Δημόσιοι υπάλληλοι: Αλλάζουν όλα στον τρόπο αξιολόγησης – Τα κριτήρια που θα προσμετρηθούν και ποιοι μένουν εκτός

Σημαντικές αλλαγές στον τρόπο αξιολόγησης των εργαζομένων του Δημοσίου τομέα αναμένεται να επιφέρει το νέο σχέδιο νόμου που προωθεί το Υπουργείο Εσωτερικών και αναμένεται να τεθεί εντός των επομένων ημερών σε διαβούλευση από τον αρμόδιο υπουργό Μάκη Βορίδη.

Μεταξύ άλλων, θα καθιερώνεται ένα ενιαίο πλαίσιο δεξιοτήτων, ένα επίσης κοινό πλαίσιο αξιολόγησης των οργανισμών και των φορέων, δημιουργία ενός συστήματος ανταμοιβής των δημοσίων υπαλλήλων και η πρόβλεψη θέσης συμβούλου ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού στη δημόσια διοίκηση.

Σκοπός του νομοσχεδίου θα είναι η βελτίωση της λειτουργίας των υπηρεσιών και των φορέων του Δημοσίου «μέσα από τη διαμόρφωση ολοκληρωμένης προσέγγισης ανάπτυξης και ενδυνάμωσης του ανθρώπινου δυναμικού τους και της εισαγωγής της έννοιας της αυταξιολόγησής τους. Αυτό επιτυγχάνεται με τον προσδιορισμό των απαραίτητων για την άσκηση των καθηκόντων του προσωπικού δεξιοτήτων και τη μέσω στόχων αξιολόγησή του στην κατεύθυνση τόσο της συνεχιζόμενης βελτίωσης και ανάπτυξης όσο και της επιβράβευσης της απόδοσής του» όπως τονίζεται χαρακτηριστικά.

Το Ενιαίο Πλαίσιο Δεξιοτήτων θα συγκροτείται από τις ακόλουθες δεξιότητες: α) Εστίαση στον Πολίτη, β) Ομαδικότητα, γ) Προσαρμοστικότητα και Ευελιξία, δ) Προσανατολισμός στο Αποτέλεσμα, ε) Οργάνωση και Προγραμματισμός, στ) Επίλυση Προβλημάτων και Δημιουργικότητα, ζ) Επαγγελματισμός και Ακεραιότητα, η) Διαχείριση Γνώσης και θ) Ηγετικότητα. Σύμφωνα με το άρθρο 5 του νομοσχεδίου, το περιεχόμενο κάθε μίας των δεξιοτήτων του Ενιαίου Πλαισίου Δεξιοτήτων ορίζεται ως εξής:

Η Εστίαση στον Πολίτη περιλαμβάνει:

• Το ειλικρινές και αυξημένο ενδιαφέρον του υπαλλήλου για τον πολίτη και την κατανόηση των αναγκών του.
• Την εξυπηρέτηση του πολίτη με ταχύτητα, ευγένεια και συνέπεια.
• Τη διευκόλυνση του πολίτη στις συναλλαγές και επαφές του με τη Δημόσια Διοίκηση.
• Την άριστη γνώση του αντικειμένου και την παροχή κατάλληλων συμβουλών και υποστήριξης στον πολίτη, ώστε η ικανοποίησή του να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα.

Η Ομαδικότητα περιλαμβάνει:

• Τη συνεχή προσπάθεια για αλληλοϋποστήριξη μεταξύ όλων των υπαλλήλων με ηρεμία, ευγένεια και θετική διάθεση, χωρίς εντάσεις και διαπληκτισμούς.
• Τη λειτουργία με τρόπο ομαδικό προς εκπλήρωση των σκοπών που επιδιώκει ο φορέας που απασχολούνται ή/και του δημοσίου συμφέροντος.
• Τη συνεργασία με τρόπο αποτελεσματικό και με επαγγελματισμό, στην κατεύθυνση της επίτευξης των στόχων της θέσης / μονάδας / υπηρεσίας.

Η Προσαρμοστικότητα και Ευελιξία περιλαμβάνει:

• Την αποτελεσματική και έγκαιρη ανταπόκριση του υπαλλήλου σε νέες συνθήκες και δεδομένα, με πραγματοποίηση των απαραίτητων ενεργειών που συμβάλλουν στην προσαρμογή τόσο του ιδίου όσο και του τρόπου εκτέλεσης της εργασίας.
• Την ευελιξία και ανθεκτικότητα του υπαλλήλου στις αλλαγές, με αποτελεσματική διαχείριση ενδεχόμενων κρίσεων και εκτάκτων συνθηκών στην εργασία και με γνώμονα την αναζήτηση της βέλτιστης λύσης και τη σωστή λήψη αποφάσεων, προς όφελος του πολίτη και της κοινωνίας γενικότερα.

Ο Προσανατολισμός στο Αποτέλεσμα περιλαμβάνει:

• Τη διαρκή προσπάθεια και προσήλωση του υπαλλήλου στην ολοκλήρωση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο των δράσεων/εργασιών που έχει αναλάβει, στο ανώτερο δυνατό επίπεδο επίτευξης και μέσα στον ταχύτερο δυνατό χρόνο.
• Τη συνέπεια, τη διάθεση, το ενδιαφέρον και το κίνητρο του υπαλλήλου ως προς την έγκαιρη και αποτελεσματική ολοκλήρωση των καθηκόντων του, καθώς και ως προς την ποιότητα των τελικών παραδοτέων της εργασίας του.

Η Οργάνωση και Προγραμματισμός περιλαμβάνει την εκ μέρους του υπαλλήλου:

• Κατάλληλη ιεράρχηση των καθηκόντων του και των καθημερινών υποχρεώσεών του, καθώς και την τήρηση προθεσμιών με προσήκουσα διαχείριση του χρόνου.
• Διατήρηση σταθερών ρυθμών στη ροή εργασίας του με καλό χρονοπρογραμματισμό για την ολοκλήρωση των καθηκόντων του.
• Αναπροσαρμογή των δραστηριοτήτων, όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο, δείχνοντας ευελιξία και αποτελεσματικότητα.

Η Επίλυση Προβλημάτων και Δημιουργικότητα περιλαμβάνει την εκ μέρους του υπαλλήλου:

• Αυξημένη ικανότητα αναγνώρισης και επίλυσης των ζητημάτων που προκύπτουν στην εργασία.
• Προσπάθεια προσέγγισης με πρωτότυπο και καινοτόμο τρόπο των εργασιών / δραστηριοτήτων για τις οποίες δεν υπάρχει έτοιμη ή προκαθορισμένη λύση.
• Ικανότητα εύρεσης καινοτόμων λύσεων αναπτύσσοντας / εφαρμόζοντας πρωτότυπες / νέες ιδέες οι οποίες μπορεί να βελτιώσουν την υπάρχουσα κατάσταση ή να επιλύσουν το πρόβλημα.

Ο Επαγγελματισμός και Ακεραιότητα περιλαμβάνει την εκ μέρους του υπαλλήλου:

• Διαρκή προσπάθεια ολοκλήρωσης των ευθυνών και αρμοδιοτήτων του με αυξημένη προσήλωση στο στόχο και με γνώμονα το σύνολο των αξιών, κανόνων και αρχών, που διέπει κάθε πτυχή της δραστηριότητας της υπηρεσίας.
• Ολοκλήρωση των εργασιών που αναλαμβάνει λειτουργώντας με ευθύνη και προσοχή για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος.
• Ανάληψη ευθυνών και πρωτοβουλιών για την υλοποίηση των στόχων που έχουν τεθεί, κάνοντας, όπου χρειάζεται, την απαραίτητη επίβλεψη στο πλαίσιο της θέσης / μονάδας / υπηρεσίας γενικότερα και ενεργώντας με βάση τους κανόνες ηθικής και δεοντολογίας αυτής.

Η Διαχείριση Γνώσης περιλαμβάνει την εκ μέρους του υπαλλήλου:

• Αυξημένη προθυμία και ικανότητα για μάθηση και αποτελεσματική χρήση της αποκτηθείσας γνώσης προς όφελος και της υπηρεσίας.
• Αποτελεσματική αξιοποίηση της εμπειρίας του, αναπτύσσοντας ή αναθεωρώντας τις γνώσεις ή τις δεξιότητές του.
• Εφαρμογή της διαδικασίας μάθησης και της διάθεσης για προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη στην κατεύθυνση της βελτίωσης της απόδοσης τόσο ατομικά όσο και ως ομάδα, σε νέες καταστάσεις στην εργασία.

Η Ηγετικότητα περιλαμβάνει την εκ μέρους του υπαλλήλου:

• Δημιουργία του απαραίτητου κλίματος εργασίας, παρακίνησης / κινητοποίησης και καλλιέργειας σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των συναδέλφων του για την επίτευξη των στόχων της ομάδας.
• Έγκαιρη, αποτελεσματική, υπεύθυνη και ορθή λήψη αποφάσεων για την επίλυση συγκρούσεων και την αντιμετώπιση καθημερινών και έκτακτων ζητημάτων και προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ομάδα.
• Ικανότητα διεύθυνσης, διοίκησης και καθοδήγησης της δραστηριότητας μιας ομάδας, στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων του, προς επίτευξη ενός κοινού στόχου.

Στο σύστημα αξιολόγησης θα υπάγονται οι τακτικοί πολιτικοί υπάλληλοι και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Δημοσίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), το προσωπικό των Ανεξάρτητων Αρχών, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων, οι υπάλληλοι των Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων (Π.Ε.Δ.), της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (Κ.Ε.Δ.Ε.) και της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε.), οι υπάλληλοι των νομικών προσώπων της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Χριστού και των λοιπών εκκλησιών, δογμάτων και κατά το άρθρο 13 του Συντάγματος γνωστών θρησκειών, οι οποίοι επιβαρύνουν τον Κρατικό Προϋπολογισμό, καθώς επίσης και οι ιατροί και οδοντίατροι του κλάδου Δημόσιας Υγείας Ε.Σ.Υ.

Οι υπάλληλοι που εξαιρούνται

Από την άλλη πλευρά, στις διατάξεις του συστήματος αξιολόγησης δεν θα υπάγονται:

α) οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Εξαιρούνται οι εκπαιδευτικοί, που υπηρετούν με απόσπαση σε υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, στο Ι.Ε.Π. ή σε άλλες υπηρεσίες και φορείς και ασκούν διοικητικά καθήκοντα. Οι υπάλληλοι αυτοί υπάγονται στο σύστημα αξιολόγησης του παρόντος, για τον χρόνο της απόσπασής τους.

β) οι θρησκευτικοί λειτουργοί των νομικών προσώπων της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Χριστού και των λοιπών εκκλησιών, δογμάτων και κατά το άρθρο 13 του Συντάγματος γνωστών θρησκειών, που επιβαρύνουν τον Κρατικό Προϋπολογισμό,

γ) οι υπάλληλοι και λειτουργοί, που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του Μέρους Β΄ του ν. 3205/2003 (Α΄ 297), καθώς και το Ειδικό Τεχνικό Εργαστηριακό Προσωπικό (Ε.Τ.Ε.Π.) των Α.Ε.Ι.

Ποιοι θα είναι οι αξιολογητές

Ως «Αξιολογητής» των υπαλλήλων και των προϊσταμένων των οργανικών μονάδων, κατά τις διατάξεις του νομοσχεδίου, ορίζεται ο άμεσα ιεραρχικά προϊστάμενός τους. Στην περίπτωση των προϊσταμένων οργανικών μονάδων επιπέδου Γενικής Διεύθυνσης, ως Αξιολογητής ορίζεται ο αρμόδιος Γενικός ή Ειδικός Γραμματέας ή ο Υπηρεσιακός Γραμματέας του Υπουργείου ή το ανώτερο μονοπρόσωπο διοικητικό όργανο της Υπηρεσίας. Ως προϊστάμενοι, νοούνται οι πολιτικοί υπάλληλοι με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου ή αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, που κατέχουν θέση, η οποία αποτελεί την κορυφή της οικείας οργανικής μονάδας, καθώς και οι μετακλητοί ή με θητεία υπάλληλοι, οι οποίοι κατέχουν τέτοια θέση σύμφωνα με ειδικές διατάξεις, συμπεριλαμβανομένων και των νομίμων αναπληρωτών τους.

Αρμόδια για την τήρηση των διαδικασιών αξιολόγησης θα είναι η οικεία μονάδα Προσωπικού ή Διοικητικού η οποία μεριμνά για τον ορισμό των αξιολογούμενων και των Αξιολογητών και την ορθή τήρηση των διαδικασιών αξιολόγησης. Σε περίπτωση που διαπιστώσει οποιαδήποτε παράλειψη ή πλημμελή ή μη ορθή συμπλήρωση, μεριμνά για την αρμοδίως ορθή συμπλήρωση ή διόρθωση. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης, η σχετική έκθεση γνωστοποιείται, υποχρεωτικά, από την οικεία μονάδα Προσωπικού ή Διοικητικού στον υπάλληλο. Ο υπάλληλος δικαιούται να ζητεί οποτεδήποτε από την οικεία μονάδα Προσωπικού ή Διοικητικού και να λαμβάνει με κάθε πρόσφορο τρόπο πλήρη γνώση ή και αντίγραφο των εκθέσεων αξιολόγησής του.