Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ) εκφράζει την έντονη έκπληξη και διαμαρτυρία του, σε δελτίο Τύπου που εξέδωσε, για την απόφαση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, το οποίο στη γνωμοδότηση 180 του 2015 αποφάσισε πως για πρόσωπο που έχει κάνει μη αναστρέψιμη επέμβαση επαναπροσδιορισμού φύλου και είναι πτυχιούχος των ΤΕΕ, δεν είναι δυνατή η χορήγηση νέου πτυχίου με αναγραφόμενα τα νέα στοιχεία ως προς το φύλο και το όνομα.

Όπως επισημαίνει το ΣΥΔ, η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου αποτελεί άμεση αναγκαιότητα που δεν μπορεί να περιμένει άλλο, καθώς το υπάρχον νομικό καθεστώς είναι η βασική αιτία διακρίσεων, αποκλεισμών και βίας που δέχονται οι τρανς άνθρωποι.

Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου:

– Σε περίπτωση μεταβολής των στοιχείων της ταυτότητας πτυχιούχου Τεχνικού-Επαγγελματικού Εκπαιδευτηρίου (ΤΕΕ), λόγω αλλαγής φύλου, δεν είναι επιτρεπτή η χορήγηση νέου πτυχίου, στο οποίο θα αναγράφονται τα νέα στοιχεία της ταυτότητας, διότι τούτο αποκλείεται από τη διάταξη του άρθρου 19, παρ. 3 του ΠΔ 323/2003 (Α’ 272) (πλειοψ.)

– Επιτρεπτή είναι η χορήγηση αποδεικτικού πτυχίου υπό τα νέα στοιχεία της ταυτότητας, ύστερα από αίτησή του/της ενδιαφερομένου/νης και προσκομιδή των αναγκαίων δικαιολογητικών, από τα οποία προκύπτει ταυτοπροσωπία με το πρόσωπο, στο όνομα του οποίου είχε εκδοθεί ο πρωτότυπος τίτλος. Για τη χορήγηση του εν λόγω αποδεικτικού, ληπτέα υπόψη είναι τα υποδείγματα της υπ’ αριθμ. 42982/Γ2/14.4.2009 απόφασης του υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Β’ 813) και όχι αυτά της υπ’ αριθμ. Γ2/660/15.2.1999 (Β’ 187) απόφασης του ιδίου υπουργού, που δεν ισχύει πλέον. Περαιτέρω, προς διασφάλιση της ιδιωτικής ζωής, στο αποδεικτικό αυτό δεν θα πρέπει να αναγράφονται τα προηγούμενα στοιχεία της ταυτότητας, ούτε και ο λόγος της μεταβολής τους.

Σε αυτήν τη γνωμοδότηση, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους επικαλείται το άρθρο 19, παρ. 3 του ΠΔ 323/2003, το οποίο αναφέρει, πως «τα πτυχία των Α’ και Β’ κύκλων για τους μαθητές των ΤΕΕ εκδίδονται μία φορά και δεν αλλάζουν» διευκρινίζοντας, παράλληλα, πως είναι δυνατή η έκδοση αποδεικτικού πτυχίου με νέα στοιχεία ταυτότητας, στα οποία δεν θα πρέπει να αναγράφονται τα προηγούμενα στοιχεία. Ωστόσο, αυτή η «νομιμοφανής» αιτιολόγηση δεν λαμβάνει υπόψη ότι το πτυχίο του προσώπου παραμένει στα ίδια στοιχεία, γεγονός που προσβάλει τη προσωπικότητα του τρανς προσώπου, ενώ το υπάρχον πτυχίο δεν αντικατοπτρίζει τα νέα πραγματικά νομικά δεδομένα του προσώπου που πλέον βρίσκονται σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα έγγραφά του, τα οποία έχουν ήδη αλλάξει (ταυτότητα, διαβατήριο κ.λπ.) όπως υπογραμμίζει το ΣΥΔ. Δεδομένου, δε πως το παλαιό πτυχίο μπορεί ήδη να έχει κατατεθεί σε υπηρεσίες ή σε τυχόν αιτήματα στο παρελθόν, αυτό δημιουργεί σύγχυση, προσβάλει το πρόσωπο, ενώ τούτο από μόνο του παραβιάζει την ιδιωτική ζωή του.

Περαιτέρω, σύμφωνα με το ΣΥΔ, η συγκεκριμένη απόφαση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, αναδεικνύει με τον πλέον επιτακτικό τρόπο την αναγκαιότητα της νομοθέτησης της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου, και της δυνατότητας αλλαγής των εγγράφων των τρανς ανθρώπων, όπως αναφέρεται στην πρόσφατη έκθεσης της Εθνικής Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), για «πλήρη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου ως θεμελιώδους διάστασης της προσωπικότητας του προσώπου και της δυνατότητας αλλαγής των εγγράφων ταυτοποίησης των διεμφυλικών ατόμων με βάση τον αυτοπροσδιορισμό της ταυτότητας φύλου τους, χωρίς την προϋπόθεση μη αναστρέψιμων χειρουργικών επεμβάσεων επαναπροσδιορισμού φύλου ή άλλων ιατρικών διαδικασιών».

Το ΣΥΔ καλεί την κυβέρνηση να προχωρήσει τάχιστα στη νομοθέτηση της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου για τους τρανς ανθρώπους, ακολουθώντας τις προτάσεις της ΕΔΔΑ, αλλά και την απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης στις 22 Απριλίου του 2015, η οποία, μεταξύ άλλων, καλεί τα κράτη μέλη «να υιοθετήσουν γρήγορες, διαφανείς και πλήρως προσβάσιμες διαδικασίες νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου, βασισμένες στον αυτοπροσδιορισμό, δίχως καμία προϋπόθεση βασισμένη στα χαρακτηριστικά ενός προσώπου».