Απαιτούσε «κοστούμι» το… dress code των μαθητών του κολεγίου «Ανατόλια» στα 1939; Πόσοι μαθητές φοιτούσαν ανά τάξη; Ήταν και ο ποιητής Κλείτος Κύρου απόφοιτος του κολεγίου;
Πόσα μαθήματα διδάσκονταν οι μαθήτριες του Παρθεναγωγείου Θεσσαλονίκης, ποιος ήταν ο βαθμός του «Άριστα», σε ποια μαθήματα «διακρίνονταν» οι μαθήτριες στο σχολικό έτος 1929-1930;
Πόσο τα αρχεία και οι χάρτες είναι απαραίτητα για την ανασύσταση του παρελθόντος και την ιστορική έρευνα; Τι σημαίνει «αρχειακή συνείδηση»;
Ίχνη της παρουσίας τεσσάρων ιστορικών σχολείων της Θεσσαλονίκης «αναζητούν» μέσω των δεκάδων αρχείων και συλλογών τους (στην πλειονότητά τους υλικό προερχόμενο από δωρεές συνταξιούχων εκπαιδευτικών, πνευματικών ανθρώπων της πόλης κ.α.) ο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ (Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης), το Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας (ΙΑΜ) και το Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς (ΑΧΑΚ)- φορείς, οι οποίοι, φέτος, ενώνουν τις δυνάμεις και το πλούσιο αρχειακό υλικό τους.
Αφορμή για τη συνένωση και την κοινή δημόσια παρουσίαση των συλλογών τους είναι ο εορτασμός, την επόμενη Πέμπτη 9 Ιουνίου στη Βίλλα Καπαντζή-έδρα του ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ, της Παγκόσμιας Ημέρας Αρχείων. Καθιερώθηκε μόλις το 2007 από το Διεθνές Συμβούλιο Αρχείων, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σημασία και τον ρόλο των αρχείων, την προβολή του έργου των αρχειακών φορέων, καθώς και του πλούτου των συλλογών τους και την καλλιέργεια της αρχειακής συνείδησης.
Το ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη, ένα από τα ελάχιστα ιδιωτικά αρχεία της πόλης, στεγάζεται εδώ και πέντε χρόνια στη Βίλα Καπαντζή, στην οδό Βασιλίσσης Όλγας 108. Διαθέτει τμήμα αρχείων, βιβλιοθήκη και αναγνωστήριο. Στις συλλογές του φυλάσσονται λογοτεχνικά, ιστορικά, οικονομικά και φωτογραφικά αρχεία, καθώς και αρχείο προφορικών μαρτυριών, τα περισσότερα με σημείο αναφοράς τον βορειοελλαδικό χώρο. Το ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη διαθέτει, ακόμη, μία πλούσια ερευνητική βιβλιοθήκη και μία μεγάλη συλλογή ψηφιοποιημένου Τύπου.
Το ΑΧΑΚ, Τμήμα του ΙΑΜ, έχει σκοπό την καλλιέργεια και διάδοση της χαρτογραφίας και των χαρτών στον πολιτισμό, την εκπαίδευση, την καθημερινή ζωή και τη διοίκηση, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη και προαγωγή της πολιτιστικής, εκπαιδευτικής, κοινωνικής, καλλιτεχνικής, επιστημονικής και τεχνολογικής διάστασης της χαρτογραφίας και των χαρτών. Χρησιμοποιεί γι’ αυτό τις νέες τεχνολογίες και τις σύγχρονες ψηφιακές προσεγγίσεις στην εθνική και παγκόσμια Χαρτογραφική Κληρονομιά, ενώ συγχρόνως υποστηρίζει, ενισχύει και αναδεικνύει το αρχειακό χαρτογραφικό υλικό των Γενικών Αρχείων του Κράτους σε πανελλήνιο επίπεδο.
Το ΙΑΜ είναι περιφερειακή υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους, με σκοπό την εποπτεία, διάσωση και φύλαξη του αρχειακού υλικού του νομού Θεσσαλονίκης και στόχο τη διάθεση και τη με ποικίλους τρόπους αξιοποίηση του αρχειακού πλούτου από το κοινό και τους ερευνητές. Τα αρχεία που φυλάσσονται στο ΙΑΜ ξεπερνούν τα 2.000 γραμμικά μέτρα ραφιών.
Για τον φετινό εορτασμό αναζητήθηκαν ίχνη της παρουσίας τεσσάρων ιστορικών σχολείων της Θεσσαλονίκης (Παρθεναγωγείο Θεσσαλονίκης, Διδασκαλείο Θηλέων, Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κολλέγιο «Ανατόλια»). Η παρουσίαση αυτού του υλικού με προβολή, σχολιασμό και χρόνο για συζήτηση, συνολικής διάρκειας μίας ώρας, είναι προγραμματισμένη στις 11:30, 14:30 και 17:30.
Η είσοδος (την ημέρας της γιορτής – Πέμπτη 9 Ιουνίου 2015) στον χώρο του ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ θα είναι ελεύθερη για το κοινό από τις 11:00 έως τις 19:00.
