχει σωματική και ψυχολογική υγεία. 5) Να έχει την στήριξη της οικογενειάς του.
Οι δύο κύριες χειρουργικές επεμβάσεις για την απώλεια βάρους, σε ενήλικες και εφήβους, είναι ο γαστρικός δακτύλιος και η γαστρική παράκαμψη κατά Roux-en-Y (γαστρικό by pass). Αποτελέσματα από έρευνες, σε εφήβους, έδειξαν ότι και οι 2 επεμβάσεις προκαλούν σημαντική απώλεια βάρους, αλλά ο γαστρικός δακτύλιος παρουσιάζει λιγότερες επιπλοκές. Οι κίνδυνοι της βαριατρικής χειρουργικής είναι μεγάλοι και το ποσοστό μακροχρόνιας επιτυχίας, οι συνέπειες και οι κίνδυνοι για τον παιδιατρικό πληθυσμό είναι ακόμη άγνωστες, όπως και ο βαθμός συμμόρφωσης με τις απαραίτητες διαιτητικές τροποποιήσεις που απαιτούνται μετά από αυτές τις διαδικασίες, αναφέρουν οι ειδικοί επιστήμονες.
Πηγή: mednutrition.gr