Ένας στους 50 πρόσφυγες που επιχειρούν να περάσουν στη χώρα μας από τη θάλασσα καταλήγει νεκρός, ενώ υπολογίζεται ότι 300 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου 2015, όπως ανέφερε η παθολόγος-λοιμωξιολόγος και αντιπρόεδρος των Γιατρών χωρίς Σύνορα, Ελένη Κάκαλου, κατά την ομιλία της στο πρόσφατο συνέδριο της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας.
Τα προβλήματα υγείας δεν λείπουν, με κύριες παθολογίες, τις λοιμώξεις αναπνευστικού, τις δερματικές λοιμώξεις, τις μυαλγίες και τα συμπτώματα από το γαστρεντερικό. Όσον αφορά τους πρόσφυγες που διαβιούν σε συνθήκες κράτησης, τα περισσότερα προβλήματα υγείας σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την κράτηση. Η κράτηση και η διάρκειά της αποδεικνύονται εξαιρετικά επιζήμιες και για την ψυχική υγεία των μεταναστών.
Οι καλές πρακτικές που θα πρέπει να εφαρμοστούν περιλαμβάνουν τη διανομή απαραίτητου υλικού πρώτης υποδοχής, την προτεραιότητα στις ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες πληθυσμού (έγκυες, νεογνά, βρέφη, παιδιά, υπερήλικες, ΑΜΕΑ, χρόνια πάσχοντες), την παροχή επείγουσας ψυχολογικής υποστήριξης σε επιβιώσαντες ιδιαίτερα τραυματικών γεγονότων, την εξασφάλιση άμεσης πρόσβασης σε χώρους παραμονής/κράτησης μεταναστών και προσφύγων, την παροχή σίτισης, δυνατότητας επικοινωνίας, την εξασφάλιση διερμηνείας/διαπολιτισμικής μεσολάβησης, την παροχή ΠΦΥ και τη διασφάλιση κατάλληλου χώρου που θα επιτρέπει την τήρηση του ιατρικού απορρήτου, την παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, δράσεις για βελτίωση των συνθηκών υγιεινής και την παροχή βασικών ειδών πρώτης ανάγκης, τον εντοπισμό ευάλωτων περιπτώσεων και την ευαισθητοποίηση για θέματα υγείας που αντιμετωπίζουν μετακινούμενοι πληθυσμοί και πρόσφυγες (π.χ. έκθεση σε βία).
Σε περίπτωση μακροχρόνιας παραμονής των μεταναστών-προσφύγων απαιτούνται άλλες λύσεις , όπως επιδότηση ενοικίου, επιδημιολογική επιτήρηση, ΠΦΥ, σύστημα παραπομπών στο ΕΣΥ (δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια φροντίδα), παρεμβάσεις για ευάλωτες ομάδες (υποστήριξη θηλασμού, παιδιών, ατόμων με χρόνια νοσήματα), ψυχοκοινωνική & νομική υποστήριξη και, ενδεχομένως, εμβολιασμοί, ανέφερε η κ. Κάκκαλου.
«Κάνετε τη χώρα μου να ντρέπεται»
Τις ανθρωπιστικές κρίσεις δεν τις αντιμετωπίζουμε υψώνοντας φράχτες, αλλά προσφέροντας μιαν ανοιχτή αγκαλιά, σχολίασε μέσω video conference , ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός, σημειώνοντας ότι η Λέσβος σηκώνει τεράστιο βάρος για λογαριασμό ολόκληρης της Ευρώπης, και συνεχίζει να το διαχειρίζεται με αξιοπρέπεια και ανθρωπιά. «Οι Τούρκοι διακινητές είναι αδίστακτοι και διαπράττουν διπλό έγκλημα εις βάρος των μεταναστών, οικονομικό και ανθρωπιστικό» είπε ο δήμαρχος, προσθέτοντας ότι οι εικόνες του ανθρώπινου πόνου που αντικρίζουν καθημερινά οι κάτοικοι του νησιού είναι συγκλονιστικές.
«Οι πρόσφυγες δεν βρίσκουν ησυχία ούτε στο θάνατο» σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Γαληνός «και η Ευρώπη καθυστερεί πάρα πολύ. Η τεράστια γραφειοκρατία καθυστερεί τη χρηματοδότηση». Όπως είπε, παρά τις δυσκολίες και τις 2.000 αφίξεις προσφύγων καθημερινά, η διαχείριση στο νησί είναι αυτή τη στιγμή ικανοποιητική, γι’ αυτό και είναι δικαιολογημένη η συζήτηση για την ενδεχόμενη απονομή στο νησί του Νόμπελ Ειρήνης, σχολίασε. Ο κ. Γαληνός ανέφερε ότι ξένοι επισκέπτες τού έχουν πει χαρακτηριστικά: «Κάνετε τη χώρα μου να ντρέπεται», αναγνωρίζοντας τη μεγάλη προσφορά του νησιού έναντι της εμπειρίας από τις δικές τους χώρες.