Η δημιουργία 300 θέσεων φιλοξενίας ευάλωτων αιτούντων άσυλο, με έμφαση στους ασυνόδευτους ανήλικους, η ενίσχυση της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Υπηρεσίας Ασύλου και της Αρχής Προσφυγών και η ένταξη των προσφυγόπουλων στα ελληνικά σχολεία, είναι μεταξύ των στόχων των προγραμμάτων που χρηματοδοτεί ο Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος (EEA Grants) για την περίοδο 2019-2024 στην Ελλάδα.
Πρόκειται για δύο μεγάλα προγράμματα, που δίνουν έμφαση στην υποστήριξη της διαχείρισης του προσφυγικού στη χώρα, με τίτλο «Τοπική ανάπτυξη και μείωση της φτώχειας» και «Άσυλο και Μετανάστευση», είναι συνολικού ύψους 23 εκατ. ευρώ και χρηματοδοτούνται από τα EEA Grants. Οι εναρκτήριες εκδηλώσεις για την παρουσίασή τους θα πραγματοποιηθούν στις 30 Οκτωβρίου στην Αθήνα και στις 6 Νοεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.
Σκοπός των προγραμμάτων είναι η ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής και η διασφάλιση της λειτουργίας του εθνικού συστήματος ασύλου και μετανάστευσης, καθώς και η προάσπιση του δικαιώματος αίτησης ασύλου.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Επαμεινώνδας Φαρμάκης, ιδρυτής της ΜΚΟ «HumanRights360» που μαζί με τη «ΣΟΛ Crowe» είναι οι διαχειριστές της επιχορήγησης, είναι η πρώτη φορά που τα EEA Grants δίνουν τέτοια βαρύτητα στο άσυλο στην Ελλάδα, αναγνωρίζοντας την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα.
Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα «Τοπική ανάπτυξη και μείωση της φτώχειας», συνολικού προϋπολογισμού 6,5 εκατ. Ευρώ, περιλαμβάνει τρία έργα. Στο πρώτο, στόχος είναι η συμπερίληψη των παιδιών προσφύγων στα ελληνικά σχολεία, με φορέα υλοποίησης το European Wergeland Center, υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Το δεύτερο έργο αφορά στη δημιουργία ευκαιριών ένταξης και συμπερίληψης ευάλωτων ατόμων με φορέα υλοποίησης τη ΜΚΟ «SolidarityNow» και στο τρίτο, που θα υλοποιήσει ο Δήμος Αθηναίων, στόχος είναι η ένταξη των ευάλωτων ανθρώπων.
Το πρόγραμμα «Άσυλο και μετανάστευση» έχει συνολικό προϋπολογισμό 16,5 εκατ. ευρώ και απαρτίζεται από τέσσερα έργα. Η βελτίωση των ανοιχτών κέντρων φιλοξενίας για ευάλωτους αιτούντες άσυλο, μέσα από τη δημιουργία 300 θέσεων στέγασης, εκ των οποίων 225 για ασυνόδευτους ανήλικους και 75 θέσεις για άλλες κατηγορίες ευάλωτων αιτούντων άσυλο, με προτεραιότητα σε εγκύους και μονογονεϊκές οικογένειες, είναι ο στόχος του πρώτου έργου. Οι φορείς υλοποίησης θα επιλεγούν έπειτα από ανοιχτή πρόσκληση υποβολής προτάσεων, που θα δημοσιοποιηθεί στις 30 Οκτωβρίου και θα παρουσιαστεί στις εκδηλώσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Το δεύτερο έργο στοχεύει στη σταδιακή ανεξαρτητοποίηση από τη διεθνή κοινότητα της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης και στη διασφάλιση της συνεργασίας με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την προστασία των ευάλωτων αιτούντων άσυλο, κυρίως των ασυνόδευτων ανηλίκων και των επιζώντων εμπορίας ανθρώπων. Φορέας υλοποίησης είναι το Νορβηγικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (NRC NORCAP). Επίσης, θα λειτουργήσει, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, έργο βελτίωσης των λειτουργικών διαδικασιών της Ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου και των επιτροπών Προσφυγών και δωρεάν παροχής νομικής βοήθειας σε ευάλωτους αιτούντες άσυλο. Τέλος, θα ενισχυθεί ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης στο πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών που υλοποιεί.
Οι δράσεις θα έχουν ορίζοντα υλοποίησης τους 12-18 μήνες από την έναρξή τους, ενώ όπως διευκρινίζει ο κ. Φαρμάκης, ζητούνται από τους φορείς υλοποίησης των έργων εγγυήσεις για τη συνέχιση των προγραμμάτων για επιπλέον χρόνια μετά τη λήξη της χρηματοδότησης. Στην περίπτωση των δομών φιλοξενίας οι εγγυήσεις είναι πέντε χρόνια εάν πρόκειται για τη δημιουργία νέας δομής ή δύο χρόνια για τη συνέχιση λειτουργίας ήδη υπάρχουσας.
«Το μεγάλο στοίχημα είναι να ξεκινήσουν γρήγορα τα έργα», επισημαίνει ο ιδρυτής της HumanRights360, ενώ προσθέτει ότι πρόκληση αποτελεί και το πόσο κοντά μπορεί να φτάσει το κάθε έργο στο στόχο που έχει τεθεί.
Εταίρος του προγράμματος επιχορήγησης για το πρόγραμμα «Άσυλο και Μετανάστευση» είναι η Διεύθυνση Μετανάστευσης της Νορβηγίας (UDI) και διαχειριστής των προγραμμάτων το Γραφείο Χρηματοδοτικού Μηχανισμού (FMO) του ΕΟΧ.
Σημειώνεται ότι στην Αθήνα, η εκδήλωση παρουσίασης των προγραμμάτων θα πραγματοποιηθεί στο Σεράφειο του Δήμου Αθηναίων, την Τετάρτη 30 Οκτωβρίου, στις 4 μμ, ενώ στη Θεσσαλονίκη Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης MOMus στις 6 Νοεμβρίου, 3 μ.μ.
