H Black Friday που έχει γίνει συνώνυμο της γιορτής των προσφορών και η οποία φέτος είναι στις 26 Νοεμβρίου έχει μια «σκοτεινή» ιστορία. Ο όρος συνδέθηκε πρώτα με την οικονομική κρίση και όχι με τις πωλήσεις. Πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε την Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 1869 στις ΗΠΑ, για να περιγράψει μια από τις χειρότερες ημέρες του αμερικανικού χρηματιστηρίου.
Δύο χρηματιστές της Wall Street, οι Jim Fisk και Jay Gould, αγόρασαν μαζί μια μεγάλη ποσότητα χρυσού με στόχο να αυξηθεί η τιμή και στη συνέχεια να τον πουλήσουν για να αποκομίσουν τεράστια κέρδη. Εκείνη την Παρασκευή όμως η αγορά χρυσού των ΗΠΑ κατέρρευσε και οι ενέργειες των Fisk και Gould οδήγησαν τη Wall Street σε πτώχευση, δίνοντας και το συγκεκριμένο όνομα στην ημέρα.
Πώς ξεκίνησε το όνομα να συνδέεται με τις αγορές
Ο όρος ενδέχεται να σχετίζεται και με τον τζίρο των καταστημάτων. Όταν τα καταστήματα στις ΗΠΑ κατέγραφαν τα λογιστικά τους και τις αποδείξεις χειρόγραφα, σημείωναν τα κέρδη με μαύρο και τις ζημίες με κόκκινο. Φαίνεται πως η επομένη ημέρα των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ, η Black Friday δηλαδή, ήταν η ημέρα που τα καταστήματα είχαν αυξημένο τζίρο, δηλαδή αποδείξεις με μαύρο μελάνι.
Κατά άλλες πληροφορίες, η ημέρα ενδέχεται να έχει πάρει το όνομά της από το ότι οι ιδιοκτήτες φυτειών του Νότου μπορούσαν να αγοράσουν σκλάβους σε μειωμένη τιμή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών το 1800.
Το χάος στη Φιλαδέλφεια
Σύμφωνα με άλλη εκδοχή οι αστυνομικοί στη Φιλαδέλφεια συνέδεσαν πρώτα τη Μαύρη Παρασκευή με την περίοδο μετά τις Ημέρες των Ευχαριστιών τη δεκαετία του 1950. Πλήθος επισκεπτών ήρθε στην πόλη την επόμενη ημέρα των Ευχαριστιών για έναν αγώνα ποδοσφαίρου, δημιουργώντας χάος, μποτιλιάρισμα, ενώ σημειώθηκαν και κλοπές καταστημάτων. Έτσι οι αστυνομικοί, για να περιγράψουν τα γεγονότα εκείνης της ημέρας χρησιμοποίησαν τον όρο «Μαύρη Παρασκευή».
Πότε χρησιμοποιήθηκε ο όρος με τη θετική έννοια
Καθώς το όνομα εξαπλώθηκε σε όλη τη Φιλαδέλφεια, ορισμένοι από τους εμπόρους δεν ήθελαν η ημέρα να έχει αρνητική χροιά προσπαθώντας να την μετονομάσουν – ανεπιτυχώς όμως – σε «Μεγάλη Παρασκευή».
Τελικά ο όρος «Black Friday» έγινε ευρέως γνωστός στα τέλη της δεκαετίας του 1980 με τους εμπόρους να τον συνδέουν με τις πωλήσεις τους μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών.
Σήμερα, η Black Friday είναι η μεγαλύτερη εκδήλωση αγορών της χρονιάς όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες όπως και στην Ελλάδα. Μάλιστα η ημέρα έχει συνδεθεί με εικόνες καταναλωτικής φρενίτιδας ενώ οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν πέντε βασικούς κανόνες για να μην πέσουν θύματα απάτης.
