Σημαντική μείωση της χρήσης καπνικών προϊόντων στην Ελλάδα τη δεκαετία 2009-2019, ιδιαίτερα στους νέους, δείχνουν όλα τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν απόψε στο αμφιθέατρο του μουσείου της Ακρόπολης, σε ειδική εκδήλωση για την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα καπνίσματος, από τον πρόεδρο της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας για το Κάπνισμα, καθηγητή Παναγιώτη Μπεχράκη παρουσία της Πρόεδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, του υπουργού Υγείας Βασίλη Κικίλια και της υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκης Κεραμέως.
Όπως είπε, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) το κάπνισμα στη χώρα μας μειώθηκε κατά 24,5% (περιστασιακοί και μόνιμοι καπνιστές) στη δεκαετία 2009-2019.
Εντυπωσιακή είναι η μείωση στις ηλικίες 16-24 ετών, η οποία έφτασε το 52,4% (Πίνακας 1).
Ωστόσο, ο κ. Μπεχράκης επισήμανε πως «η πανδημία συνδυάζεται με μικρού βαθμού αύξηση επιπολασμού καπνίσματος, ιδίως των περιστασιακών καπνιστών και ιδιαίτερη αύξηση επιπολασμού καπνίσματος στους εργαζόμενους που τέθηκαν σε αναστολή εργασίας» (Πίνακας 2), σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας γνώμης της ΚΑΠΑ research που έγινε σε 1.264 άτομα στις 13 περιφέρειες της χώρας. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι υπήρξε μεταβολή της καπνιστικής συμπεριφοράς και του τύπου των χρησιμοποιούμενων καπνικών προϊόντων.
Το κύριο μήνυμα της σημερινής ημέρας, όπως είπε ο κος Μπεχράκης είναι: ΕΠΙΛΕΓΩ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΠΝΙΖΩ.
«Είναι ένα μήνυμα που χωρίς εναντίωση με τον καπνιστή αλλά με την καλλιέργεια της ελεύθερης επιλογής, του μη καπνίσματος ως προτιμητέου τρόπου ζωής, γαλουχεί μια νέα γενιά χωρίς καπνό, μειώνει το κάπνισμα με κοινωνική αποδοχή, χωρίς φόβο, χωρίς καταπίεση, χωρίς άγχος και κυρίως χωρίς συγκρουσιακές διαδικασίες» τόνισε.
Αναφερόμενος στο προφίλ όσων χρησιμοποιούν καπνικά προϊόντα στη χώρα μας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που εμφάνισαν αρκετοί από αυτούς, ιδίως την περίοδο της πανδημίας, ο κ. Μπεχράκης είπε ότι σύμφωνα με την έρευνα της ΚΑΠΑ research, το 1/3 έκαναν χρήση των προϊόντων αυτών στο εσωτερικό των σπιτιών στη διάρκεια της πανδημίας, ενώ αντιλαμβάνονται διαφορετικά τον κίνδυνο ως προς τη νόσο COVID-19 από όσους δεν χρησιμοποιούν καπνικά προϊόντα. Επίσης καταναλώνουν περισσότερο αλκοόλ -ιδιαίτερα οι άνδρες- και επιλέγουν συχνότερα ανθυγιεινή διατροφή. Εμβολιάζονται σε μικρότερο ποσοστό έναντι της γρίπης, υπερεκτιμούν την κατάσταση της υγείας τους και την ελέγχουν κλινικά και εργαστηριακά, λιγότερο συχνά.
Ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας κατά τον χαιρετισμό του μίλησε για την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου. Όπως είπε, μετά από πολλά χρόνια και πολλές προσπάθειες «καταφέραμε να εφαρμόσουμε μια ολοκληρωμένη και δομημένη πολιτική» που ξεκινάει από τα σχολεία. Η πρώτη μεταρρύθμιση ήταν αυτή του αντικαπνιστικού νόμου, «μια πολύ πετυχημένη μεταρρύθμιση και μια παρακαταθήκη» ανέφερε, και εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι παρά τα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουμε λόγω της πανδημίας η προσπάθεια θα συνεχιστεί. Ο ίδιος έκανε λόγο για «διαφορετικό σκεπτικό» από την αρχική προσπάθεια προσέγγισης του ζητήματος περιορισμού του καπνίσματος στη χώρα τονίζοντας: « Εμείς πιστεύουμε στις πολιτικές που συνθέτουν και ενώνουν την ελληνική κοινωνία και όχι σε αυτές που διχάζουν και χωρίζουν».
Προσέθεσε, τέλος, ότι υλοποιήθηκε μια στρατηγική συμμαχίας ενάντια στον καπνό που περιλαμβάνει και τους καπνιστές και τους μη καπνιστές.
Η υφυπουργός Υγείας Ζωή Ράπτη , τόνισε στην παρέμβαση της πως ο καρκίνος του πνεύμονα εξακολουθεί να αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στη χώρα μας. Όπως είπε, «στόχος του υπουργείου Υγείας είναι να μειωθεί κατά 25% η επίπτωση του καρκίνου που σχετίζεται με το κάπνισμα, μέσα στα επόμενα 10 χρόνια».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ Παναγιώτης Αρκουμανέας, τόνισε πως ο κορονοϊός «δεν μας εμπόδισε να συνεχίσουμε την προσπάθεια για περιορισμό του καπνίσματος» και ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας κατανοήσαμε την αξία της συνεργασίας.