Μπορεί το παραδοσιακό ελληνικό έθιμο θέλει το κλασικό καραβάκι να είναι άμεσα συνδεδεμένο με τις γιορτινές μέρες, ωστόσο το στολισμένο έλατο είναι χωρίς αμφιβολία το σύμβολο των Χριστουγέννων.

Πριν ξεκινήσετε για την αγορά του Χριστουγεννιάτικου δέντρου σίγουρα θα έχετε αναρωτηθεί: Θέλουμε φυσικό ή τεχνητό δέντρο;

Τα πλεονεκτήματα του τεχνητού είναι βέβαια το κόστος του και το ότι μπορούμε να το φυλάξουμε και να το χρησιμοποιήσουμε ξανά για αρκετά χρόνια. Στον αντίποδα, το φυσικό έλατο είναι κατά γενική ομολογία πολύ πιο όμορφο από οποιοδήποτε τεχνητό.

Πλεονεκτήματα του τεχνητού δέντρου:

  • Τα τεχνητά δέντρα συνήθως είναι από πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC) το οποίο είναι υποπροϊόν του πετρελαίου και είναι ανακυκλώσιμο μόνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις.
  • Δεν μαδάει. Άρα δεν γεμίζουν τα χαλιά σας και όλο το σπίτι σας «βελόνες» την περίοδο των εορτών.
  • Τα τεχνητά δέντρα είναι πτυσσόμενα και συναρμολογούμενα, άρα μπορείτε να τα τοποθετήσετε σε οποιοδήποτε μέρος του σπιτιού σας θέλετε.
  • Είναι ομοιόμορφο, μιας και ανάλογα σχεδιασμένο για να δέχεται ομοιόμορφα τον στολισμό του.
  • Αποθηκεύεται εύκολα και μπορεί να συσκευαστεί σε ένα κουτί μέχρι τα επόμενα Χριστούγεννα.

Πλεονεκτήματα του φυσικού δέντρου:

  • Τα φυσικά χριστουγεννιάτικα δέντρα που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι καλλιεργημένα σε ιδιόκτητες εκτάσεις με αποκλειστικό σκοπό να διατεθούν για χριστουγεννιάτικους στολισμούς και σε καμιά περίπτωση δεν είναι κομμένα από φυσικά δάση.
  • Η φυσική ομορφιά και η μυρωδιά του, δίνει μία ζωντανή αίσθηση και φυσική ατμόσφαιρα στο σπίτι μας.
  • Έχει φυσικό και υπέροχο άρωμα.
  • Βοηθά στην τοπική οικονομία καθώς τα καλλιεργούμενα φυσικά δέντρα καλλιεργούνται και στη χώρα μας.
  • Είναι βιοδιασπώμενο και άρα ανακυκλώνεται εύκολα.
  • Σε όλο το διάστημα της ζωής του πριν κοπεί αποτελεί σημαντική πηγή οξυγόνου.

Για όσους έχουν περιβαλλοντικές ανησυχίες και βρίσκονται σε δίλημμα για το ποιο χριστουγεννιάτικο δέντρο είναι φιλικότερο προς το περιβάλλον, το φυσικό ή το τεχνητό, η ερευνητική ομάδα του μεταπτυχιακού προγράμματος «Βιώσιμη Ανάπτυξη» του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου έχει δώσει την απάντηση.

Ομάδα μεταπτυχιακών φοιτητών αξιολόγησε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις ενός τεχνητού δέντρου και φυσικών δενδρυλλίων, ύψους περίπου 2 μέτρων, τα οποία προορίζονται για τον στολισμό σπιτιών στην περιοχή της Αθήνας. Το νοικοκυριό που επιλέγει το τεχνητό δέντρο θεωρήθηκε ότι θα το κρατήσει για περίπου 10 χρόνια, ενώ εκείνο που επιλέγει φυσικό έλατο υπολογίστηκε ότι θα αγοράσει συνολικά δέκα δενδρύλλια (ένα για κάθε έτος).

Το φυσικό δέντρο είναι ένα έλατο μεγαλωμένο στην περιοχή του Ταξιάρχη Χαλκιδικής με τις συνήθεις καλλιεργητικές πρακτικές της περιοχής το οποίο, ύστερα από 12 χρόνια, κόβεται για να πουληθεί. Η μεταφορά των ελάτων από τον Ταξιάρχη ως την Αθήνα γίνεται με νταλίκες οι οποίες κινούνται με πετρέλαιο. Με τη λήξη της εορταστικής περιόδου, κάθε χρόνο, το φυσικό δέντρο συλλέγεται από τη δημοτική υπηρεσία καθαριότητας και καταλήγει στον Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) της Φυλής.

Αντίστοιχα, οι βασικές παραδοχές που έγιναν για το τεχνητό δέντρο είναι ότι κατασκευάζεται στην Κίνα, έχει διάρκεια ζωής 10 χρόνια και ζυγίζει 4.350 γραμμάρια, εκ των οποίων τα 3.290 είναι σιδηρούχο μέταλλο (ο «κορμός» και τα «κλαδιά» του τεχνητού δέντρου) ενώ τα υπόλοιπα 1.060 γραμμάρια είναι πλαστικό PVC. Η συσκευασία του είναι από χαρτόνι και ζυγίζει 1.650 γραμμάρια. Το δέντρο μεταφέρεται με πλοίο από τη Σανγκάη της Κίνας στο λιμάνι του Πειραιά. Στο τέλος της ζωής του οδηγείται και αυτό στον ΧΥΤΑ Φυλής.

Τα αποτελέσματα της ανάλυσης δείχνουν ότι η επιλογή του φυσικού ελάτου προκαλεί τις μισές περιβαλλοντικές επιπτώσεις ως προς την κατανάλωση φυσικών πόρων, σε σχέση με το τεχνητό. Το φυσικό έλατο είναι επίσης δυο φορές καλύτερο ως προς τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και 3 φορές καλύτερο ως προς τις επιπτώσεις για το φυσικό οικοσύστημα.

Με βάση την ανάλυση που έγινε και η οποία βασίστηκε στις προαναφερθείσες παραδοχές, το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι το φυσικό χριστουγεννιάτικο δέντρο είναι περιβαλλοντικά προτιμητέο.

Επίσης, όπως προαναφέρθηκε, τα χριστουγεννιάτικα έλατα στην Ελλάδα προέρχονται από φυτείες σε ορεινές περιοχές, όπως για παράδειγμα τον Ταξιάρχη Χαλκιδικής και το Περτούλι στα Τρίκαλα. Όταν υλοτομούνται τα χριστουγεννιάτικα έλατα παρίσταται δασικός υπάλληλος και προμηθεύει τους καλλιεργητές με μολυβοσφραγίδα, η οποία δένεται σε κάθε υλοτομημένο έλατο. Αυτή η σφραγίδα αποδεικνύει την προέλευση των ελάτων από καλλιέργειες. Οπότε προσέχουμε όταν αγοράζουμε χριστουγεννιάτικο έλατα αν έχει αυτή τη σφραγίδα.