Μια ακόμη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας προστέθηκε σε σειρά αποφάσεων υπέρ της επένδυσης και της εξόρυξης χρυσού στην Χαλκιδική. Η συγκεκριμένη, όμως, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς έρχεται λίγα, μόλις, 24ωρα μετά την απόφαση Σκουρλέτη για ανάκληση εργασιών στις Σκουριές και ουσιαστικά βάζει φρένο στην υπουργική απόφαση.
Πρόκειται για την υπ. αριθμ. 3191 του Ε Τμήματος του ΣτΕ το οποίο είναι αρμόδιο για θέματα προστασίας περιβάλλοντος.
Η επίμαχη προσφυγή της εταιρίας Ελληνικός Χρυσός αφορούσε σε θέματα σχετικά με την υλοποίηση της επένδυσης καθώς ζητούσε την ακύρωση της άρνησης του υπουργείου να εγκρίνει τις σχετικές μελέτες. Η υπόθεση εκδικάστηκε στις αρχές του καλοκαιριού, δηλαδή πολύ πριν την απόφαση του Πάνου Σκουρλέτης και σήμερα δημοσιεύθηκε η απόφαση. Ωστόσο, αν και η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου δεν αναφέρεται άμεσα στην πρόσφατη απόφαση του αρμόδιου υπουργού Πάνου Σκουρλέτη για αναστολή των εργασιών της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός στις Σκουριές, εντούτοις, όπως εκτιμούν νομικοί κύκλοι, την μπλοκάρει καθώς αποφαίνεται ότι “είναι αβάσιμη η εγκυρότητα της ανάκλησης των τεχνικών μελετών του έργου” στην οποία προχώρησε το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και συγκεκριμένα ότι το γεγονός πως οι εργαστηριακές δοκιμές δεν έγιναν επιτόπου στις εγκαταστάσεις της εταιρείας δεν αρκεί, από μόνο του, για να αποτελέσει λόγο ανάκλησης της άδειας. .
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανάκληση έγινε, σύμφωνα με τον κ. Σκουρλέτη, καθώς παραβιάστηκε ο όρος που ανέφερε ότι οι προβλεπόμενες δοκιμές των κοιτασμάτων της Ολυμπιάδας και Σκουριών έπρεπε να γίνουν εντός των εγκαταστάσεων των μεταλλείων και όχι στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Outotec στην Φινλανδία όπου έγιναν τελικά αφού προηγουμένως της απεστάλησαν 20 τόνοι κοιτασμάτων.
Τι λέει η απόφαση
Οι σύμβουλοι της Επικρατείας έκαναν δεκτή την αίτηση της εταιρείας και στο σκεπτικό της απόφασης τους μεταξύ άλλων αναφέρουν:
Η Διοίκηση αρνήθηκε την έγκριση της τεχνικής μελέτης του επίμαχου προσαρτήματος με την αιτιολογία ότι δεν έχει εκτελεστεί πρόγραμμα δοκιμών σε κατάλληλη ημιβιομηχανική κλίμακα επί τόπου του έργου σύμφωνα με τον όρο Β9.α, για το λόγο δε αυτό δεν έκρινε σκόπιμη την ενδελεχή και ακριβή επεξεργασία όλων των υποβληθέντων στοιχείων, αλλά περιορίσθηκε στην ενδεικτική διατύπωση ορισμένων ελλείψεων (υπεύθυνες δηλώσεις μελετητών και υπογραφή μελέτης από διπλωματούχο μηχανικό, μη υποβολή ορισμένων στοιχείων στην ελληνική γλώσσα, μη τεκμηρίωση χαρακτηρισμού εξοπλισμού ως κινητού, μη αναφορά χωματουργικών εργασιών, μη συμπερίληψη δαπάνης αποκατάστασης στον προϋπολογισμό του έργου), καθώς και στην παράθεση επικουρικών παρατηρήσεων σχετικά με την παράλειψη της αιτούσας να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της υπηρεσίας.
Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που προσκομίσθηκαν, αλλά και από το από 26.5.2015 υπόμνημά της προς τη διοίκηση, ο φορέας εκμετάλλευσης σε συμμόρφωση προς τον όρο «Β9.α» προέβη στην εκτέλεση προγράμματος δοκιμών σε ημιβιομηχανική κλίμακα στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Outotec που κατέχει τη σχετική τεχνογνωσία, όπου και απεστάλη ικανή ποσότητα επιτόπιων συμπυκνωμάτων αρσενοπυριτών Ολυμπιάδας (20 τόνοι).
Τα πορίσματα των δοκιμών αυτών, από τα οποία προέκυψε η εφαρμοσιμότητα της μεταλλουργικής μεθόδου με πολύ καλά αποτελέσματα και υψηλή ανάκτηση, παρατέθηκαν στο σώμα της τεχνικής μελέτης και χρησιμοποιήθηκαν για τη σύνταξη των ειδικών μελετών των διεργασιών της μεταλλουργικής επεξεργασίας, ενώ όλα τα στοιχεία τεκμηρίωσης (μεθοδολογία, τεχνική πληρότητα, αποτελέσματα, λεπτομερή στοιχεία αναλύσεων τροφοδοσίας, προϊόντων, ισοζυγίων μάζας και ανακτήσεων) παρατέθηκαν ως Παραρτήματα της τεχνικής μελέτης στην αγγλική γλώσσα, όσα προέρχονταν από την Outotec, τα λοιπά δε στην ελληνική.
Στην συνέχεια υπογραμμίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας (πρόεδρος η Αγγελική Θεοφιλοπούλου και εισηγητής ο σύμβουλος Επικρατείας Αντώνης Ντέμσιας) :
Εν όψει τούτων, η αιτιολογία του ως άνω εγγράφου ότι δεν έχει εκτελεστεί πρόγραμμα δοκιμών σε κατάλληλη ημιβιομηχανική κλίμακα επί τόπου του έργου είναι αφ’ ενός μεν αόριστη, καθ’ όσον δεν εξειδικεύει ποια συγκεκριμένη πλημμέλεια αποδίδει στο πρόγραμμα δοκιμών που έχει εκτελέσει η αιτούσα (κλίμακα δοκιμών, τόπος, χρησιμοποιηθέντα πετρώματα), αφ’ ετέρου δε και πλημμελής διότι δεν αιτιολογεί τον λόγο για τον οποίο απορρίπτει ως μη αξιόπιστα τα παραχθέντα πορίσματα των δοκιμών, από τα οποία προκύπτει η εφαρμοσιμότητα της μεταλλουργικής μεθόδου και στο συγκεκριμένο μίγμα τροφοδοσίας (χαλκοπυρίτη-αρσενοπυρίτη-σιδηροπυρίτη) και η καλή προσαρμογή του σε βιομηχανικό επίπεδο, προς διακρίβωση των οποίων είχε εξ άλλου τεθεί ο όρος από την διοίκηση.
Εξ άλλου, προσθέτει το ΣτΕ, απαραδέκτως επιχειρείται η συμπλήρωση της μη νόμιμης αυτής αιτιολογίας με το μετά τη συζήτηση κατατεθέν υπόμνημα του Δημοσίου, στο οποίο αναφέρεται ότι ούτε επιτόπου δοκιμές έγιναν ούτε επιτόπου δείγματα παρήχθησαν, καθ’ όσον το εργοστάσιο εμπλουτισμού Ολυμπιάδας μέχρι σήμερα παράγει συμπυκνώματα από παλιά τέλματα αφού δεν έχει αρχίσει η εξόρυξη του μεταλλείου, το δε εργοστάσιο εμπλουτισμού Σκουριών δεν έχει καν λειτουργήσει.
Εν πάση περιπτώσει, τονίζει το ΣτΕ, οι ισχυρισμοί αυτοί είναι απορριπτέοι και ως αβάσιμοι, γιατί μόνο το γεγονός ότι οι δοκιμές δεν διενεργήθηκαν επιτόπου, ανεξαρτήτως του εάν αυτό ήταν εφικτό, δεν αρκεί για να στηρίξει την απόρριψη των διενεργηθεισών σε εξειδικευμένο εργαστήριο δοκιμών σε ημιβιομηχανική κλίμακα με μεταλλεύματα που είτε έχουν παραχθεί επιτόπου (αρσενοπυρίτες Ολυμπιάδας) είτε έχουν αποδεδειγμένως παρόμοια ορυκτολογική και χημική σύσταση με τα τοπικά (χαλκούχο μετάλλευμα του κοιτάσματος Bajo de Alumbrera Αργεντινής, σύμφωνα με την προσκομισθείσα από 18.1.2012 γνωμάτευση του καθηγητή του τομέα Ορυκτολογίας και Πετρολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών).
Δεδομένου δε ότι, ως προκύπτει από το περιεχόμενο της προσβαλλόμενης πράξης, η μη έγκριση του προσαρτήματος στηρίχθηκε κυρίως στην κατά τα ανωτέρω μη επαρκή αιτιολογία περί μη πληρώσεως του όρου περί διενέργειας επιτόπιων ημιβιομηχανικών δοκιμών, η δε επεξεργασία των λοιπών υποβληθέντων στοιχείων και η διατύπωση των παρατηρήσεων που ενσωματώθηκε στο έγγραφο έγινε κατά τρόπο ενδεικτικό, η προσβαλλόμενη πράξη θα πρέπει να ακυρωθεί στο σύνολό της, να αναπεμφθεί δε η υπόθεση στη διοίκηση προς νέα νόμιμη κρίση, κατά την εκφορά της οποίας θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να ληφθούν υπ’ όψιν αφ’ ενός οι απαντήσεις της αιτούσας επί των επικουρικών παρατηρήσεων – όπου αναφέρονται οι λόγοι για τους οποίους δεν είναι δυνατή, κατά την άποψή της, η αλλαγή των μεγεθών τροφοδοσίας της μεταλλουργικής μονάδας και αξιοποίησης του δυναμικού των Σκουριών και επισημαίνεται η συμμόρφωσή της προς τις λοιπές υποδείξεις της υπηρεσίας – και αφ’ ετέρου ότι επιστροφή φακέλου τεχνικής μελέτης προβλέπεται κατά το άρθρο 102 ΚΜΛΕ μόνο για λόγους ανεπάρκειας ή ανακρίβειας των υποβληθέντων στοιχείων.
