Ο Άνκγους Λάπσλι, διευθυντής του Γραφείου Ευρωπαϊκών Θεμάτων του Βρετανού πρωθυπουργού, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο βρετανικό Κοινοβούλιο, με θέμα τα 150 χρόνια από την Ένωση των Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα ανέφερε, μεταξύ άλλων:
«Νομίζω ότι οι περισσότεροι γνωρίζουν τη σχέση της Βρετανία με την Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Τη θυσία των ηρώων και των δύο χωρών εκείνη την εποχή. Αλλά αν κοιτάξουμε πιο πίσω, εκτιμώ ότι οι μνήμες είναι θολές. Έχω την εντύπωση ότι οι σχέσεις των δύο χωρών χάνονται στο πέρασμα των χρόνων. Έτσι, η σημερινή έκθεση αποτελεί μία μοναδική ευκαιρία να μας θυμίσει τους μακροχρόνιους δεσμούς μας».
Μέσα από 15 άκρως επιμελημένες αφίσες, η έκθεση παρουσιάζει την ιστορία της Ένωσης των Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα, ξεκινώντας από την περίοδο που τελειώνει η κατοχή των Επτανήσων από τους Βενετούς. Δείχνει πώς αργότερα τα νησιά περνούν στα χέρια άλλων κυβερνητών και φτάνει στο 1815, που εγκαθίστασται η βρετανική προστασία.
Τότε, στα Επτάνησα δημιουργούνται διάφορες δυνάμεις που από την πρώτη στιγμή και ειδικά μετά την ελληνική Επανάσταση «μάχονται» για την Ένωση με την Ελλάδα.
Ο κ. Λάπσλι τόνισε ότι «αυτή ήταν η μοναδική φορά που η Βρετανία παραχώρησε έκταση με τη θέλησή της» ενώ δεν παρέλειψε να επισημάνει πως από τότε που ξεκίνησε τη διπλωματική καριέρα του «δεν είναι λίγοι όσοι με ρωτούν εάν η Βρετανία πρόκειται να κάνει το ίδιο και για άλλες περιοχές».
Ευχάριστη εντύπωση προκάλεσε η θέρμη με την οποία μίλησε για τις ελληνοβρετανικές σχέσεις.
«Οι διμερείς μας σχέσεις σήμερα είναι εξαιρετικές» είπε χαρακτηριστικά, ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στα κοινά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες. Μεταξύ άλλων, μίλησε για την οικονομία, λέγοντας πως τόσο η Ελλάδα όσο και η Μεγάλη Βρετανία «αναζητούν την ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας».
Μάλιστα, απευθυνόμενος στον Έλληνα πρεσβευτή στο Λονδίνο, Κωνσταντίνο Μπίκα, σημείωσε: «Νομίζω ότι ο κ. πρέσβης θα συμφωνήσει μαζί μου, πως οι οικονομικοί δεσμοί που έχουμε αναπτύξει τον τελευταίο χρόνο είναι, ίσως, οι πιο δυνατοί στην κοινή μας ιστορία».
Ακολούθησε γεύμα με 50 προσκεκλημένους, και οικοδεσπότες τον σερ Ρότζερ Κέιλ, πρόεδρο της Επιτροπής Ελληνοβρετανικής Φιλίας του βρετανικού Κοινοβουλίου και τον Έλληνα πρεσβευτή στο Λονδίνο.
Στο γεύμα παρακάθησαν, μεταξύ άλλων, ο αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας, Γρηγόριος, ο ελληνικής καταγωγής αρχηγός του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού, ναύαρχος Γιώργος Ζαμπέλας, Βρετανοί βουλευτές και ακαδημαϊκοί, όπως ο καθηγητής Κλογκ, καθώς και Βρετανοί πρώην πρέσβεις που υπηρέτησαν κατά καιρούς στην Ελλάδα. Επίσης, ο πρώην γγ του ΙΜΟ, σερ Ευθύμιος Μητρόπουλος, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του βρετανικού Κοινοβουλίου, λόρδος Μπόσγουελ αλλά και εκπρόσωποι ελληνικών συλλόγων του Λονδίνου.
«Το βρετανικό Κοινοβούλιο τίμησε σήμερα την επέτειο της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα. Ήταν μία σημαντική εκδήλωση που όλοι χαρήκαμε πάρα πολύ και που έδειξε τις βαθιές ρίζες που συνδέουν την Ελλάδα με το Ηνωμένο Βασίλειο» τόνισε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο κ. Μπίκας.
Αξιοσημείωτη είναι η εμπεριστατωμένη έρευνα που πραγματοποίησε η επιμελήτρια της έκθεσης, πολιτιστική σύμβουλος της ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο, δρ Βικτώρια Σολομωνίδου.
Όπως επισήμανε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ «η ιστορία που διηγείται η έκθεση έχει ως βάση δύο αρχειακές πηγές: το Ιστορικό και Διπλωματικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών και το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, στο οποίο φυλάσσεται το αρχείο του Χαρίλαου Τρικούπη».
«Παράλληλα συνεργαστήκαμε με τα Βρετανικά Εθνικά Αρχεία, τη Βρετανική Βιβλιοθήκη, και άλλες αρχειακές πηγές, όπως είναι η συλλογή της βασιλικής οικογένειας. Εκεί βρήκαμε πολύ σημαντικά τεκμήρια ως προς το πώς η βασίλισσα Βικτωρία έβλεπε την Ελλάδα. Σε μία εποχή, μάλιστα, όπου είχε πολύ μεγάλο πόνο γιατί μόλις είχε πεθάνει ο σύζυγός της» πρόσθεσε.
Χαρακτηριστικά, η κ. Σολομωνίδου ανέφερε πως «όταν πήγε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών να της πει ότι ήρθε η ώρα να υπογραφεί το διάταγμα για τη λήξη του προτεκτοράτου, η βασίλισσα Βικτωρία γράφει στο ημερολόγιό της: “Πόσο πολύ θα ήθελα να ήταν μαζί μου ο Αλβέρτος γι’ αυτήν τη σημαντική απόφαση. Αλλά είμαι σίγουρη ότι ο Αλβέρτος θα συμφωνούσε. Είναι σωστό και δίκαιο, τα Ιόνια Νησιά να ενωθούνε με την Ελλάδα”».
Όπως έγραψε η εφημερίδα Times τον Ιούνιο του 1864, δεν επρόκειτο περί μίας προσάρτησης που ήρθε ως αποτέλεσμα κάποιας μάχης, κάποιου τσακωμού, κάπου δηλαδή όπου υπάρχει ένας νικητής και ένας ηττημένος. Αλλά πρόκειται για μία προσάρτηση που προήλθε από μία ευγενική χειρονομία που έγινε δεκτή με χαρά από έναν ευγνώμονα αποδέκτη.
«Είναι κάτι το οποίο δεν συμβαίνει συχνά στις διεθνείς σχέσεις» υπογραμμίζει η βρετανική εφημερίδα. Στο δημοσίευμα αναφέρθηκε και ο διπλωματικός συντάκτης τής εφημερίδας, Ρότζερ Μπόις, ο οποίος ήταν, επίσης, προσκεκλημένος.
Η έκθεση κάνει ιδιαίτερη αναφορά στη «συνταρακτική παρουσία του Χαρίλαου Τρικούπη στο Λονδίνο, όταν σε ηλικία 30 ετών γίνεται πρεσβευτής της Ελλάδας στη βρετανική πρωτεύουσα. Τότε, συνδιαλέγεται με κορυφαίους πολιτικούς της εποχής του, όπως τον λόρδο Πάλμερστον, τον Γλάνστον και τον λόρδο Ράσελ» επισημαίνεται σε μία από τις αφίσες.
«Ο Τρικούπης χρησιμοποιεί βρετανικές μεθόδους, δηλαδή την πειθώ και τα επιχειρήματα για να κατορθώνει το ακατόρθωτο. Μία συνθήκη που είχε υπογραφεί εν απουσία του με πάρα πολλούς δυσμενείς όρους για την Ελλάδα, κατορθώνει να την αλλάξει, έτσι ώστε σήμερα τα Ιόνια Νησιά να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ελλάδας» τόνισε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ η κ. Σολομωνίδου.
Όπως υπογράμμισε, «εντύπωση προκαλεί μία επιστολή του τότε υπουργού Εξωτερικών, λόρδου Ράσελ, προς τον πρωθυπουργό Πάλμερστον, με ημερομηνία 5 Νοεμβρίου 1862, η οποία λέει: «Είδα τον Τρικούπη και μου είπε ότι θέλει τα Ιόνια Νησιά και για να δώσουμε τα Ιόνια Νησιά πρέπει να γίνουν αυτό και εκείνο και το άλλο».
«Από την ιστορία γνωρίζουμε ότι ο λόρδος Ράσελ, αυτός ο πολύ μεγάλος Βρετανός πολιτικός, 15 χρόνια πρωθυπουργός και άλλα τόσα υπουργός των Εξωτερικών, έκανε ακριβώς αυτά που του ζήτησε ο 30χρονος Χαρίλαος. Η χαρά του λαού. Ο πραγματικά Έλληνας πολιτικός που δούλεψε για την Ελλάδα όσο λίγοι» υπογράμμισε η επιμελήτρια της έκθεσης.
Επίσης, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η σημερινή έκδοση της εφημερίδας Times αναφέρεται στην εκδήλωση με δημοσίευμα στην ειδική στήλη εκδηλώσεων εθνικού επιπέδου, αλλά και με κύριο άρθρο της.
Η διοργάνωσή της εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος πολιτιστικών εκδηλώσεων που επιμελούνται η πρεσβεία της Ελλάδας και το Ελληνικό Ίδρυμα πολιτισμού προς τιμήν της ελληνικής Προεδρίας στην ΕΕ.
