Πολυσέλιδη έκθεση για την κατάσταση του σωφρονιστικού συστήματος της χώρας και των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων, παρέδωσε ο πρόεδρος της αρμόδιας 15μελούς Διακομματικής Επιτροπής και βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρης Λιντζέρης, στον πρόεδρο της Βουλής, Φίλιππο Πετσάλνικο.
Παράλληλα, η Επιτροπή, στην έκθεσή της, περιλαμβάνει και προτάσεις-βελτιώσεις του σωφρονιστικού συστήματος και των συνθηκών κράτησης.
Στο πλαίσιο του έργου της, η Επιτροπή επισκέφθηκε τις φυλακές Κορυδαλλού (ανδρικές, γυναικείες, ψυχιατρείο, νοσοκομείο κρατουμένων) και τις φυλακές Αυλώνα και Ελαιώνα, συνομίλησε με κρατούμενους και προσωπικό, και απέκτησε ιδία αντίληψη για την κατάσταση των σωφρονιστικών καταστημάτων.
Συζήτησε, πέραν των ειδικών θεμάτων της σωφρονιστικής πολιτικής, και θέματα της αντεγκληματικής πολιτικής (προληπτικά, νομοθετικά), όπως γενικότερα θέματα λειτουργίας του συνολικού μηχανισμού απονομής της Ποινικής Δικαιοσύνης (βραδύτητα δικαστηρίων, ποινικοποίηση κ.λπ.), αλλά και την ανάγκη συντονισμού Αστυνομίας-Δικαιοσύνης-Σωφρονιστικής Διοίκησης.
Η επιτροπή με την επίμαχη έκθεση πραγματοποιεί, μεταξύ των άλλων, και τις εξής προτάσεις:
Να προβλεφθεί ηλεκτρονική «Κάρτα Υγείας», τουλάχιστον για τα λοιμώδη μεταδιδόμενα νοσήματα. Στην κάρτα αυτή θα εμπεριέχονται πληροφορίες για το χρόνο και το είδος της παρεχόμενης θεραπείας.
Επίσης, προτείνει δωρεάν παροχή σε όλους τους κρατούμενους όλων των αναγκαίων για την ατομική υγιεινή και καθαριότητα μέσων, σύγχρονες εγκαταστάσεις θέρμανσης, νερού, τακτικό και έκτακτο υγειονομικό έλεγχο από τα αρμόδια όργανα υπό την εποπτεία του δικαστικού λειτουργού, εκπαίδευση για όλους τους κρατούμενους και για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, θεσμοθέτηση ατομικής εκπαιδευτικής καρτέλας για κάθε εκπαιδευόμενο, όπου θα αποτυπώνονται η μαθησιακή πορεία και οι γνώσεις του, φοίτηση κρατουμένων σε ΣΔΕ εκτός φυλακής, ειδική μέριμνα για την εκπαίδευση νομίμων αλλοδαπών, ατόμων με ειδικές ανάγκες, κ.λπ., επαναφορά των Ελεύθερων Ανοικτών Πανεπιστημίων στις φυλακές, χρήση Η/Υ για εκπαιδευτικούς λόγους υπό ορισμένες προϋποθέσεις.
Ακόμη, η έκθεση προβλέπει τη διεύρυνση των όρων παροχής του βοηθήματος από τον ΟΑΕΔ προς τους αποφυλακιζομένους και αναπροσαρμογή του ύψους του, καθώς και ειδικά προγράμματα ΟΑΕΔ μόνο για τους αποφυλακιζόμενους.
Ως προς τη διαβίωση των κρατουμένων στις φυλακές η επιτροπή προτείνει: Σύσταση ενός Σώματος Εσωτερικών Υποθέσεων, αποσαφήνιση περιεχόμενου και διαδικασιών επιβολής πειθαρχικών ποινών και δικαίωμα προσφυγής των κρατουμένων, αποδέσμευση πειθαρχικών ποινών από σπουδές, θεραπευτικά προγράμματα και μεταγωγές, και απαγόρευση συνολικών ποινών, σωματικών ποινών, εγκλεισμού σε σκοτεινό κελί.
Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει τη διεύρυνση των ημερών αδείας ιδίως για ανήλικους, γυναίκες-μητέρες κ.ά., και τη χορήγηση ειδικών διευκολύνσεων για φοιτητές, σπουδαστές.
Ειδικό κεφάλαιο υπάρχει στην έκθεση για την πλήρη αξιοποίηση του Κέντρου Απεξάρτησης Ουσιοεξαρτωμένων Κρατουμένων στον Ελαιώνα.
Ειδικότερα, προτείνεται η επέκταση του Κέντρου και η αύξηση του θεραπευτικού προσωπικού, ενώ προτείνεται να υπάρχουν ειδικοί χώροι κράτησης για χρήστες και η επέκταση όλων των προγραμμάτων σε όλες τις φυλακές.
Για τις 600 γυναίκες κρατούμενες η έκθεση αναφέρει:
«Πρέπει να προβλεφθούν επιπλέον διευκολύνσεις, εφόσον φιλοξενούν και τα ανήλικα παιδιά τους (πλήρης ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ειδικός χώρος κράτησης, διαχωρισμός, ψυχολογική υποστήριξη, φοίτηση σε ΣΔΕ, παιδότοποι/κήποι για τα παιδιά)».
Εξάλλου, για τις ανήλικες γυναίκες-κρατούμενες προτείνει να ενθαρρυνθεί η φοίτηση στο σχολείο, αλλά να υπάρξει και ειδική μέριμνα για τις κυοφορούσες.
Να σημειωθεί ότι το 1/3 των κρατουμένων γυναικών είναι τοξικοεξαρτημένες και το 1/4 άπορες, ενώ χρειάζονται ακόμα και στοιχειώδη ιματισμό.
Για τους ανήλικους κρατούμενους, ειδικότερα, η επιτροπή προτείνει:
«Άμεση προώθηση στη Βουλή και ψήφιση νομοσχεδίου που εκκρεμεί από το 1984 για μονάδες μέριμνας ή Στέγες Ανηλίκων, εφαρμογή από το δικαστήριο όλων των αναμορφωτικών-θεραπευτικών διατάξεων του Ν. 3189/2003 ώστε να αποφεύγεται ο εγκλεισμός, με δεδομένο ότι περίπου το 1/3 των ανηλίκων κρατούνται για αδικήματα που σχετίζονται με τα ναρκωτικά. Απαιτείται η ενίσχυση των θεραπευτικών προγραμμάτων απεξάρτησης για τους κρατούμενους ανηλίκους με εξάρτηση, ενώ πρέπει να υπάρξει και ψυχολογική υποστήριξη των ανηλίκων κρατουμένων από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.»
Ως προς τους αλλοδαπούς, οι οποίοι καλύπτουν το 60% περίπου των κρατουμένων και εκπροσωπούν περί τις 100 εθνότητες (με πλειοψηφία Αλβανών, Ιρακινών, Βουλγάρων, Τούρκων), η έκθεση αναφέρει ότι δημιουργεί προβλήματα η συνύπαρξή τους με τους Έλληνες κρατούμενους και για το λόγο αυτό πρέπει να ληφθούν μέτρα εσωτερικής ασφάλειας των φυλακών.
Για τις κτιριακές υποδομές η έκθεση προτείνει, τη βελτίωση τόσο των φυλακών όσο και των όρων διαβίωσης των κρατουμένων (υγιεινή, εκπαίδευση, εργασία κ.λπ.).
Συγκεκριμένα, προτείνει την υιοθέτηση προγράμματος κατασκευής φυλακών με σαφές χρονοδιάγραμμα και τακτικό έλεγχο της υλοποίησής του, ώστε να αντιμετωπιστούν τα σοβαρά προβλήματα που απασχολούν τους χώρους των καταστημάτων κράτησης.
