Ξύπνησαν οι προσφυγικές μνήμες χθες, στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, όπου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση – αφιέρωμα στη μνήμη των προσφύγων με τίτλο: «Η εγκατάσταση των προσφύγων στη Θεσσαλονίκη και η ανάπτυξη της πόλης. Ο προσφυγικός συνοικισμός Κάμπελ (Βότση) Θεσσαλονίκης». Μεταφέρθηκαν από τους ομιλητές Μαρία Καζαντζίδου (ιστορικό του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού του Δήμου Καλαμαριάς), Παρασκευά Σαββαΐδη (καθηγητή Α.Π.Θ) και Ανανία Τσιραμπίδη (ομότιμο καθηγητή Α.Π.Θ., μέλος του Δ.Σ. του Ι.Α.Π.Ε.) οι αγωνίες, τα προβλήματα, ο φόβος, τα όνειρα, οι δραστηριότητες και οι προσδοκίες των προσφύγων το 1922, όταν κατέκλυσαν κατά χιλιάδες την Θεσσαλονίκη.
Με βάση τα τότε στοιχεία συνολικά μέχρι την 1η Δεκεμβρίου 1922 ο αριθμός των προσφύγων στην Ελλάδα ήταν 1.000.000 από τους οποίους 825.000 συντηρούνταν από το κράτος και 240.000 από την Αμερικανική περίθαλψη. Υπήρχαν επίσης καθ’οδόν άλλες 275.000 πρόσφυγες από τον Πόντο και τουλάχιστον 100.000 από την Κωνσταντινούπολη. Συνολικά οι πρόσφυγες ήταν 1.317.000, αριθμός πολύ μεγάλος για τα τότε ελληνικά δεδομένα.
«Το πρόβλημα της Θεσσαλονίκης από την πρώτη στιγμή που ήρθαν στην Θεσσαλονίκη ήταν μεγάλο. Υπήρξε μεγάλο στεγαστικό πρόβλημα. Όμως, δημιουργήθηκαν μικρές συνοικίες στην περιοχή του Ιπποδρομίου, του Πειραματικού, της Σαλαμίνας και του Συντριβανίου. Μέχρι τότε υπήρχε φιλοξενία σε κινηματογράφους, σε σχολεία, σε δημόσιους χώρους, σε προσωρινά καταλύματα, ενώ τα νοσοκομεία ήταν υπερπλήρη από αρρώστους», ανέφερε η κ. Καζαντζίδου στην ομιλία της και συνέχισε: «Η Θεσσαλονίκη αντιμετώπισε πρόβλημα στέγασης των προσφύγων τους πρώτους μήνες της έλευσής τους. Στην συνέχεια γνωρίζουμε ότι με την συνθήκη της Λωζάνης, περί ανταλλαγής των πληθυσμών, το προσφυγικό κύμα γιγαντώθηκε και χρειάστηκαν επιπλέον ενέργειες για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση».
Ο καθηγητής του ΑΠΘ, Παρασκευάς Σαββαϊδης, αναφερόμενος στην εγκατάσταση των προσφύγων στη Θεσσαλονίκη τόνισε πως: «Η πόλη μπορεί να θεωρηθεί και προσφυγική. Παράλληλα γνώρισε και την εσωτερική μετανάστευση το 1917 όταν καταστράφηκαν οι κατοικίες των Εβραίων. Με τον καιρό δημιουργήθηκαν συνοικίες αποκλειστικά με πρόσφυγες, οι οποίες αρκετές απορροφήθηκαν από άλλες, αλλά και μερικές έμειναν μέχρι και σήμερα, όπως είναι η Καλαμαριά, στην Ανατολική Θεσσαλονίκη, η Νεάπολη και η Ξηροκρήνη στη Δυτική Θεσσαλονίκη».
Για την συνοικία του Ναυάρχου Βότση (Καμπέλ) και τις συνήθειες των προσφύγων αναφέρθηκε και ο καθηγητής του ΑΠΘ, Ανανίας Τσιραμπίδης, ενώ οι παρευρισκόμενοι που κατέκλυσαν την αίθουσα του Βαφοπούλειου Πολιτιστικού Κέντρου είχαν την ευκαιρία να δουν παραδοσιακούς προσφυγικούς χορούς από τον πολιτιστικό Εξωραϊστικό Σύλλογο Κηφισιάς – Βότση.
