Σημαντική πρόοδο στην υλοποίηση των στόχων του Εθνικού Σχεδίου Δράσης «Ελλάδα-Σένγκεν» σε όλα τα επίπεδα, καθώς και ότι κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, διαπίστωσε η επιτροπή ομότιμων της Σένγκεν, η οποία πραγματοποίησε στα τέλη Μαΐου έκτακτη επίσκεψη εξακρίβωσης της προόδου που έχει συντελεστεί στην Ελλάδα.
Μέλη της Επιτροπής συναντήθηκαν με εκπροσώπους εμπλεκόμενων φορέων στο Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, ενώ πραγματοποίησαν επισκέψεις στις Υπηρεσίες Ελέγχου Διαβατηρίων Λιμένα Πειραιά, Αερολιμένα Αθηνών, Κήπων και στα τμήματα Συνοριακής Φύλαξης σε Αλεξανδρούπολη και Ορεστιάδα.
Από ελληνικής πλευράς, παρουσιάστηκε η πρόοδος, η οποία έχει επιτελεστεί στην ολοκληρωμένη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της χώρας μας, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το Επιχειρησιακό Κέντρο Επιτήρησης Συνόρων και το συστηματικό έλεγχο των συνόρων μέσω θερμικών καμερών στο χερσαίο τμήμα των συνόρων μας στον Έβρο, ενώ τονίστηκε ότι η αποτελεσματική αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης στον ενιαίο χώρο Σένγκεν δεν υλοποιείται με μέτρα μόνο στα εξωτερικά σύνορα, αλλά με συντονισμένη συνεργασία των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της αρχής της αλληλεγγύης.
Παράλληλα, ζητήθηκε η άσκηση πίεσης προς τις χώρες καταγωγής των παράνομων μεταναστών, με στόχο την εκδήλωση των απαραίτητων ενεργειών τους για τον καλύτερο έλεγχο του πολυδιάστατου φαινομένου της παράνομης μετανάστευσης, ενώ επιβεβαιώθηκε η πρόθεση της Ελλάδας να αντιμετωπίσει τυχόν μεταναστευτικές πιέσεις από τη Συρία, δεδομένης της τεταμένης κατάστασης που επικρατεί στη χώρα.
Τα θέματα που έθεσε η ελληνική πλευρά μετέφεραν τα μέλη της Σένγκεν στο Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο στις 7 και 8 Ιουνίου και εκ μέρους του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, παρέστησαν ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Αλλοδαπών του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας, Υποστράτηγος, Μ. Κατριαδάκης και ο Διπλωματικός Σύμβουλος του Υπουργού, Πρέσβης, Κ. Αμοιρίδης.
Σημαντικά σημεία, τα οποία εξετάστηκαν κατά το Συμβούλιο Υπουργών, ήταν η υποστήριξη και η επίδειξη αλληλεγγύης προς τη χώρα μας αναφορικά με την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη μεταρρύθμιση του ασύλου, την ενίσχυση των συνόρων και την αντιμετώπιση των παράνομων μεταναστευτικών ροών. Στο πλαίσιο αυτό η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μάλμστρομ εξέφρασε την αποφασιστικότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συνεχίσει την πολυσχιδή υποστήριξη της χώρας μας, αναμένοντας, παράλληλα, ανάλογη αποφασιστικότητα και από την Ελλάδα να συνεχίσει την προώθηση των δράσεων που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης. Τόνισε επίσης τη σκοπιμότητα, να βελτιώσει η χώρα μας, την απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων που διατίθενται προς το σκοπό αυτό, καθώς επίσης να προωθήσει αλλαγές που θα αποσκοπούν στην απλοποίηση των διαγωνιστικών διαδικασιών.
Επιπλέον, η κα Μάλμστρομ επεσήμανε την ανάγκη για την ταχύτερη και πλήρη στελέχωση των νέων Υπηρεσιών Ασύλου και Πρώτης Υποδοχής, καθώς και τη σκοπιμότητα αύξησης του αριθμού των αποφάσεων για χορήγηση ασύλου σε πρώτο βαθμό.
Από ελληνικής πλευράς τονίστηκε η πρόοδος που έχει επιτευχθεί στα επιμέρους κεφάλαια του Εθνικού Σχεδίου Δράσης.
Κατά τη συζήτηση παρενέβησαν οι Υπουργοί της Σουηδίας, της Ισπανίας και της Μάλτας, οι οποίοι επεσήμαναν ότι η Ελλάδα πρέπει να βοηθηθεί στα θέματα αυτά και να μην εγκαταλειφθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στο Συμβούλιο των Υπουργών, επίσης εξετάστηκαν τα δύο Σχέδια Κανονισμών, που αφορούν στην εγκαθίδρυση ενός μηχανισμού αξιολόγησης και επιτήρησης για την εφαρμογή από τα Κράτη-Μέλη του κεκτημένου του Σένγκεν, καθώς και στην εγκαθίδρυση κοινών κανόνων για προσωρινή επανεισαγωγή συνοριακών ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Το Σχέδιο Κανονισμού για την επανεισαγωγή συνοριακών ελέγχων σε εξαιρετικές περιπτώσεις έχει πολλές ασφαλιστικές δικλείδες, προκειμένου να τεθεί σε εφαρμογή από κάποιο Κράτος Μέλος και το κείμενο του έχει αμβλυνθεί σε σχέση με το αρχικό. Για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται να προτείνει τρόπους ενίσχυσης του Κράτους Μέλους που δέχεται ισχυρές μεταναστευτικές ροές στα σύνορα του, που είναι ταυτόχρονα και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εφόσον αυτή η βοήθεια δεν τελεσφορήσει τότε μόνο θα εξεταστεί το ενδεχόμενο λήψης τυχόν περαιτέρω μέτρων.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το Συμβούλιο δεν υιοθέτησε επίσημα αυτούς τους Κανονισμούς, τα κείμενα των οποίων θα τεθούν υπόψη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στη συνέχεια θα επανεξεταστούν σε προσεχές Συμβούλιο Υπουργών.
Σημειώνεται ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντέδρασε ήδη ως προς τη μεθόδευση που ακολούθησε το Συμβούλιο για τη διαδικασία εξέτασης των δύο Σχεδίων Κανονισμών.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα Σχέδια των δύο Κανονισμών θεωρούνται άρρηκτα συνδεδεμένα και ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει σοβαρούς λόγους να αμφισβητεί τη νομική βάση του Σχεδίου Κανονισμού για την εισαγωγή ενός μηχανισμού αξιολόγησης και επιτήρησης του κεκτημένου Σένγκεν και έχει προειδοποιήσει το Συμβούλιο ότι προτίθεται να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, εφόσον εγκριθεί από το Συμβούλιο στην παρούσα του μορφή.
Τέλος, εξετάστηκε ο βαθμός προώθησης των Συμφωνιών επανεισδοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τρίτες χώρες προέλευσης, αλλά και διέλευσης, παράνομων μεταναστών και τονίστηκε τόσο από τη χώρα μας όσο και από άλλα Κράτη Μέλη η σκοπιμότητα εφαρμογής της Συμφωνίας Επανεισδοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία.