Σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στην Ένωση Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας – Θράκης, εξαιτίας της κατάληψης που πραγματοποιούν από το πρωί στην Πρυτανεία του φοιτητές-μέλη του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών, ενάντια στις μεταρρυθμίσεις του υπουργείου και στο μνημόνιο το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης παρουσίασε το αρχικό πλαίσιο των προτάσεών του, στο πλαίσιο της διαβούλευσης του υπουργείου Παιδείας για τις αλλαγές στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Οι προτάσεις εγκρίθηκαν σε χθεσινή συνεδρίαση του Πρυτανικού Συμβουλίου και προέκυψαν ύστερα από δίμηνη εσωτερική διαβούλευση στα όργανα του ΑΠΘ. Συγκεκριμένα, στηρίχτηκαν σε αποφάσεις γενικών συνελεύσεων 40 τμημάτων του πανεπιστημίου, τις οποίες συγκέντρωσαν και κωδικοποίησαν πέντε Επιτροπές, οι οποίες είχαν οριστεί από τη Σύγκλητο.
Το ΑΠΘ διαμόρφωσε τις διεκδικήσεις του για το ελληνικό πανεπιστήμιο σε τέσσερις άξονες που αφορούν θέματα διοίκησης, ακαδημαϊκά και προσωπικού, ερευνητικής πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης.
Όπως τόνισε ο πρύτανης του πανεπιστημίου, Γιάννης Μυλόπουλος, το σύνολο των προτάσεων δείχνει την αδήριτη ανάγκη για μεταρρυθμίσεις, που όμως θα εξασφαλίζουν την πλήρη αυτοτέλεια των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων (ακαδημαϊκή, διοικητική και οικονομική), τη λογοδοσία τους στην Πολιτεία και την κοινωνία, το δημόσιο χαρακτήρα τους και την ακαδημαϊκή ελευθερία.
«Συμφωνούμε με το υπουργείο Παιδείας σε μια σειρά από θέματα, όπως η αυτοδιοίκηση, αλλά όχι με τον τρόπο που προσπαθεί να το επιβάλλει, στηριζόμενο σε ένα ξενόφερτο μοντέλο διοίκησης και οργάνωσης του πανεπιστημίου. Οι αλλαγές πρέπει να προέλθουν από την ελληνική και ευρωπαϊκή παράδοση, σεβόμενες τις ιδιαιτερότητες της δικής μας κουλτούρας στην εκπαίδευση» είπε. Συμφώνησε, εξάλλου, με την ανάγκη αναβάθμισης των σχολών και τη δυνατότητα των φοιτητών να επιλέγουν τα προγράμματα σπουδών τους από διάφορα τμήματα.
Σύμφωνα με το πλαίσιο προτάσεων του ΑΠΘ, οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να απαντούν σε διαπιστωμένα προβλήματα και δυσλειτουργίες του ελληνικού πανεπιστημίου, όπως η άναρχη ανάπτυξη των ΑΕΙ με διάσπαρτα τμήματα και σχολές, χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό, η αναξιοκρατία, οι αναποτελεσματικές υπηρεσίες της διοίκησης, τα εμπόδια στην αξιοποίηση της περιουσίας και των πόρων τους, οι φραγμοί στη δυνατότητα να προσδιορίζουν τους εισακτέους τους και να διαμορφώνουν τα προγράμματα σπουδών τους, τα προβλήματα στον τρόπο εκλογής των οργάνων τους, τα κενά σε υποδομές και επιστημονικό προσωπικό.
Για τη διοίκηση του ελληνικού πανεπιστημίου, το ΑΠΘ προτείνει την πλήρη αυτοδιοίκησή τους (ακαδημαϊκή, διοικητική και οικονομική) με παράλληλη ενίσχυση του ρόλου του Πρυτανικού Συμβουλίου και της Συγκλήτου, τα οποία θα πρέπει να είναι τα κορυφαία όργανα διοίκησης και με θεσμοθέτηση οργάνων ελέγχου.
Προτείνει καθολική συμμετοχή της κοινότητας του πανεπιστημίου στις εκλογές για την ανάδειξη των πανεπιστημιακών οργάνων, αλλά με αντιστάθμισμα την αποχή των εκλεκτόρων, τη διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του, την αναδιάρθρωση Σχολών και Τμημάτων που θα αποφασίσουν τα ίδια τα όργανα του πανεπιστημίου και την αξιολόγηση του έργου του με ακαδημαϊκά κριτήρια.
Στα ακαδημαϊκά ζητήματα, προτείνει τη θεσμοθέτηση εθνικού και περιφερειακών οργάνων που θα αναλάβουν το στρατηγικό σχεδιασμό για την ανάπτυξη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Το τμήμα θα πρέπει να αποτελεί τη βασική ακαδημαϊκή μονάδα και η σχολή να έχει αυξημένες αρμοδιότητες.
Ελεγκτικοί μηχανισμοί θα διασφαλίζουν τη νομιμότητα στη διαδικασία εκλογής και εξέλιξης των διδασκόντων, θα εισαχθεί ο θεσμός του επισκέπτη καθηγητή. Το ΑΠΘ ζητά τη διατήρηση του υπάρχοντος συστήματος εισαγωγικών εξετάσεων, με βελτιώσεις, καθώς διασφαλίζει το αδιάβλητο.
Για τα θέματα έρευνας, ζητά τη θεσμοθέτηση Ερευνητικών Ινστιτούτων στα πανεπιστήμια, σταθερή χρηματοδότηση από μόνιμους πόρους (ΑΕΠ, ΟΠΑΠ κ.λπ.) του κράτους, αλλά και από ευρωπαϊκούς και διεθνείς, αυτονομία και ευελιξία των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) στη διαχείριση των πόρων τους και στο νομικό τους καθεστώς, χρηματοδότηση της μεταδιδακτορικής έρευνας και αριστεία. «Το ΑΠΘ δεν είναι αντιπαραγωγικό, βγάζει χρήματα και δημιουργεί θέσεις εργασίας και έσοδα. Στους καλούς καιρούς, όταν χρηματοδοτούνταν με 45 εκατ. ευρώ ετησίως για την έρευνά του, παρήγαγε 50 εκατ. ευρώ», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μυλόπουλος.
Στα θέματα οικονομικής διαχείρισης των πανεπιστημίων, το ΑΠΘ προτείνει νέο πλαίσιο κατανομής και διαχείρισης της χρηματοδότησης από το Δημόσιο και την παράλληλη δομή σε κάθε ΑΕΙ ξεχωριστά, από όπου θα εισρέουν όλοι οι πόροι, και στην οποία θα ενσωματωθούν ο ΕΛΚΕ και η Εταιρεία Διαχείρισης και Αξιοποίησης της Περιουσίας κάθε ιδρύματος.
Ζητά να εξαιρεθεί η διαχείριση των κληροδοτημάτων των ΑΕΙ από τη νομοθεσία περί κληροδοτημάτων (νόμος 1939), καθώς έτσι θα δοθεί στα πανεπιστήμια η δυνατότητα να αξιοποιήσουν την περιουσία τους, και προτείνει διαφάνεια στον έλεγχο δαπανών, ανάπτυξη ιδίων πόρων και πράσινες δράσεις.
Οι προτάσεις αυτές θα κατατεθούν στην έκτακτη Σύνοδο Πρυτάνεων που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή στην Αθήνα.