Τις δυνατότητες που διανοίγονται από τα προγράμματα της ΕΕ για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας των νέων, καλές πρακτικές εταιρειών start ups (νεοφυείς επιχειρήσεις), αλλά και το σχετικό πρόγραμμα του δήμου Αθηναίων που ξεκίνησε τον Νοέμβριο 2012 παρουσιάσθηκαν στην ημερίδα που διοργάνωσε το Ευρωκοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο δήμος Αθηναίων, ενώ δεν έλειψαν οι κριτικές παρατηρήσεις προς το υπουργείο Εργασίας, που έχει αναθέσει στον ΟΑΕΔ το πρόγραμμα που αφορά την καινοτομία και τη νεανική επιχειρηματικότητα. Επίσης, ο πρέσβης της Ολλανδίας κ. Jan Versteeg παρουσίασε το, δικής του πρωτοβουλίας, πρόγραμμα για την ενίσχυση της νεανικής και της καινοτόμου επιχειρηματικότητας.
Καταρχήν ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Γιώργος Καμίνης παρουσίασε το σχετικό πρόγραμμα της πρωτεύουσας που αφορά: σχεδιασμό και ανάπτυξη Κέντρου Στήριξης Επιχειρηματικότητας του Δήμου Αθηναίων (ΕΑΤΑ). Βασική λειτουργία του έργου, που έχει προϋπολογισμό 4,5 εκατ. ευρώ, είναι να παρέχει υποστηρικτικές υπηρεσίες, σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του δήμου Αθηναίων, καθοδηγώντας και αξιολογώντας την εφαρμογή επιχειρηματικών σχεδίων.
Επίσης, το πρόγραμμα αφορά σχεδιασμό και ανάπτυξη Δομών Φιλοξενίας και Στήριξης Νέων Επιχειρήσεων στον τομέα τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Το έργο, προϋπολογισμού 4 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων δράσεις προβολής και δημοσιότητας για την κινητοποίηση και προσέλκυση υποψήφιων επιχειρηματιών και τη διάχυση των αποτελεσμάτων στο ευρύ κοινό. Φιλοξενία επιχειρηματικών ομάδων και νεοφυών επιχειρήσεων για διάστημα 12 μηνών, που χωρίζεται σε δύο στάδια: το αρχικό αφορά την ωρίμανση της επιχειρηματικής ιδέας και το επόμενο είναι το στάδιο της επιχειρηματικής δοκιμής.
Σε συνεργασία με το ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ και προϋπολογισμό 1,7 εκατ. ευρώ προσφέρεται συμβουλευτική υποστήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο δήμο Αθηναίων σε θέματα επιχειρηματικότητας και συνεργασιών με σκοπό την ενίσχυση της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας.
Σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (προϋπολογισμός 875.000 ευρώ) διενεργείται πρόγραμμα για την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα και σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο (προϋπολογισμός 953.000 ευρώ) πρόγραμμα επιχειρηματικής αξιοποίησης ερευνητικών αποτελεσμάτων.
Επίσης το πρόγραμμα περιλαμβάνει σχεδιασμό και ανάπτυξη δομών φιλοξενίας και στήριξης νέων επιχειρήσεων στον τομέα Δημιουργικού σχεδιασμού (προϋπολογισμός 3,3 εκατ. ευρώ) και δημιουργία ανοικτών δικτύων καινοτομίας και θερμοκοιτίδων υποστήριξης νεοφυών επιχειρήσεων, ενώ -όπως σημείωσε ο κ. Καμίνης- άλλα 18 έργα (προϋπολογισμού 34, 8 εκατ. ευρώ) θα δημοπρατηθούν άμεσα. Σε αυτά συγκαταλέγονται προγράμματα και η δημιουργία μηχανισμών στήριξης των νέων επιχειρήσεων και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
Στην Τεχνόπολη θα δημιουργηθεί ο Κόμβος Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας (INNOVATHENS) που θα αρχίσει να λειτουργεί στα τέλη Φεβρουαρίου. Ο Κόμβος φιλοδοξεί να στηρίξει 10.000 νέους της πόλης με τη σύμπραξη 300 καινοτόμων επιχειρήσεων, που θα μεταφέρουν την τεχνογνωσία τους και την εμπειρία τους. Θα παρέχεται κάθε δυνατή στήριξη και πληροφορία για την σύλληψη, τη διαμόρφωση και την ανάπτυξη μιας επιχειρηματικής ιδέας. Θα διερευνώνται επιστημονικά οι δυνατότητες και η κλίμακα εφαρμογής της, με τη χρήση απτών παραδειγμάτων και την αξιοποίηση εξελιγμένης τεχνογνωσίας. Κι όλα αυτά δωρεάν για τους νέους της πόλης και χωρίς καμία επιβάρυνση για τους δημότες.
Ο αναπληρωτής επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα κ. Αργύρης Περουλάκης σημείωσε ότι ο αριθμός των ανέργων στα κράτη-μέλη της ΕΕ έχει πολλαπλασιασθεί τα τελευταία χρόνια. Αυτή τη στιγμή, σε επίπεδο ΕΕ, υπάρχουν 5,6 εκατ. άνεργοι και 7,5 εκατ. νέοι, 15-24 ετών, χωρίς απασχόληση ή εκπαίδευση ή κατάρτιση.
Την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να βρουν νέους με τις δεξιότητες που χρειάζονται. Γι αυτό και ο κ. Περουλάκης μίλησε για την ανάγκη το Πανεπιστήμιο να δει τι γίνεται έξω στην αγορά εργασίας και το υπουργείο Εργασίας να μελετήσει τα στοιχεία για τους πτυχιούχους.
Συγχρόνως, όπως είπε, το γεγονός ότι η ΕΕ καλείται να ανταγωνισθεί αναπτυσσόμενες δυνάμεις σε παγκόσμιο επίπεδο, καθιστά απαράβατη την ανάγκη τη μετάβαση από τη μια εργασία σε άλλη. Αυτό, σημείωσε, πρέπει να γίνεται σε ένα συνδυασμό της ευελιξίας με την ασφάλεια (flexicurity), με ισχυρές δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης και εξατομικευμένη προσέγγιση.
Τέλος, η διόγκωση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών αφορά μια οικονομική δραστηριότητα με λίγες θέσεις εργασίας. Γι αυτό, τόνισε, θα πρέπει να προωθηθεί η καλύτερη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ενώ η ΕΕ έχει προτείνει φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών.
Ως λύση στο παραπάνω τοπίο, ο κ. Περολάκης σημείωσε ότι προτείνεται η υποστήριξη της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Αυτό σημαίνει υποστήριξη των μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων, εξ’ ου και πρέπει να διπλασιασθούν -είπε- τα σχετικά κονδύλια από 70 σε 140 εκατ. ευρώ.
Τρία είναι τα εργαλεία, περιέγραψε, που μπορούν να αμβλύνουν τον πρόβλημα της ανεργίας και της ύφεσης: η γεφύρωση του χάσματος των δεξιοτήτων, η έμφαση στις ευέλικτες μαθησιακές διαδρομές (ψηφιακές, επιχειρηματικές, γλωσσικές δεξιότητες) και η σημασία της διαφάνειας μέσω του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων (European Qualification Framework) με το οποίο τα προσόντα θα είναι πιο εύκολα κατανοητά για τους εργοδότες (είτε είναι ιδρύματα, είτε είναι ιδιώτες) σε όλες τις χώρες.
Τρεις είναι οι μεγάλες ευρωπαϊκές πολιτικές που έχουν σχετικά υιοθετηθεί από την ΕΕ: το πρόγραμμα ERASMUS + (που επικεντρώνεται στη βελτίωση των δεξιοτήτων των νέων και αφορά άτομα, οργανισμούς και συστήματα), το πρόγραμμα «Εγγύηση για τη Νεολαία» (ο μικρός προϋπολογισμός του οποίου (6 δισ. ευρώ) στηλιτεύθηκε από πολλούς ομιλητές) και το πρόγραμμα για την αξιοποίηση του «Τρίτου Τομέα» (που αφορά την κοινωνική επιχειρηματικότητα και βρίσκεται ανάμεσα στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα).
Αναφερόμενος ειδικά στην Ελλάδα, ο κ. Περουλάκης σημείωσε ότι η Ελλάδα λαμβάνει 4 δισεκατομμύρια ευρώ για την υλοποίηση της παραπάνω πολιτικής. Αλλά το υπ. Εργασίας και ο ΟΑΕΔ που έχουν αναλάβει την υλοποίηση του προγράμματος «Εγγύηση για τη Νεολαία», το αντιμετωπίζουν σα μια συνηθισμένη δράση του ΟΑΕΔ. Όμως, όπως σημείωσε, ο ΟΑΕΔ θα πρέπει να αναδιοργανωθεί. Διαφορετικά το πρόγραμμα δεν είναι θέμα ΟΑΕΔ.
Την ίδια στιγμή, στη χώρα μας οι μισοί εργοδότες δεν μπορούν να βρουν υποψηφίους για τις θέσεις εργασίας που προσφέρουν, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται σε μια από τις χειρότερες θέσεις σε ό,τι αφορά τη σχέση εκπαίδευσης-κατάρτισης. Κι αυτό διότι, σχολίασε ο κ. Περουλάκης, η χώρα επένδυε πάντα το ελάχιστο για το ανθρώπινο δυναμικό και πάντα ζήταγε χρήματα για υποδομές.
Ο ευρωβουλευτής από την ομάδα των Πρασίνων Νίκος Χρυσόγελος, σε μήνυμά του, αναφέρθηκε στην ανάγκη ο σχεδιασμός για την υλοποίηση των προγραμμάτων να γίνεται σε διαβούλευση με τους νέους και τους κοινωνικούς φορείς. Στηλίτευσε το γεγονός ότι αν και το Ευρωκοινοβούλιο ζήτησε 20 δισ. ευρώ για την υλοποίηση του προγράμματος «Εγγύηση για τη Νεολαία», τελικά αποφασίσθηκε το ισχνό ποσό των 6 δισ. ευρώ που μεταφράζεται σε 500 ευρώ για κάθε άνεργο νέο. Και μίλησε για την ανάγκη ο φορέας υλοποίησης του προγράμματος (που στην Ελλάδα είναι ο ΟΑΕΔ) να δημιουργήσει μηχανισμό εξατομικευμένης αντιμετώπισης, που είναι απαραίτητη προκειμένου να διευκολυνθούν οι σχεδιασμοί των νέων.
Ο πρέσβης της Ολλανδίας κ. Jan Versteeg, δημιουργός του «Πορτοκαλεώνα» (Orange Grove) που προσφέρει στήριξη και υλικοτεχνική υποδομή σε νέους επιχειρηματίες μέσω ενός δικτύου ελληνικών, ολλανδικών εταιρειών, πανεπιστημίων και φορέων, σημείωσε ότι στην Ελλάδα δεν πρόκειται να έρθουν μεγάλες επενδύσεις από πολυεθνικές εταιρείες, διότι ο ανταγωνισμός είναι πολύ σκληρός από άλλες χώρες. Αλλά στις ποιότητες της χώρας ταιριάζει πολύ η ανάπτυξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Σημείωσε ότι δυστυχώς η συνοχή δεν προχωρά στην Ευρώπη, καθώς η κρίση έχει αφήσει τα σημάδια της δημιουργώντας διάσταση μεταξύ Βορρά και Νότου και κατέληξε αναφερόμενος στον «Πορτοκαλεώνα» ότι στην Αττική υπάρχουν ένα εκατομμύριο νέοι και γι αυτό όλες οι «θερμοκοιτίδες» νεοφυών επιχειρήσεων θα πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να προσφέρουν καλύτερο αποτέλεσμα, προσβάσιμο σε μεγαλύτερο αριθμό νέων.
Σχολιάζοντας την κυρίαρχη αντίληψη, που πρέπει να αλλάξει στην Ελλάδα, παρέθεσε μια προσωπική του εμπειρία. Πρόσφατα, όπως είπε, πήγε σε κάποιο πανέμορφο παραλιακό χωριό και είδε μια μεγάλη ταμπέλα που ανακοίνωνε τη δημιουργία ενός νέου δρόμου με χρηματοδότηση 4,2 εκατ. ευρώ. «Καλός ο δρόμος» σημείωσε «αλλά δεν θα ήταν καλύτερο να δώσουν από 8.000 ευρώ σε 500 ανθρώπους για να κάνουν το πρώτο βήμα;»