Το προφίλ των προσφύγων που φιλοξενούνται στην Αττική

Ενδιαφέροντα στοιχεία για τους πρόσφυγες που βρίσκονται σε κέντρα φιλοξενίας της Αττικής και στο λιμάνι του Πειραιά καταγράφει η έρευνα που πραγματοποίησε η Κάπα Research για την Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ).

Τα αποτελέσματα της έρευνας, που διενεργήθηκε στη γλώσσα των προσφύγων, στις 15 και 16 Μαρτίου, πριν κλείσουν τα σύνορα και απάντησαν 637 άτομα, παρουσίασε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου, ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός.

Ειδικότερα διεξήχθη στους χώρους φιλοξενίας στο Ελληνικό, στο λιμάνι του Πειραιά, στο Σχιστό και στον Ελαιώνα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, στην πλειοψηφία τους είναι Σύροι (74%), άνδρες (73,8%), νέοι (72,2% έως 35 ετών) και με περιορισμένη μόρφωση (61,3% με καθόλου ή έως 9ετή εκπαίδευση). Επίσης, το 83% είναι Σουνίτες ενώ το 58,1% προσεύχεται καθημερινά. Στη χώρα τους το 19,6% απασχολούνταν στη βιοτεχνία, το 12,5% στον δημόσιο τομέα, το 11% στο εμπόριο, το 7,5% σε τράπεζα ή άλλη ιδιωτική επιχείρηση και σε γεωργικά/κτηνοτροφικά επαγγέλματα το 10% περίπου.

Κύρια αίτια για τη μετανάστευσή τους είναι κίνδυνος που διέτρεχε η ζωή τους είτε από βομβαρδισμούς (65,4%), είτε από εμφύλιο πόλεμο (33,5%), Επίσης το κλίμα τρομοκρατίας (32,7%) και οι συχνές εχθροπραξίες (28,8%) στην περιοχή τους. Άλλα δευτερεύοντα αίτια ήταν η αποφυγή της στράτευσης, η φτώχεια και οι ελλείψεις βασικών αγαθών και υποδομών, αλλά και η περιστολή των ατομικών/ πολιτικών δικαιωμάτων ή η ανάγκη οικογενειακής συνένωσης.

Ειδικότερα, η συντριπτική πλειοψηφία των προσφύγων δηλώνει ότι θα ήθελε κάποια στιγμή να επιστρέψει στην πατρίδα τους όταν τελειώσει ο πόλεμος, καθώς οι 9 στους 10 έχουν αφήσει πίσω κάποιο συγγενικό τους πρόσωπο και οι μισοί έχουν εκεί περιουσιακά στοιχεία. Ενδιαφέρον, επίσης, είναι το στοιχείο ότι μόνο το 36,3% αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις εστίες του λόγω του ISIS. Αντίθετα το 56,6% έφυγε λόγω του καθεστώτος / κυβέρνησης (56,6%), το 22,4% εξαιτίας του Συριακού Απελευθερωτικού Στρατού, κ.ά.

Ακόμη, οι 7 στους 10 ταξιδεύουν μαζί με κάποιον συγγενή ή ένα οικείο σε αυτούς πρόσωπο. Για τους περισσότερους (62,8%), το ταξίδι έχει διαρκέσει λιγότερο από 30 ημέρες, ενώ οι 6 από τους 10 έχουν μείνει για πάνω από δέκα μέρες σε κάποιο κατάλυμα ενδιάμεσης χώρας – πιθανότατα στην Τουρκία. Πριν ξεκινήσει από τις χώρες του, το 56,8%, πήρε σημαντικές πληροφορίες για το ταξίδι και τον τόπο προορισμό του, από γνωστούς ή συγγενείς που έχουν ήδη εγκατασταθεί σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή από το internet και τα social media (20,2%).

Το διαδίκτυο φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού καθώς η πλειοψηφία (53,5%) κάνει χρήση έξυπνων συσκευών τηλεφώνου (smartphone). Σύμφωνα με τις απαντήσεις του, το 53,1 πλήρωσε για να φτάσει στην Ελλάδα ενώ ένα 20,9% έδωσε αμοιβή για την μετακίνησή του (και) εντός Ελλάδος. Οι 7 στους 10 (68%) πρόσφυγες που διαμένουν σήμερα στα κέντρα υποδοχής/φιλοξενίας του Λεκανοπεδίου θέλουν να φτάσουν στη Γερμανία και δηλώνουν πολύ ή αρκετά αισιόδοξοι ότι θα τα καταφέρουν (59,6%).. Η Ελλάδα (77,6%) και η Γερμανία (74%) συγκεντρώνουν τις περισσότερες θετικές γνώμες ανάμεσα στις χώρες που διαδραματίζουν ρόλο στο προσφυγικό ζήτημα, σε αντίθεση με την Τουρκία και τη Ρωσία που έχουν μόλις 15,1% και 8,4% θετικές γνώμες αντίστοιχα.

Ωστόσο, παρά τις θετικές γνώμες, η Ελλάδα δεν αποτελεί χώρα-προορισμό. Ακόμη και αν – στην πρώτη προσπάθεια – δεν καταφέρουν να περάσουν τα σύνορα προς την κεντρική Ευρώπη, μόλις ένα 12,5% των προσφύγων δηλώνει ότι θα επέλεγε να εγκατασταθεί μόνιμα στη χώρα μας [είτε σε κάποια οργανωμένη δομή (8,6%), είτε σε συγγενείς/φίλους που κατοικούν ήδη στην Ελλάδα (3,9%)]. Οι περισσότεροι δηλώνουν ότι θα έμεναν προσωρινά σε χώρο υποδοχής ελπίζοντας να ανοίξουν τα σύνορα (54,4%) ενώ υπάρχει και ένα 13,5% που αναφέρει ότι θα αναζητήσει άλλο πέρασμα και ένα 16,8% ότι θα επέστρεφαν στην πατρίδα τους.

Για τους πρόσφυγες, η Ελλάδα είναι χώρα-transit κυρίως εξαιτίας της ευκολίας να περάσει κάποιος τα σύνορα (76,3%) και του χαμηλού κόστους (είναι πιο φθηνά (19,1%). Επίσης ότι οι Έλληνες είναι φιλόξενοι και τους βοηθάνε , οι ελληνικές αρχές δεν είναι τόσο αυστηρές και, ότι , υπάρχει μια φιλική προς τους πρόσφυγες κυβέρνηση . Δεδομένων των συνθηκών, το 40,6% νιώθει καλά από τη μέχρι τώρα παραμονή του στη χώρα μας, μέτρια το 24,5%, ενώ άσχημα αισθάνεται το 26,5%. Σχεδόν, όμως, 7 στους 10 κρίνουν προβληματική την κατάσταση του χώρου που διαμένουν προσωρινά (Πειραιάς, Ελληνικό, Σχιστό, Ελαιώνας). Όλοι ανεξαιρέτως οι θεσμοί/φορείς που εμπλέκονται στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα κρίνονται θετικά: Το λιμενικό σώμα, η αστυνομία, η κυβέρνηση, οι ΜΚΟ, το σύστημα υγείας και η τοπική αυτοδιοίκηση λαμβάνουν θετικές κρίσεις σε ποσοστά άνω του 60%.

Το βασικό πρόβλημα που συναντούν οι πρόσφυγες στην επαφή τους με τις υπηρεσίες του κράτους είναι η γλώσσα (53,5%). Παρά το γεγονός ότι στο σύνολό τους οι πρόσφυγες δεν επιθυμούν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα, υπό ορισμένες συνθήκες, σχεδόν οι 3 στους 10 θα επέλεγαν να μείνουν, αν έβρισκαν δουλειά, γιατί υπάρχει ήδη κοινότητα από τη χώρα τους εδώ ή έχει συγγενείς και επειδή κρίνουν ι καλό το σύστημα κοινωνικής προστασίας της χώρας μας. Το 24,1% – εάν έμενε τελικά στην Ελλάδα – θα επεδίωκε και την επανένωση της οικογένειάς του προσκαλώντας την εδώ. Ο τόπος που θα ήθελαν να εγκατασταθούν είναι η Αθήνα και γύρω απ’ αυτήν ( ποσοστό 49,7 % ), ενώ το 22,4% θα έμενε οπουδήποτε αρκεί να μπορούσε να διασφαλίσει δουλειά, τροφή και στέγη.