Οι βουλευτές του Ποταμιού Γιώργος Μαυρωτάς (Αττικής) και Κωνσταντίνος Μπαργιώτας (Λάρισας) κατέθεσαν ερώτηση προς τον υπουργό Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Μπαλτά σχετικά με τα προβλήματα που ενδέχεται να ανακύψουν στα ΤΕΙ της χώρας λόγω της υποχρεωτικής εφαρμογής των κατευθύνσεων εξαμήνου.
Τα «νέα» τμήματα των ΤΕΙ όπως αυτά προέκυψαν σύμφωνα με το σχέδιο «ΑΘΗΝΑ», μετά τη συγχώνευση συγγενών τμημάτων και τη μετονομασία των παλαιοτέρων, απέκτησαν κατευθύνσεις προχωρημένου εξαμήνου οι οποίες απαιτούν την παράλληλη διεξαγωγή πολλαπλών προγραμμάτων σπουδών. Δυστυχώς όμως, η τρέχουσα και παραμένουσα αρνητική κατάσταση της ανώτατης εκπαίδευσης στην οποία κυριαρχούν η υποχρηματοδότηση και η έλλειψη διδακτικού προσωπικού, καθιστά για πολλά ΤΕΙ, αδύνατη την ουσιαστική και αποτελεσματική εφαρμογή των νέων αυτών προγραμμάτων.
Υπό το καθεστώς της αδυναμίας πρόσληψης επιστημονικών συνεργατών και ακαδημαϊκών υποτρόφων, τα ΤΕΙ ωθούνται να «αλλοιώσουν» τη φυσιογνωμία τους καταργώντας τις εργαστηριακές ασκήσεις ενώ το επιστημονικό προσωπικό διδάσκει πολλαπλά διαφορετικά μαθήματα ανεξάρτητα του συγκεκριμένου γνωστικού τους αντικειμένου.
Επειδή όλα τα παραπάνω αναγκάζουν τα ΤΕΙ να λειτουργούν με αντιακαδημαϊκό και ανορθόδοξο τρόπο, καλείται το Υπουργείο Παιδείας να ενδιαφερθεί άμεσα και όχι απλά μεταθέτοντας τις ευθύνες στις προηγούμενες ηγεσίες, προσφέροντας το κατάλληλο πλαίσιο ευελιξίας. Για τον λόγο αυτό και στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου των ΤΕΙ, προτείνεται οι Γενικές Συνελεύσεις των Τμημάτων να έχουν τη δυνατότητα, αξιολογώντας τις συνθήκες και τους πόρους τους, να αποφασίζουν για το αν και πόσες κατευθύνσεις μπορούν να υποστηρίξουν ακαδημαϊκά.
Τέλος το Υπουργείο Παιδείας εφόσον δε μπορεί να στηρίξει οικονομικά τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας ας σταματήσει τουλάχιστον να «κόβει» οποιαδήποτε ευκαιρία χρηματοδότησής τους.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
ΘΕΜΑ: «Αδυναμία πραγματοποίησης του εκπαιδευτικού έργου των ΤΕΙ λόγω της υποχρεωτικής εφαρμογής των κατευθύνσεων προχωρημένου εξαμήνου»
Το τρίπτυχο υποχρηματοδότηση, έλλειψη διδακτικού προσωπικού και διοικητικών υπαλλήλων έχουν οδηγήσει και τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΤΕΙ) της χώρας να λειτουργούν σε πρωτοφανείς οριακές συνθήκες. Τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα και οι επακόλουθοι σχετικοί δημοσιονομικοί περιορισμοί έχουν ως αποτέλεσμα την αναστολή προκήρυξης νέων θέσεων επιστημονικού προσωπικού (ΕΠ), καθώς επίσης και τη δραστική μείωση των προσλήψεων επιστημονικών και εργαστηριακών συνεργατών όπως και ακαδημαϊκών υποτρόφων σε όλα τα ΤΕΙ.
Σύμφωνα με το σχέδιο «ΑΘΗΝΑ» προϋπάρχοντα συγγενή τμήματα ΤΕΙ της ίδιας σχολής -κατά κύριο λόγο- συγχωνεύθηκαν και μετονομάσθηκαν σε νέα τμήματα ενώ και τα υπόλοιπα παραμένοντα τμήματα άλλαξαν ονομασία. Και στις δύο περιπτώσεις στα υπό τη νέα ονομασία τμήματα των ΤΕΙ ιδρύθηκαν κατευθύνσεις προχωρημένου εξαμήνου οι οποίες εν πολλοίς αντιπροσωπεύουν τα γνωστικά αντικείμενα των καταργούμενων πρώην τμημάτων. Ενδεικτικά αναφέρονται το ΠΔ 82/2013 που αφορά το Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και το ΠΔ 83/2013 που αφορά το ΤΕΙ Θεσσαλίας (ΦΕΚ Α 123/3.6.2013), ενώ αντίστοιχα ΦΕΚ υπάρχουν για όλα τα ΤΕΙ της χώρας.
Οι κατευθύνσεις προχωρημένου εξαμήνου απαιτούν τη διεξαγωγή πολλαπλών προγραμμάτων σπουδών παράλληλα στα προχωρημένα εξάμηνα, ανάλογα με τον αριθμό κατευθύνσεων οι οποίες έχουν οριστεί με τα σχετικά ΦΕΚ από το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων. Το νέο αυτό διαμορφούμενο πλαίσιο έχει σαν αποτέλεσμα για Τμήματα με ελλιπή και ανεπαρκή αριθμό μελών ΕΠ και ιδίως για τα Τμήματα τα οποία δεν προέκυψαν από συγχώνευση αλλά από απλή μετονομασία:
1. Να πρέπει να προσλάβουν υπερβολικά μεγάλο αριθμό έκτακτων επιστημονικών και εργαστηριακών συνεργατών και ακαδημαϊκών υποτρόφων για να λειτουργήσουν, κάτι το οποίο στην τρέχουσα συγκυρία είναι δημοσιονομικά ανέφικτο.
2. Για να υποστηρίξουν τις πολλαπλές κατευθύνσεις σπουδών να αναγκάζονται να καταργήσουν σχεδόν όλα τα εργαστήρια τα οποία προβλέπονται στις κατευθύνσεις και να περιορίζονται στη διδασκαλία μόνο θεωρητικών ασκήσεων πράξης και φροντιστηρίων.
Η κατάσταση αυτή έχει δύο άμεσες συνέπειες για την ποιότητα και την ουσία της παρεχόμενης εκπαίδευσης προς τους σπουδαστές:
a) Τον περιορισμό των εργαστηρίων η οποία ουσιαστικά στερεί από την ανώτατη τεχνολογική εκπαίδευση το βασικό της πλεονέκτημα και διακριτό της χαρακτηριστικό.
b) Το προσωπικό – μέλη ΕΠ να καταλήγει να διδάσκει πολλαπλά διαφορετικά μαθήματα κάτι το οποίο είναι εντελώς αντιακαδημαϊκό καθώς κάθε μέλος ΕΠ έχει συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο στο οποίο εξειδικεύεται και θεραπεύει.
Η μη ρεαλιστική πολιτική η οποία έχει ακολουθηθεί τα τελευταία χρόνια από το Υπουργείο Παιδείας στο χώρο της Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης και η αδιαφορία που έχει επιδείξει στα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει επιδεινώνονται από την απόφαση για υποχρεωτική εφαρμογή των κατευθύνσεων προχωρημένου εξαμήνου από το προσεχές ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 κάτι το οποίο αναμένεται να οδηγήσει στα παραπάνω αναφερθέντα προβλήματα και στην ανεπάρκεια εκτέλεσης του εκπαιδευτικού έργου ειδικότερα στα περιφερειακά ΤΕΙ τα οποία είναι άκρως υποστελεχωμένα.
Εν κατακλείδι, το καθεστώς των κατευθύνσεων προχωρημένου εξαμήνου στα ΤΕΙ της χώρας πρέπει να επανεξεταστεί εκ βάθρων και να εκλογικευτεί, λαμβάνοντας υπόψη τις παρούσες δυνατότητες που διαθέτει το κάθε Τμήμα να τις υποστηρίξει. Η θέση του Ποταμιού είναι ότι, ειδικότερα όσο παραμένει αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο της ανεπάρκειας χρηματοδότησης και πόρων και της έλλειψης εκπαιδευτικού προσωπικού στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης, η εφαρμογή των κατευθύνσεων προχωρημένου εξαμήνου των τμημάτων ΤΕΙ μπορεί να λάβει προαιρετικό χαρακτήρα και να εμπίπτει στο αυτοδιοίκητο της λειτουργίας τους. Για αυτό προτείνεται η Γενική Συνέλευση του κάθε Τμήματος ΤΕΙ με βάση τον προγραμματισμό και τις συνθήκες να είναι αρμόδια να εξετάσει και να αποφασίσει αν και πόσες κατευθύνσεις μπορεί να υποστηρίξει με τη δέουσα ακαδημαϊκή επάρκεια.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Σε ποιες στοχευμένες ενέργειες προτίθεται να προβεί το Υπουργείο με σκοπό να αντιμετωπίσει τα ουσιαστικά προβλήματα τα οποία ενδέχεται να ανακύψουν από την υποχρεωτική εφαρμογή των κατευθύνσεων προχωρημένου εξαμήνου στα ΤΕΙ της χώρας;
2) Σκοπεύετε να δώσετε τη δυνατότητα και την ευελιξία στις Γενικές Συνελεύσεις των Τμημάτων οι οποίες γνωρίζουν επακριβώς τις εκπαιδευτικές και υλικοτεχνικές δυνατότητές τους, να αποφασίσουν αν μπορούν να υποστηρίξουν με την απαιτούμενη ακαδημαϊκή επάρκεια τις κατευθύνσεις προχωρημένου εξαμήνου;
3) Ποιος είναι ο σχεδιασμός και προγραμματισμός του Υπουργείου για την ανώτατη τεχνολογική εκπαίδευση γενικότερα και τον ρόλο και τη δομή των ΤΕΙ της χώρας;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Γιώργος Μαυρωτάς – Αττικής
Κωνσταντίνος Μπαργιώτας – Λάρισας
