«Χαρτογραφώντας τη βροχή χιλιόμετρα πάνω από τη γη», θα μπορούσε να είναι ο τίτλος μιας σύγχρονης εφαρμογής, που έρχεται να προστεθεί στα εργαλεία των μετεωρολόγων, για να βελτιώσουν την ακρίβεια των προβλέψεών τους, ιδιαίτερα δε για τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Στο Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης λειτουργεί ένα κέντρο ανάλυσης για την επεξεργασία των δεδομένων των Παγκόσμιων Δορυφορικών Συστημάτων Πλοήγησης (GNSS/Global Navigation Satellite Systems). Μάλιστα, μέσα από την υλοποίηση ενός ευρωπαϊκού προγράμματος διασυνοριακής και διεπιστημονικής συνεργασίας παρουσιάζει ήδη τα πρώτα αποτελέσματα στην έγκαιρη ενημέρωση και προειδοποίηση σχετικά με ακραία καιρικά φαινόμενα.
Πρόκειται για το πρόγραμμα Interreg, με τίτλο «Balkan – Mediterranean Real Time Severe Weather Service – BeRTISS», στο οποίο, εκτός από το Τμήμα του ΑΠΘ, μετέχουν από την Ελλάδα το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, από την Κύπρο το Ερευνητικό Κέντρο Frederick -ως επικεφαλής εταίρος- και η Μετεωρολογική Υπηρεσία της χώρας, ενώ από τη Βουλγαρία η Υπηρεσία Χαλαζόπτωσης και το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου της Σόφιας.
Μέσα από τη συνεργασία των ιδρυμάτων και υπηρεσιών χαρτογραφείται σε πραγματικό χρόνο η απεικόνιση του βροχοποιήσιμου νερού, με την αξιοποίηση των τροποσφαιρικών προϊόντων, που παράγονται από την επεξεργασία δεδομένων GNSS στη Μετεωρολογία. «Εμείς ασχολούμαστε με τα παγκόσμια δορυφορικά συστήματα προσδιορισμού θέσης, έχουμε εξειδικευτεί αρκετά στη συλλογή, επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων αυτών, καθώς και στις εφαρμογές, οι οποίες είναι αρκετές και μία από αυτές είναι η συμβολή των GNSS συστημάτων -όπως λέγονται- στη μετεωρολογία», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής του Τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ, Αριστείδης Φωτίου.
«Τα δορυφορικά σήματα που διέρχονται μέσα από την ατμόσφαιρα υφίστανται κάποιες καθυστερήσεις στην πορεία τους και έχοντας διάφορα μοντέλα της ατμόσφαιρας και εν προκειμένω της τροπόσφαιρας κυρίως, που έχει περισσότερη σχέση με τη μετεωρολογία και με πρόβλεψη καιρού, μπορούμε να δώσουμε στοιχεία στους μετεωρολόγους, οι οποίοι έχουν και άλλα δεδομένα δικά τους, για το βροχοποιήσιμο νερό. Εκτιμούμε, για παράδειγμα, εάν λόγω θερμοκρασίας, πίεσης, υγρασίας σε μερικά χιλιόμετρα πάνω από τη γη οι ποσότητες αυτές του νερού μπορούν να βροχοποιηθούν με βάση την επεξεργασία των δορυφορικών συστημάτων», εξήγησε ο κ.Φωτίου.
«Είναι μία σημαντική και σύγχρονη εφαρμογή και συμβολή στη μετεωρολογία, είναι πάρα πολύ χρήσιμα δεδομένα και μπορούν να συμβάλουν σε μια καλύτερη πρόβλεψη του καιρού. Εμείς έχουμε μόνιμους σταθμούς δεκτών GNSS σε όλη την Ελλάδα και τους παρακολουθούμε επί 24ώρου βάσεως, έχουμε και το κέντρο ανάλυσης στο ΑΠΘ», πρόσθεσε ο καθηγητής, διευκρινίζοντας πως μέσω του κέντρου αυτού στο ΑΠΘ «παράγουμε διάφορα προϊόντα και άλλες εφαρμογές, όπως είναι για παράδειγμα η παρακολούθηση των μετακινήσεων που έχουν σχέση με τις μετακινήσεις του φλοιού της γης, δηλαδή καθαρά γεωδαιτικές εφαρμογές».
Σχετικά με τη διασυνοριακή συνεργασία, ο καθηγητής σημείωσε ότι «και στην Κύπρο και στη Βουλγαρία βοηθάμε κάπως να περάσει η τεχνογνωσία αυτή, γιατί εμείς είμαστε γεωδαίτες, συνεισφέρουμε σε αυτό το κομμάτι του έργου, για το οποίο διάφορες επιστημονικές περιοχές ενώνουμε τις δυνάμεις μας». «Είναι ένας τομέας πολύ σύγχρονος και με σημαντική συμβολή, πολλά υποσχόμενος και πιστεύω ότι θα το δούνε οι αρμόδιοι φορείς, άρχισαν να ενδιαφέρονται περιφέρειες, πέρα από τις υπηρεσίες που έχει κάθε χώρα», πρόσθεσε.
