Μεγάλες αλλαγές στη διαχείριση των απορριμμάτων στην Κεντρική Μακεδονία προβλέπει ο αναθεωρημένος περιφερειακός σχεδιασμός για τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων της Κεντρικής Μακεδονίας, που έλαβε σήμερα τη θετική γνωμοδότηση της Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης της Περιφέρειας, ενός οργάνου της Περιφέρειας στο οποίο συμμετέχουν οι δήμοι της Κεντρικής Μακεδονίας, οργανώσεις, φορείς, επιμελητήρια, η αποκεντρωμένη διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης και κρατικές υπηρεσίες με έδρα στην περιφέρεια. Στη συνέχεια ο σχεδιασμός θα τεθεί για γνωμοδότηση και στο Περιφερειακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας.
Όπως επισήμανε στην Επιτροπή ο εκπρόσωπος της σύμπραξης των μελετητών Νίκος Σελλάς, προβλέπεται η τοποθέτηση κάδων για τέσσερα ρεύματα ανακυκλώσιμων υλικών (χαρτί, γυαλί, πλαστικό και αλουμίνιο), αλλά και η τοποθέτηση καφέ κάδου για τα οικιακά βιοαποικοδομήσιμα απορρίμματα. Ο τρόπος διαχείρισης των απορριμμάτων θα είναι πλέον η διαλογή στην πηγή, θα υπάρξουν εσωτερικοί κάδοι κουζίνας, εξωτερικοί κάδοι συλλογής, βιοσδιασπώμενες σακούλες και οχήματα συλλογής. Ωστόσο θα είναι στην ευθύνη του δήμου να αποφασίσει τον τρόπο συλλογής, είτε με το γνωστό σύστημα των κάδων, είτε πόρτα πόρτα.
Τα τέσσερα ρεύματα θα οδηγούνται στην ανακύκλωση ενώ θα δημιουργηθούν πράσινα σημεία, ένα ανά δήμο, όπου θα κατευθύνονται απορρίμματα, για τα οποία δεν υπάρχουν σήμερα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης- για παράδειγμα λαμπτήρες, θερμόμετρα, συσκευασίες φαρμάκων. Στο πλαίσιο αυτό οι δήμοι θα σχεδιάσουν τα πράσινα σημεία τους.
Σε ο,τι αφορά τις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) εκεί θα καταλήγει ό,τι απομένει μετά τη διαλογή στην πηγή, δηλαδή το περιεχόμενο των γνωστών και μέχρι σήμερα πράσινων κάδων καθώς και τα υπολείμματα από τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Για την Κεντρική Μακεδονία προβλέπονται τρεις τέτοιες μονάδες. Μία θα γίνει στις Σέρρες, μία στον ανατολικό τομέα της Κεντρικής Μακεδονίας και μία στον δυτικό τομέα της Κεντρικής Μακεδονίας. Η μονάδα των Σερρών θα εξυπηρετεί τον δήμο Κιλκίς και το σύνολο των Σερρών, η μονάδα ανατολικού τομέα της Κεντρικής Μακεδονίας τις περιοχές Καλαμαριάς, Πυλαίας – Χορτιάτη, Θερμαϊκού, Θέρμης και το 40% των δυτικών συνοικιών της Θεσσαλονίκης και η Περιφερειακή Ενότητα της Χαλκιδικής. Όλοι οι υπόλοιποι δήμοι της Κεντρικής Μακεδονίας θα εξυπηρετούνται από τη ΜΕΑ δυτικού τομέα Κεντρικής Μακεδονίας.
Ένα εναλλακτικό σενάριο προβλέπει την δημιουργία δύο ακόμη ΜΕΑ στον δυτικό τομέα της Θεσσαλονίκης και στα Γιαννιτσά.
Για τη διαχείριση των οργανικών αποβλήτων προβλέπεται η δημιουργία μονάδων επεξεργασίας. Στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης θα γίνουν πέντε τέτοιες μονάδες, δύο ανατολικά και τρεις δυτικά. Στα ανατολικά η μία θα εξυπηρετεί τους Δήμους Θέρμης και Θεσσαλονίκης, και η άλλη τους Δήμους Θερμαϊκού, Καλαμαριάς και Πυλαίας Χορτιάτη. Στη δυτική πλευρά, η πρώτη μονάδα θα εξυπηρετεί τις περιοχές Βόλβης, Λαγκαδά, Παύλου Μελά, Μυγδονίας και Ωραιοκάστρου, η δεύτερη τις περιοχές Δέλτα, Χαλκηδόνας, Καλλιθέας και Ωραιοκάστρου, η τρίτη τις περιοχές Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Κορδελιού – Ευόσμου, Νεάπολης – Συκεών και Ωραιοκάστρου.
Με αφορμή τον σχεδιασμό που παρουσιάστηκε, ο δήμαρχος Θέρμης, Θεόδωρος Παπαδόπουλος ζήτησε να γίνει μια διασπορά των δράσεων για να μην δεχτούν περιβαλλοντική επιβάρυνση μόνο συγκεκριμένοι δήμοι. Αναφορικά με την τοποθεσία του Αγίου Αντωνίου επισήμανε ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο γιατί ο νέος εθνικός σχεδιασμός δεν επιτρέπει μονάδες για την ενεργειακή αξιοποίηση σύμμεικτου σκουπιδιού. Τόνισε, ωστόσο, ότι εκτός από τις δύο μονάδες διαχείρισης οργανικών αποβλήτων που προβλέπονται στην ανατολική Θεσσαλονίκη, «η ΜΕΑ ανατολικού τομέα προφανώς έχει τα περισσότερα πλεονεκτήματα να γίνει πάλι στον Άγιο Αντώνιο», γι’ αυτό ζήτησε να απαλειφθεί το ενδεχόμενο να γίνει στη ΜΕΑ και ΧΥΤΥ. «Αν δεν το κάνετε θα μας έχετε απέναντι» είπε. Ο ήδη επιβαρυμένος Δήμος Δέλτα δεν θα ανεχτεί μονάδα ΜΕΑ στα όριά του, είπε, άλλωστε, από την πλευρά του, ο δήμαρχος Δέλτα Μίμης Φωτόπουλος.
Μιλώντας στη συνεδρίαση της Επιτροπής, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας επισήμανε ότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί άμεσα ο σχεδιασμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων ώστε να είναι δυνατή η χρηματοδότηση σχετικών έργων από το νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020.
Τόνισε ότι η χρηματοδότηση της μελέτης αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ, εντάχθηκε στην Τεχνική Βοήθεια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας 2014 – 2020, με προϋπολογισμό 136.000 ευρώ και εκπονήθηκε από τον Περιφερειακό Σύνδεσμο Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας, Μιχάλης Γεράνης, υπογράμμισε την ανάγκη αλλαγής της νοοτροπίας των πολιτών απέναντι στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων ώστε τα υπολείμματά της να είναι μηδαμινά, διευκρίνισε ότι ο χρονικός ορίζοντας υλοποίησης του νέου σχεδιασμού είναι το 2020 και τόνισε ότι έχουν δοθεί ήδη θετικές γνωμοδοτήσεις από τα υπουργεία εσωτερικών και περιβάλλοντος.
Ο γενικός γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, Νικήτας Φραγκισκάκης, εξέφρασε τη συμφωνία του στο νέο ΠΕΣΔΑ, με κάποιες όμως βασικές παρατηρήσεις. Ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, Λάζαρος Κυρίζογλου εξέφρασε απογοήτευση γιατί, όπως είπε, εξακολουθούμε να θάβουμε σκουπίδια στην Ελλάδα και τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει συνέχεια στην εκτέλεση των σχεδιασμών για τα απορρίμματα.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης σημείωσε ότι θα πρέπει στον Περιφερειακό Σχεδιασμό να προβλέπεται εναλλακτικά η ενεργειακή αξιοποίηση των όποιων αποβλήτων και πρότεινε να προβλεφθεί κονδύλιο για μια περίοδο 4 – 5 χρόνων ώστε να γίνεται συστηματική ενημέρωση του πολίτη, που θα ξεκινά από το σχολείο για τον τρόπο με τον οποίο διαχείρισης των απορριμμάτων.
Ειδικά για το θέμα της ενεργειακής αξιοποίησης ο κ. Σελλάς διευκρίνισε ότι «το εθνικό σχέδιο δεν επιτρέπει την αστική αποτέφρωση» και πρόσθεσε: «το εθνικό σχέδιο λέει “δυνητικά” και αν δεν υπάρχει άλλη λύση αξιοποίησης, δηλαδή ανάκτησης προϊόντων από τα σύμμεικτα, ανακυκλώσιμα και τα οργανικά, τότε μπορεί να παραχθεί δευτερογενές καύσιμο». Παράλληλα, σημείωσε ότι “το περιφερειακό σχέδιο αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ενεργειακής αξιοποίησης από τα υπολείμματα των ΜΕΑ”.