Λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα, εκατοντάδες Αφγανοί που έχουν ταξιδέψει επί μήνες από την πατρίδα τους, βλέπουν να εξανεμίζονται οι ελπίδες τους να φτάσουν στη δική τους γη της επαγγελίας. Πάνω στην ουδέτερη ζώνη Ελλάδας – ΠΓΔΜ παίζεται τις τελευταίες μέρες ένα άλλο δράμα: Άνθρωποι που έχουν διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα από το Αφγανιστάν, καταρρέουν, όταν αστυνομικοί της γειτονικής χώρας τούς ενημερώνουν ότι πλέον δεν μπορούν να περάσουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται εκνευρισμός, καθώς όταν οι Αφγανοί συνειδητοποιούν ότι έχουν εγκλωβιστεί, διαμαρτύρονται και προκαλείται ένταση.
Από την άλλη πλευρά, στο βενζινάδικο στο ύψος του Πολύκαστρου, όπου έχουν αποβιβαστεί πάνω από 3500 πρόσφυγες, αναμένοντας να τούς μεταφέρουν στην ουδέτερη ζώνη, εκατοντάδες απελπισμένοι από την πολυήμερη καθυστέρηση, φορτώνονται τα λιγοστά υπάρχοντά τους, παίρνουν από το χέρι τα παιδιά τους και ξεκινούν με τα πόδια να διανύσουν την 20 χιλιομέτρων απόσταση για την Ειδομένη.
Ένα ατελείωτο ανθρώπινο κομβόι είναι η εικόνα του δρόμου, 20 χιλιόμετρα πριν από τους Ευζώνους. Δίπλα στα αυτοκίνητα που αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες, περπατούν οικογένειες με τα παιδιά τους στους ώμους, στην αγκαλιά, σε καροτσάκια. Κάποιοι ξυπόλητοι, άλλοι με χιλιομπαλωμένα παπούτσια, παιδιά που μόλις έμαθαν να περπατάνε, ανάπηροι σε καροτσάκια, όλοι θεωρούν ότι έρχονται πιο κοντά στο «ευρωπαϊκό όνειρο», αν φτάσουν στην Ειδομένη. Τι κι αν εθελοντές, μέλη της Ύπατης Αρμοστείας και των Γιατρών Χωρίς Σύνορα τους ενημερώνουν ότι και στην ουδέτερη ζώνη θα αναγκαστούν να περιμένουν επί μέρες γιατί η «στρόφιγγα», από πλευράς ΠΓΔΜ, έχει σφίξει. Θέλουν να είναι εκεί, ακόμα και αν τους λένε ότι οι Αφγανοί δεν περνούν ή ότι θα χρειαστεί και ‘κει να περιμένουν.
Σύμφωνα με την αστυνομία, περίπου 600 Αφγανοί έχουν «κοπεί» μέχρι στιγμής και παραμένουν στον καταυλισμό.
«Καλύτερα να πεθάνω στην Ελλάδα παρά να γυρίσω πίσω», λέει απελπισμένος ο 24χρονος Καρίμ. Με σπουδές στην αγγλική λογοτεχνία, απέδρασε όπως λέει από τους Ταλιμπάν και ταξίδευε έναν μήνα για να φτάσει εδώ και τελικά να δει να ανακόπτεται το ταξίδι του. Κλαίγοντας δίπλα του, ο 36χρονος Καρίμι αναρωτιέται γιατί δεν τους ενημέρωσαν νωρίτερα ότι δεν θα μπορούσαν να περάσουν.
«Έπρεπε να μας σταματήσουν στην Τουρκία και να μας πουν ότι δεν θα μας επιτραπεί να συνεχίσουμε από δω και πέρα», λέει χαρακτηριστικά.
Πάντως ο καταυλισμός προσωρινής διαμονής στην Ειδομένη, τον οποίο επισκέφθηκε σήμερα και ο Γερμανός πρόξενος Ίνγκο Φον Φος, είναι τις τελευταίες μέρες ασφυκτικά γεμάτος, με περισσότερους από 1.500 ανθρώπους. Οι ουρές είναι τεράστιες μπροστά από τη σκηνή που γίνεται διανομή τροφίμων και νερών, όπως και στη σκηνή- «ντουλάπα με ρούχα», όπως την ονόμασαν οι εθελοντές που τη διαχειρίζονται- για να μοιράζουν ρούχα και παπούτσια. Ουρά υπάρχει και μπροστά στην ουδέτερη ζώνη, αφού οι έλεγχοι από τη γειτονική χώρα έχουν γίνει εξαιρετικά αυστηροί και μπορούν να περάσουν μόνο όσοι Σύροι και Ιρακινοί έχουν διαβατήριο ή ταυτότητα και το υπηρεσιακό τους σημείωμα. Υποβάλλονται μάλιστα και σε σωματικό έλεγχο, ενώ γίνεται και εξονυχιστικός έλεγχος των χαρτιών τους.
Μόνο κάτι νεαρά κορίτσια που κάθονται περιμένοντας τη σειρά τους, χαίρονται την ηλιόλουστη μέρα. Είναι χαρούμενες γιατί «απέδρασαν από τον πόλεμο στη Συρία» κι ας αναγκάστηκαν να ταξιδεύουν κάτω από τόσο δύσκολες συνθήκες. Είναι καλοντυμένες, έχουν βάψει έντονα τα μάτια τους και φορούν χρωματιστές μαντίλες. Ονειρεύονται να φτάσουν στη Φιλανδία, όπου βρίσκονται συγγενείς τους και να συνεχίσουν τη ζωή τους.
Καταυλισμός και στο… βενζινάδικο
Ένας ακόμη, μεγάλος καταυλισμός, έχει στηθεί στο βενζινάδικο, στο ύψος του Πολυκάστρου, όπου γίνεται η πρώτη στάση των λεωφορείων που μεταφέρουν τους πρόσφυγες από την Αθήνα. Ήδη, η Ύπατη Αρμοστεία έχει στήσει δύο μεγάλες σκηνές, χωρητικότητας 150-200 ατόμων η μία και 46 οικογενειακές σκηνές, χωρητικότητας περίπου δέκα ατόμων η κάθε μία. Παράλληλα, υπάρχουν 11 θερμαινόμενες σκηνές των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τη διαμονή των ανθρώπων καθώς και κάποιοι άλλοι χώροι των Γιατρών, που χρησιμοποιούνται για υπηρεσίες.
Στην ουσία πρόκειται για την ανάπτυξη ενός καταυλισμού που μπορεί να φιλοξενήσει περί τα 2000 άτομα, ενώ έχουν μπει τουαλέτες και υπάρχουν σκηνές για πρωτοβάθμια ιατρική φροντίδα. «Βρίσκομαι εδώ τέσσερις μέρες και ταξίδευα με τη γυναίκα μου και το παιδί μου άλλες 40 από το Αφγανιστάν», λέει ο Ομούρ και αναρωτιέται, αν πρέπει να ξεκινήσει να πάει περπατώντας μέχρι την ουδέτερη ζώνη, αν και γνωρίζει ότι τις τελευταίες δύο μέρες έχει απαγορευθεί η διέλευση στους ομοεθνείς του.
Σύμμαχός τους μόνο η… καλοκαιρία των ημερών καθώς «εγκλωβισμένοι» πρόσφυγες βρίσκουν ευκαιρία να πλύνουν τα ρούχα τους και να τα απλώσουν στα λιγοστά δεντράκια του βενζινάδικου και τα παιδιά να ξεχαστούν για λίγο, παίζοντας μπάλα, σαν να ‘χουν πάει εκδρομή…