Εξήντα ένα χρόνια ζωής, 37 προγράμματα υποτροφιών, 500 ωφελούμενοι ετησίως. Στους αριθμούς αυτούς συνοψίζεται η πορεία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών από το 1951, οπότε ιδρύθηκε μέχρι σήμερα, διαδρομή που συνεχίζεται σήμερα κάτω από τις αντίξοες συνθήκες της οικονομικής κρίσης.

Τα τελευταία χρόνια η μείωση της κρατικής επιχορήγησης προς το ΙΚΥ είναι διαρκής. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τη χρονιά 2007-2008 δόθηκαν από τον τακτικό προϋπολογισμό 5,4 εκατ. ευρώ για υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές στο εσωτερικό και το εξωτερικό, διδακτορικές σπουδές στο εξωτερικό και μεταδιδακτορική έρευνα, ενώ το αντίστοιχο ποσό δύο χρόνια αργότερα ήταν μειωμένο κατά 1 εκατ. ευρώ (4,2 εκατ. ευρώ την περίοδο 2009-2010).

Σήμερα, το αντίστοιχο ποσό είναι περίπου 3 εκατ. ευρώ, αλλά συγχρηματοδοτείται από ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους μέσω του ΕΣΠΑ.

Η μείωση της κρατικής επιχορήγησης αφήνει μέχρι στιγμής ανεπηρέαστο τον αριθμό των ωφελούμενων, λόγω της «σφιχτής» διαχείρισης που έχει ακολουθηθεί από τις διοικήσεις του Ιδρύματος τα τελευταία χρόνια, αλλά και των ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

«Υπάρχει η εντύπωση στον κόσμο ότι τώρα με την οικονομική κρίση είναι πολυτέλεια η χορήγηση υποτροφιών. Η περικοπή των υποτροφιών θα ισοδυναμούσε με έγκλημα. Δεν είναι περιττός πόρος, αλλά συμβάλλει στην ανάπτυξη», παρατήρησε σε σχετική συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος του Ιδρύματος, καθηγητής Νίκος Δεμερτζής.

«Μάλιστα από το φθινόπωρο το ΙΚΥ θα χορηγεί υποτροφίες με αναπτυξιοκεντρική λογική, δηλαδή για διδακτορικές σπουδές σε επιλεγμένους ερευνητικούς τομείς αιχμής και καινοτομίας», πρόσθεσε ο ίδιος.

Εξάλλου, όπως επισήμανε ο πρόεδρος του Ιδρύματος, στόχος του είναι να πείσει την πολιτική ηγεσία να επιτύχει την οικονομία κλίμακας μέσα από τη συγκέντρωση στο ΙΚΥ της χορήγησης όλων των υποτροφιών από δημόσιους φορείς (σήμερα υποτροφίες χορηγούνται και από τα υπουργεία Πολιτισμού, Παιδείας και Εξωτερικών).

Το ΙΚΥ συμπληρώνει φέτος 61 χρόνια ζωής, που θα γιορτάσει στο τέλος του χρόνου με μια μεγάλη εκδήλωση. Ενδεικτικό του έργου του είναι το γεγονός ότι από το 1963 μέχρι σήμερα έχει δώσει 5.961 υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές στο εσωτερικό, ενώ από το 1951 ως σήμερα έχει χορηγήσει 6.519 υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό. Στους υποτρόφους του ΙΚΥ συγκαταλέγονται σπουδαίες προσωπικότητες, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης.

Παρά τη μειωμένη χρηματοδότησή του, το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών σχεδιάζει, προκηρύσσει και υλοποιεί ετησίως 37 διαφορετικά προγράμματα υποτροφιών για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, για προώθηση των ανταλλαγών μεταξύ μαθητών και φοιτητών, για ομογενείς Κύπριους και ξένους υπηκόους, αλλά και για μετεκπαίδευση Ελλήνων επιστημόνων σε φορείς του εξωτερικού.

Τα προγράμματα αυτά χρηματοδοτούνται από τον τακτικό προϋπολογισμό, το ΕΣΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Πρόγραμμα για τη Διά Βίου Μάθηση, με τα τομεακά προγράμματα Comenius, Erasmus, Grundtvig, Leonardo da Vinci, το οριζόντιο πρόγραμμα για τις Επισκέψεις Μελέτης και την ανάπτυξη καινοτόμου περιεχομένου και το πρόγραμμα Jean Monnet).

Υπογραμμίζεται ότι από πέρυσι και έπειτα από νομοθετική ρύθμιση η επιλογή των υποτρόφων γίνεται όχι με γραπτές διαδικασίες, αλλά μέσω εξατομικευμένης αξιολόγησης, που, όπως διευκρινίζει ο κ. Δεμερτζής, γίνεται με αξιοκρατικό και αδιάβλητο τρόπο.