Αντιμέτωπα με την πείνα και τη μοναξιά είναι τα εξαρτημένα άτομα που ζουν στον δρόμο όπως διαπιστώνουν τα μέλη της νέας Μονάδας Άμεσης Πρόσβασης με Υπηρεσίες Κινητής Μονάδας του ΚΕΘΕΑ που λειτουργεί εδώ και περίπου δύο μήνες και ως στέκι φροντίδας για ενεργούς χρήστες ουσιών.
Οι απλοί πολίτες όμως είναι στο πλευρό τους όπως διαπιστώνει η μονάδα που σταθμεύει στην πλατεία Αριστοτέλους και κοντά στο υπνωτήριο του δήμου Θεσσαλονίκης, με στόχο την πρωτογενή φροντίδα των εξαρτημένων που είναι άστεγοι ή διαβιούν σε μη σταθερές συνθήκες. Τους προσφέρει φαγητό, συμβουλευτική ή απλώς «μια κουβέντα που τόσο την έχουν ανάγκη εν μέσω κορονοϊού», όπως λένε μέλη του ΚΕΘΕΑ.
«Διαπιστώσαμε ότι υπάρχει πολύ μεγάλη ανάγκη για φαγητό και αυτό ήταν συγκινητικό για μας να βλέπουμε ανθρώπους που πεινάνε πραγματικά. Προφανώς και ο κορονοϊός έκανε τη διαφορά γιατί τα συσσίτια μειώθηκαν, οπότε εμείς κάνουμε ό,τι μπορούμε και εκτός από το σάντουιτς, το νερό και τον χυμό που τους προσφέρουμε, προσπαθούμε να τους παραπέμψουμε και σε προγράμματα όπου θα μπορούν να έχουν σταθερή διατροφή», λέει στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων η αναπληρώτρια υπεύθυνη του ΚΕΘΕΑ ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ Μαρία Θεοχαράκη.
Προσθέτει, ωστόσο, ότι μέλη του ΚΕΘΕΑ είναι πολλές φορές μάρτυρες πράξεων αλληλεγγύης απλών πολιτών που φροντίζουν κάποιον άστεγο στη γειτονιά τους παρέχοντας ένα πιάτο φαγητό και καλώντας το ΚΕΘΕΑ για συμβουλευτική, όπως μια γυναίκα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης που παρέχει φαγητό καθημερινά σ’ έναν άστεγο χρήστη…
Στους περίπου δύο μήνες που λειτουργεί η Κινητή Μονάδα και το Streetwork, έχουν παρασχεθεί υπηρεσίες σε 200 άτομα, 30 έως 50 χρόνων, άστεγα τα περισσότερα. «Προσφέρουμε πρωτοβάθμια κατ’ αρχήν φροντίδα με φαγητό και ρούχα και αν μας το ζητήσουν, τους παραπέμπουμε σε διάφορες υπηρεσίες και προγράμματα, σε συνεργασία και με την Αντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Θεσσαλονίκης, που λειτουργεί και το Υπνωτήριο αστέγων. Από εκεί, άλλωστε, έχουν περάσει πολλοί από τους άστεγους που συναντάμε, οι οποίοι παρέμειναν για ένα εξάμηνο που είναι και η ανώτατη χρονική περίοδος φιλοξενίας», εξηγεί η κ. Θεοχαράκη.
Ανάγκη για επικοινωνία
Η Κινητή Μονάδα σταθμεύει κάθε Δευτέρα και Παρασκευή στην πλατεία Αριστοτέλους, πίσω από το άγαλμα Βενιζέλου και μία φορά την εβδομάδα κοντά στο Υπνωτήριο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στην αρχή, η προσέγγιση των εξαρτημένων γινόταν δειλά δειλά αλλά πλέον, περιμένουν με ανυπομονησία τους ανθρώπους του ΚΕΘΕΑ.
«Έχουν μεγάλη ανάγκη για επικοινωνία και ειδικά τώρα με την καραντίνα, αισθάνονται μεγάλη μοναξιά. Μας έχουν μάθει και έχουμε γίνει πρόσωπα αναφοράς, ενώ κάτοικοι στη γειτονιά ενθαρρύνουν το έργο μας», αναφέρει η κ. Θεοχαράκη.
Για τις διαφορές μεταξύ της πιάτσας στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη μίλησε ο Τάσος Γεωργακόπουλος, ειδικός θεραπευτής στο ΚΕΘΕΑ, ο οποίος δουλεύει στην Κινητή Μονάδα και ζούσε στην πρωτεύουσα. «Ήθελα πολύ να δουλέψω “street work” και γι’ αυτό έκανα αίτηση σ’ αυτό το πρόγραμμα. Ως πρώην χρήστης λοιπόν, είδα τεράστια διαφορά ανάμεσα στις δύο πιάτσες που δεν έχουν κανένα κοινό σημείο και τίποτα να συγκριθούν. Εδώ είναι “light” τα πράγματα, δεν είναι η χρήση έντονη στους δρόμους συγκριτικά με την Αθήνα. Η κοινωνία είναι πιο κλειστή, λίγο- πολύ όλοι γνωρίζονται οπότε αποφεύγουν τη δημόσια χρήση και δεν κάνουν ενδοφλέβια χρήση έξω. Στην Αθήνα αυτό το συναντάς παντού, έχει τεράστιο πρόβλημα, εδώ το κρύβουν κάτω από το χαλάκι…».
Πολύπλευρη υποστήριξη των πιο περιθωριοποιημένων εξαρτημένων ατόμων
H Κινητή Μονάδα είναι ενταγμένη στο ΕΣΠΑ και χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία 2014-2020».
Η Μονάδα προσφέρει:
- Έναν ασφαλή και «καθαρό» από ουσίες χώρο διημέρευσης (στέκι), που δίνει τη δυνατότητα παραμονής μακριά από τους κινδύνους της πιάτσας σε περιβάλλον αποδοχής και φροντίδας, με άμεση ανταπόκριση σε βασικές ανάγκες των εξαρτημένων, όπως σίτιση, ιματισμό, ατομική υγιεινή, συμβουλευτική και ιατροφαρμακευτική αρωγή.
- Δικτύωση και συνεργασία με άλλες δομές κοινωνικής φροντίδας, υγείας και θεραπείας της πόλης με στόχο τη διασύνδεση των εξυπηρετούμενων με το ευρύτερο σύστημα φροντίδας και την παρακολούθηση της εξέλιξής τους.
- Εξορμήσεις street- work με την ειδικά διαμορφωμένη Κινητή Μονάδα του ΚΕΘΕΑ ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ, για την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης, την πρωτοβάθμια φροντίδα της υγείας και την ανταλλαγή συρίγγων.
- Παρεμβάσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της ευρύτερης κοινωνίας εντός του αστικού ιστού. Η δράση της Μονάδας αναμένεται να περιορίσει τη βλάβη και τους κινδύνους από τη χρήση ουσιών σε ατομικό επίπεδο, να συμβάλει στην προστασία της δημόσιας υγείας και να ενισχύσει τη διασύνδεση των εξαρτημένων με υπηρεσίες και πηγές βοήθειας. Η Μονάδα στελεχώνεται από διεπιστημονική ομάδα και εντάσσεται στο ευρύτερο δίκτυο υπηρεσιών του ΚΕΘΕΑ στη Θεσσαλονίκη.