Ο ορθολογικός υπολογισμός του κόστους της μεταφοράς μαθητών στην Ελλάδα μπορεί να επιφέρει μεγάλη οικονομία δημόσιων πόρων, με βασική κοινωνική προτεραιότητα την ασφάλεια των παιδιών, όπως επισημάνθηκε στο 6ο συνέδριο για την έρευνα στις μεταφορές στην Ελλάδα, που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη.
Οι παραπάνω επισημάνσεις στο συνέδριο προτάθηκαν από τις Μαρία Μορφουλάκη, Γεωργία Αϋφαντοπούλου, Κατερίνα Χρυσοστόμου και Κορνηλία Μαρία Κοτούλα από το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών του ΕΚΕΤΑ.
Όπως επεσήμαναν, κάθε χρόνο ένα μεγάλο κονδύλιο πιστώνεται για τη μεταφορά μαθητών που κατοικούν μακριά από την έδρα του σχολείου τους.
Η συνεχής αύξηση της δαπάνης αυτής, σε συνδυασμό με την ευρύτερη προσπάθεια δραστικής μείωσης των δημοσίων εξόδων, είχε ως αποτέλεσμα τη μεταβολή της διαδικασίας οργάνωσης της μεταφοράς μαθητών καθώς και του μαθηματικού τύπου που υπολογίζει το κόστος της.
Βασικό στόχο της εργασίας των επιστημόνων αποτέλεσε η χρήση των δεδομένων δρομολογίων που βρίσκονται ψηφιοποιημένα στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Μεταφοράς Μαθητών του Ινστιτούτου Μεταφορών, ώστε να συγκριθεί το ύψος της δαπάνης για διαφορετικές αναγνώσεις των παραγόντων που εμπλέκονται στον υπολογισμό του συνολικού μεταφορικού κόστους και έχουν δημιουργήσει ποικίλες αντιδράσεις και ανυπέρβλητα, πολλές φορές, εμπόδια στους υπό εξέλιξη διαγωνισμούς.
Στα συμπεράσματα αναφέρεται ότι το μεταφορικό έργο που σήμερα εκτελείται, δεν αναμένεται να έχει μεγάλες μεταβολές, ως προς τον αριθμό των μαθητών που εξυπηρετεί, στα επόμενα χρόνια.
Ωστόσο, τον κρίσιμο ρόλο στο μέλλον, του συνολικού μεταφορικού έργου, θα παίξει η ενίσχυση δημιουργίας νέων μεταφορικών συστημάτων στους επιμέρους δήμους (π.χ. συστήματα Δημοτικής Συγκοινωνίας), που θα μπορούσαν να αναλάβουν τη μεταφορά των μαθητών με αρκετά μικρότερο κόστος.
Όσον αφορά στον υπολογισμό του κόστους, οι μελετητές υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας επικαιροποιημένος τύπος υπολογισμού του, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη τις σημερινές τιμές λειτουργικών δαπανών των οχημάτων και το κέρδος που η υπηρεσία αυτή θα πρέπει να επιφέρει στους αναδόχους.
Σημαντική θέση στη μείωση του κόστους του μεταφορικού έργου, έχει ο βέλτιστος σχεδιασμός δρομολογίων, με τη συγχώνευση πολλών και μικρών δρομολογίων ταξί σε δρομολόγια με λεωφορεία, με μεταφορά που θα εξυπηρετεί πολλές σχολικές μονάδες και χρήση της τακτικής, αστικής ή υπεραστικής συγκοινωνίας, με επίδειξη του μαθητικού πάσου.
«Έξυπνο» σύστημα πληρωμής
Την εισαγωγή Ενιαίου και Ευφυούς Συστήματος πληρωμής και συλλογής Κομίστρου (ΕΕΣΚ) Αστικών Συγκοινωνιών στη Θεσσαλονίκη προτείνει το Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (Σ.Α.Σ.Θ.) στο πλαίσιο του έργου ATTAC (Attractive Urban Public Transport for Accessible Cities – Ελκυστικές Αστικές Δημόσιες Συγκοινωνίες για προσβάσιμες πόλεις).
Σε εργασία τους στο συνέδριο για τις μεταφορές, οι συγκοινωνιολόγοι Ε. Βουγιούκας, Π. Καρκαβίτσας, Χ. Βίζμπα και Ι. Τόσκας παρουσίασαν την πρόταση της ομάδας έργου σημειώνοντας ότι, το ηλεκτρονικό εισιτήριο, θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες εφαρμογές, όπως σε Συστήματα Δημοτικών Κοινόχρηστων Ποδηλάτων, δημοτικούς χώρους στάθμευσης, εισόδους Μουσείων, ταξί, πολιτιστικές εκδηλώσεις του δήμου, κ.λπ.
Ο εξοπλισμός του ΕΕΣΚ θα περιλαμβάνει τερματικές συσκευές έκδοσης, επαναφόρτισης, επικύρωσης και ελέγχου των έξυπνων καρτών, αλλά στα αστικά λεωφορεία του ΟΑΣΘ θα συνεχίσουν να υπάρχουν τα τερματικά του χάρτινου εισιτηρίου.
Στα αστικά λεωφορεία, μετέπειτα και στο ΚΤΕΛ, θα εγκατασταθούν φορητές συσκευές επαναφόρτισης καρτών και οι επιβάτες θα έχουν τη δυνατότητα να τις προμηθευτούν σε επιλεγμένα σημεία πώλησης.
Επίσης όπως αναφέρει το ΑΠΕ, θα υπάρχουν και εναλλακτικά δίκτυα πωλήσεων (τηλέφωνο και internet), όπου η αγορά και η παράδοση του προϊόντος γίνεται στο κινητό τηλέφωνο του χρήστη και ο έλεγχος γίνεται με επίδειξη του εισιτηρίου στην οθόνη του κινητού.
Ο έλεγχος θα γίνεται από εξειδικευμένο προσωπικό με χρήση Φορητών Συσκευών Ελέγχου Έξυπνων Καρτών.
Σύμφωνα με τους μελετητές, για τη Θεσσαλονίκη, η εισαγωγή και χρήση συστημάτων ηλεκτρονικής πληρωμής κομίστρου ή άλλων παρεμφερών υπηρεσιών, αποτελεί ίσως μονόδρομο για την εξασφάλιση των αναγκαίων εσόδων από κόμιστρα, που σήμερα σε μεγάλο βαθμό δεν εισπράττονται.
Παράλληλα, δημιουργεί συνθήκες για την διευκόλυνση όλων των συναλλαγών των επιβατών και των πολιτών σε καθημερινή βάση.