Μια εικόνα, χίλιες λέξεις… Μπορεί και περισσότερες. Στους δρόμους της Αθήνας (και όχι μόνο πια), πάνω σε σημεία που βγαίνει ζεστός αέρας από τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, σε στενά χωμένοι μέσα σε χαρτόκουτα αλλά και σε πλατείες έχουν βρει καταφύγιο οι άστεγοι.
Κάποιοι κοιμούνται με τα υπάρχοντά τους, αυτά που τους έχουν απομείνει, στα αυτοκίνητά τους… Όπως και να έχει, πάντως, το μόνο σίγουρο είναι ότι οι άστεγοι έχουν πολλαπλασιαστεί.
Η μη κυβερνητική οργάνωση κλίμακα σκιαγραφεί το προφίλ των νεοαστέγων. Των ανθρώπων δηλαδή που βρέθηκαν – από τη μία στιγμή στην άλλη- στο δρόμο. Η έρευνα διενεργήθηκε από τον Σεπτέμβριο του 2011 έως τον Φεβρουάριο του 2012 στην περιοχή της Αθήνας.
Σε ποσοστό περίπου 80% είναι άτομα παραγωγικών ηλικιών, ενώ παρατηρείται ότι έχουν καλύτερο μορφωτικό επίπεδο σε σχέση με παλαιότερες μελέτες.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας «Η έλλειψη στέγης στην Ελλάδα του 2012», σε δείγμα 214 αστέγων, που ρωτήθηκαν, 64,8% είναι άστεγοι για λιγότερο από δύο χρόνια, δηλαδή από τα τέλη του 2010, περίοδο που ταυτίζεται με την έναρξη της κρίσης.
Σε ποσοστό 89,7% είναι Έλληνες και 10,3% αλλοδαποί.
Σε ποσοστό 82,2% είναι άνδρες, 60,7% ανήκουν στις ηλικίες μεταξύ 41 -55, ενώ 26,40% είναι μεταξύ 26-40.
Ένας στους πέντε έχει ανώτερο ή ανώτατο μορφωτικό επίπεδο και 40% έχουν τελειώσει το Λύκειο.
Σε ό,τι αφορά την εργασία τους, 24,8% εργάζονταν σε τεχνικά επαγγέλματα ή και στον κατασκευαστικό τομέα, κλάδους. Το 22% ήταν ιδιωτικοί υπάλληλοι, το 18% ελεύθεροι επαγγελματίες και 16% εργάζονταν στον τουριστικό τομέα.
Ένα 30,2% έχουν περάσει τουλάχιστον μία νύχτα στη φυλακή, εκ των οποίων 58,1% για οικονομικούς λόγους.
Σχετικά με την οικογενειακή τους κατάσταση, 33% είναι διαζευγμένοι και 47,2% έχουν παιδιά. Το 63,5% των οικογενειών τους είναι ενήμερες για την κατάστασή τους, αλλά 67,5% των οικογενειών είναι εχθρικές ή αδιάφορες.
Σε ποσοστό 45,2% δηλώνουν ότι δεν έχουν κανέναν φίλο, ενώ 34,3% πως έχουν ερωτικές σχέσεις και σεξουαλική ζωή.
Ποσοστό 18,1% έχουν αποπειραθεί να αυτοκτονήσουν τουλάχιστον μία φορά.
Συχνή χρήση αλκοόλ δηλώνουν ότι κάνουν σε ποσοστό 38,1%, ενώ 20,4% έχουν οικογενειακό ιστορικό ψυχικής νόσου.
Για περισσότερους από τους μισούς (52,4%) η εξασφάλιση τροφής δεν αποτελεί ένα καθημερινό πρόβλημα, ενώ αντίστοιχα δεν αποτελεί πρόβλημα για το 47,1% η ένδυση. Για 41% όμως, είναι πρόβλημα η εύρεση χώρου για να κάνουν μπάνιο. Οι μισοί ζουν με 0 έως 20 ευρώ το μήνα.
Ως σημαντικότερες ανάγκες τους κατατάσσουν τη στέγαση (85,6%), την ιατρική περίθαλψη (83,1%), την εργασία (76,5%) και τη φροντίδα υγιεινής (75%).
Ποσοστό 58,1% δεν έχουν κανενός είδους ιατρική ασφάλιση, γεγονός που σύμφωνα με την ΚΛΙΜΑΚΑ είναι το σημαντικότερο πρόβλημα μετά τη στέγαση.
Οι περισσότεροι από τους μισούς κινούνται στους δρόμους της πρωτεύουσας ενώ πολλοί έχουν βρει καταφύγιο στον Πειραιά.
Οι μισοί δεν αισθάνονται καθόλου ασφαλείς. Κατά την εκτός στέγη διαβίωση, το 1/3 εξ αυτών έχουν κακοποιηθεί σωματικά τουλάχιστον μία φορά, 21,05% των γυναικών έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά και 44,1% έχουν πέσει θύματα ληστείας.
Σε ποσοστό 29,8% θεωρούν ότι βρίσκονται εκτός στέγης, λόγω οικονομικών προβλημάτων, ενώ 17,3% λόγω ανεργίας. Ακολουθούν -με το ίδιο ποσοστό- εκείνοι που δηλώνουν «ανεπαρκή οικογενειακή στήριξη».
Παρά τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, σε ποσοστό 79,8% πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν την κατάστασή τους, ενώ σε ερώτηση σχετικά με το τι πιστεύουν ότι πρέπει να γίνει για να μη βρίσκονται οι άνθρωποι εκτός στέγης, σε ποσοστό 71,7% απαντούν ότι θα πρέπει να υπάρξει κρατική πρόληψη.
Σε σχέση με τον αριθμό των αστέγων, που ζουν σήμερα στην Ελλάδα, σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση, δεν υπάρχει καμία επίσημη καταγραφή.
Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για περίπου 20.000 ανθρώπους, οι μισοί εκ των οποίων στην Αθήνα, που διαβιούν στον δρόμο ή σε ακατάλληλες συνθήκες στέγασης, ενώ πολλοί περισσότεροι είναι εκείνοι που βρίσκονται σε κίνδυνο έλλειψης στέγης.
Λόγω της οικονομικής κρίσης και της ανεργίας, το τελευταίο διάστημα διαπιστώνεται ότι υπάρχει σαφής αυξητική τάση, περίπου στο 25%.