Γνωμοδότηση για την επανατοποθέτηση διαθέσιμων διοικητικών υπαλλήλων

«Η αναστολή των υπηρεσιακών μεταβολών στο Δημόσιο η οποία εκκίνησε στις 31/12/2014 αφορά και καταλαμβάνει και την περίπτωση της προσωρινής τοποθέτησης των διαθεσίμων υπαλλήλων. Συνακόλουθα, η διαδικασία τοποθετήσεως αναστέλλεται για όσο διάστημα διαρκεί η εκ του άρθρου 28 του ν. 2190/1994 αναστολή.

Η Υπουργική Απόφαση, μέσω της οποίας επιχειρείται η προσωρινή τοποθέτηση των υπαλλήλων, που έχουν συμπεριληφθεί στους προσωρινούς πίνακες στην πραγματικότητα περιγράφει τις οικείες διατάξεις ενώ ελλείπει ως αναγκαία προϋπόθεση για το κύρος της η εκ του άρθρου 5 παρ.3 του ν.4024/2011 απόφαση του Τριμελούς Συμβουλίου, που να αφορά την προσωρινή τοποθέτηση του εν λόγω προσωπικού. Η τυχόν υπάρχουσα γνωμοδότηση, η οποία συνοδεύει την υπ’ αριθμόν 12/2014 ανακοίνωση του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης περί κινητικότητας των υπαλλήλων των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, δεν μπορεί να αναπληρώσει την εκ του νόμου προβλεπόμενη γνωμοδότηση για την προσωρινή τοποθέτηση του ως άνω προσωπικού».

Τα παραπάνω αναφέρει μεταξύ των άλλων σε γνωμοδότησή της η δικηγόρος κα Τσίπρα Μαγδαληνή σχετικά με την απόφαση του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης για την προσωρινή τοποθέτηση των 600 διοικητικών υπαλλήλων σε διαθεσιμότητα. Η Ομοσπονδία Διοικητικού Προσωπικού Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ζήτησε τη γνωμοδότησή της επί του κάτωθι ερωτήματος:

«Στις 22/12/2014 χωρίς να προκύπτει οποιαδήποτε ανάρτηση στην Διαύγεια ή δημοσίευση στο ΦΕΚ, απεστάλη προς τα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας Υπουργική Απόφαση, υπογραφόμενη από τον Υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης (ΔΙΔΑΔ.Φ.42Α/ΟΙΚ.33707) με την οποία αποφασίστηκε η προσωρινή τοποθέτηση των υπαλλήλων, που είχαν συμπεριληφθεί στους μη οριστικούς (προσωρινούς) πίνακες της υπ’ αριθμόν 12/2014 ανακοίνωσης του ιδίου Υπουργού στα επιμέρους Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, μέχρι την δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των ατομικών πράξεων μετάταξης. Η ως άνω απόφαση διαβιβάστηκε στα επιμέρους ιδρύματα με το υπ’ αριθμόν ΔΙΔΑΔ/Φ.42Α/268/οικ.34312 έγγραφο του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Στις 31/12/2014, ωστόσο, με το π.δ. 173/2014 προκηρύχθηκαν οι εθνικές εκλογές, που πρόκειται να λάβουν χώρα στις 25/1/2015. Την ίδια στιγμή, ο αρμόδιος για τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα Υπουργός Παιδείας και θρησκευμάτων με το υπ’ αριθμόν 214252/Ζ2/31-12-2014 έγγραφο του τόνισε, ότι η ως άνω απόφαση θα παραμείνει ανενεργή μέχρι την επανατοποθέτηση όλων των εργασιακά διαθεσίμων υπαλλήλων των 8 Πανεπιστημίων της χώρας. Με βάση τα ως άνω δεδομένα, ερωτάται:

Η ως άνω προσωρινή τοποθέτηση εμπίπτει στις διαδικασίες αναστολής προσλήψεων και εν γένει υπηρεσιακών μεταβολών, λόγω προεκλογικής περιόδου, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 28 του ν. 2190/1994;

Η ως άνω διαδικασία, όπως επιχειρείται να εφαρμοστεί από τον Υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης είναι σύννομη;»

ΙΙ. Επί της κείμενης νομοθεσίας.

Α) Η αναστολή υπηρεσιακών μεταβολών εν γένει στην διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 28 του ν. 2190/1994 προβλέπεται, ότι «1. Κατά το διάστημα από την προκήρυξη βουλευτικών εκλογών έως την ορκωμοσία της Κυβέρνησης, που προκύπτει κατά το άρθρο 37 του Συντάγματος απαγορεύεται η έκδοση πράξεων, που αφορούν το διορισμό ή πρόσληψη και οποιαδήποτε μεταβολή αναφερόμενη στην υπηρεσιακή κατάσταση κάθε κατηγορίας προσωπικού των υπηρεσιών και νομικών προσώπων του άρθρου 14 παρ.1 του παρόντος, εκτός από τις πράξεις πειθαρχικής διαδικασίας, διαθεσιμότητας και αργίας καθώς και τις πράξεις, που εκδίδονται σε συμμόρφωση προς δικαστική απόφαση».

Από την κατά τα ως άνω αναστολή εξαιρούνται μόνο πράξεις πρόσληψης προσωπικού για κάλυψη έκτακτων αναγκών που δημιουργούνται από σεισμούς, πυρκαγιές μεγάλης κλίμακας και πλημμύρες (παρ.3), ενώ στην κατά τα ως άνω απαγόρευση εμπίπτουν και οι προσλήψεις προσωπικού για έκτακτες ανάγκες (παρ. 4). Για την κατ’ εξαίρεση πρόσληψη προσωπικού στις περιπτώσεις αυτές λαμβάνεται υποχρεωτικά απόφαση από ειδική τριμελή επιτροπή, που αποτελείται από τον αρχαιότερο Σύμβουλο της Επικρατείας και τους δύο αρχαιότερους παρέδρους του ιδίου δικαστηρίου (παρ.4).

Σε εκτέλεση των ως άνω διατάξεων εξεδόθη και οι υπ’ αριθμόν ΔΙΔΑΔ/Φ.18.27/2172/οικ.56/2-1-2015 εγκύκλιος του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης «Αναστολή προσλήψεων και υπηρεσιακών μεταβολών- ανάκληση και απαγόρευση χορήγησης κανονικών αδειών – Διευκολύνσεις υπαλλήλων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος», σύμφωνα με την διαδικασίες, που είχαν ήδη κινηθεί πριν από την προκήρυξη των εκλογών διακόπτονται δηλαδή αναστέλλονται προσωρινά και συνεχίζονται αμέσως μετά την λήξη της αναστολής ενώ ρητώς προβλέπεται, ότι σε περιπτώσεις επειγουσών και σοβαρών υπηρεσιακών αναγκών, οι υπηρεσίες μπορούν να απευθύνονται στην Τριμελή Επιτροπή για την λήψη σχετικής αδείας.

Διευκρινίζεται, ότι η κινητικότητα των υπαλλήλων, που έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα εντάσσεται στις υπηρεσιακές μεταβολές, που απαγορεύει το ως άνω άρθρο, οποιαδήποτε μορφή και εάν αυτή λάβει, οριστική τοποθέτηση, προσωρινή τοποθέτηση κλπ, δεδομένου, ότι η διατύπωση του νόμου είναι εξαιρετικά ευρεία και κάνει λόγο για κάθε μορφή υπηρεσιακής μεταβολής. Επιχείρημα προς την κατεύθυνση αυτή αποτελεί και το άρθρο 40 παρ.4 του νόμου 4250/2014, σύμφωνα με το οποίο προβλέφθηκε : «Κατά την προεκλογική περίοδο των αυτοδιοικητικών εκλογών έτους 2014 και μέχρι την εγκατάσταση των αιρετών οργάνων στους δήμους και στις περιφέρειες δεν αναστέλλεται η έκδοση πράξεως, που αφορούν οποιαδήποτε μεταβολή αναφερόμενη στην υπηρεσιακή κατάσταση κάθε κατηγορίας προσωπικού, που έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα /κινητικότητα βάσει των διατάξεων του ν. 4172/2013». Η ως άνω διάταξη εισάγει εξαίρεση από την αναστολή κάθε είδους υπηρεσιακής μεταβολής ειδικά και μόνο για την περίπτωση των αυτοδιοικητικών εκλογών του έτους 2014 και συνακόλουθα δεν μπορεί να ερμηνευτεί ευρέως, ως εισάγουσα γενική εξαίρεση.

Συνεπεία των ανωτέρω είναι προφανές, ότι κάθε μορφής υπηρεσιακή μεταβολή, σχετιζόμενη με την διαθεσιμότητα/κινητικότητα είναι εκ του νόμου απαγορευμένη κατά την προεκλογική περίοδο, η οποία εκκινεί από την διάλυση της Βουλής στις 31/12/2014.

Στην υπό κρίση περίπτωση, η μεν Υπουργική Απόφαση τοποθέτησης έχει εκδοθεί στις 21/12/2014, πλην όμως, η ως άνω απόφαση διαβιβάστηκε στα επιμέρους ιδρύματα στις 31/12/2014 ενώ η τοποθέτηση των υπαλλήλων μέσω των αποφάσεων των επιμέρους Προέδρων των Ιδρυμάτων και της ανάληψης υπηρεσίας εκ μέρους των ως άνω υπαλλήλων δεν είχε συντελεστεί μέχρι την 31/12/2014, οπότε και εκκίνησε η αναστολή λόγω των εκλογικών διαδικασιών. Όπως και ανωτέρω εκτέθηκε, διαδικασίες, που έχουν εκκινήσει πριν την αναστολή των υπηρεσιακών μεταβολών αναστέλλονται μέχρι την ολοκλήρωση των εκλογικών διαδικασιών.

Β) Η διαδικασία προσωρινής τοποθέτησης.

Σύμφωνα με την παράγραφο Ζ2 του άρθρου Μόνου του ν. 4093/2012, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει προβλέπεται:

«Μόνιμοι πολιτικοί υπάλληλοι του Δημοσίου, ανεξάρτητων αρχών, ΝΠΔΔ και ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού, οι θέσεις των οποίων καταργούνται, τίθενται σε διαθεσιμότητα …..Οι υπάλληλοι αυτοί μπορεί κατά την διάρκεια της διαθεσιμότητας τους: α) να μετατάσσονται εκουσίως, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις (άρθρο 154 παρ.4 Υπαλληλικού Κώδικα, άρθρο 158 παρ.4 Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων) β)……γ) να τοποθετούνται για την κάλυψη προσωρινών αναγκών σε οποιαδήποτε υπηρεσία του Δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ ή οποιουδήποτε φορέα του δημοσίου τομέα την διαδικασία του άρθρου 5 του ν. 4024/2011. Οι πράξεις προσωρινής τοποθέτησης της περίπτωσης αυτής εκδίδονται από τον Υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. ..». Το άρθρο 5 παρ. 3 του ν. 4024/2011 προβλέπει: «3. Η εκτίμηση των υπηρεσιακών αναγκών για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου γίνεται κατά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα προσωπικού κάθε δύο έτη από τριμελές συμβούλιο…».

Η ως άνω διαδικασία προσωρινής τοποθέτησης, πέραν του γεγονότος, ότι όπως και ανωτέρω εκτέθηκε απαγορεύεται να προχωρήσει μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, στην πραγματικότητα επιχειρεί να περιγράψει τις διατάξεις του νόμου, δεδομένου, ότι ο νόμος διαγράφει την διαδικασία προσωρινής τοποθέτησης για την κάλυψη αναγκών των Υπηρεσιών ως μια διαδικασία παντελώς αυτοτελή σε σχέση προς την διαδικασία της κινητικότητας. Η Υπουργική Απόφαση, η οποία επιχειρεί να κάνει χρήση των διατάξεων περί προσωρινής τοποθετήσεως, μέσω των πινάκων, που έχουν καταρτιστεί (έστω και προσωρινά) για την οριστική κινητικότητα των υπαλλήλων, επί της ουσίας, ουδένα νομικό έρεισμα διαθέτει.

Η αυτοτέλεια της διαδικασίας προσωρινής τοποθέτησης έναντι των οριστικών πινάκων των προς μετάταξη/μεταφορά υπαλλήλων προκύπτει και από την παραπομπή της διατάξεως της παραγράφου γ της παραγράφου Ζ 1 του άρθρου ΜΟΝΟΥ του ν. 4093/2012 στις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του ν. 4024/2011, οι οποίες προβλέπουν την έκδοση απόφασης του τριμελούς συμβουλίου, για την κάλυψη προσωρινών αναγκών, η οποία στην υπό κρίση περίπτωση δεν υφίσταται. Η ως άνω έλλειψη δεν μπορεί προφανώς να καλυφθεί από την υπ’ αριθμόν 12/2014 ανακοίνωση, η οποία αφορά στην μετάταξη και οριστική τοποθέτηση του προσωπικού.

ΙΙΙ. Επί της απάντησης, που αρμόζει στην ως άνω περίπτωση.

Συνεπεία των ανωτέρω, η απάντηση, που αρμόζει στα ερωτήματα, που ετέθησαν είναι:

Α) Η αναστολή των υπηρεσιακών μεταβολών στο Δημόσιο η οποία εκκίνησε στις 31/12/2014 αφορά και καταλαμβάνει και την περίπτωση της προσωρινής τοποθέτησης των διαθεσίμων υπαλλήλων. Συνακόλουθα, η διαδικασία τοποθετήσεως αναστέλλεται για όσο διάστημα διαρκεί η εκ του άρθρου 28 του ν. 2190/1994 αναστολή.

Β) Η Υπουργική Απόφαση, μέσω της οποίας επιχειρείται η προσωρινή τοποθέτηση των υπαλλήλων, που έχουν συμπεριληφθεί στους προσωρινούς πίνακες στην πραγματικότητα περιγράφει τις οικείες διατάξεις ενώ ελλείπει ως αναγκαία προϋπόθεση για το κύρος της η εκ του άρθρου 5 παρ.3 του ν.4024/2011 απόφαση του Τριμελούς Συμβουλίου, που να αφορά την προσωρινή τοποθέτηση του εν λόγω προσωπικού. Η τυχόν υπάρχουσα γνωμοδότηση, η οποία συνοδεύει την υπ’ αριθμόν 12/2014 ανακοίνωση του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης περί κινητικότητας των υπαλλήλων των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, δεν μπορεί να αναπληρώσει την εκ του νόμου προβλεπόμενη γνωμοδότηση για την προσωρινή τοποθέτηση του ως άνω προσωπικού.

Παραμένω στην διάθεση σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση.

Με εκτίμηση,

Η γνωμοδοτούσα δικηγόρος

Μαρία Μαγδαληνή Τσίπρα