Σύμφωνα με το εορτολόγιο σήμερα 9 Μαρτίου γιορτάζουν
Αέτιος, Αέτης, Αετός, Αετίων, Αετίς, Αετίνα
Βιβιανός, Βιβιάνα, Βιβιανή, Βιβή, Βίβιαν
Ηλιανή, Ηλιάνα, Λιάνα, Ιλιάνα, Ηλιάννα, Ηλιανός, Ιλιάς
Λυσίμαχος, Λυσιμάχη
Ξάνθος, Ξάνθιος, Ξανθιάς, Ξανθούλιος, Ξανθούλης, Ξανθή, Ξανθούλα
Σεβηριανός, Σεβηριανή
Σμαράγδα, Σμαραγδένια, Σμαραγδή, Σμαράγδω, Σμαρούλα, Σμαρώ, Σμαραγδία, Σμαραγδούλα, Σμάρα, Σμάραγδος, Σμαράγδης, Σμαραγδένιος, Σμάρης
Φιλοκτήμων, Φιλοκτήμονας
Σαράντης, Σαράντος, Σαράντω, Σαραντούλα
Λωξάνδρα, Λωξάντρα
Ρωξάνη, Ρωξάνα
Ορθοδόξης, Δόξης, Δοξάκης, Ορθοδοξία, Δόξα, Ορθούλα
Άξιος, Άξια
Σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη
Κυριακή της Ορθοδοξίας (Α΄ Κυριακή των νηστειών), Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων εν Σεβαστία
Άγιοι Σαράντα Μάρτυρες της Σεβάστειας: Η συγκλονιστική θυσία των στρατιωτών της πίστης
Οι Άγιοι Σαράντα Μάρτυρες ήταν Ρωμαίοι στρατιώτες που μαρτύρησαν το 320 μ.Χ. στη Σεβάστεια της Μικράς Ασίας (σημερινή Τουρκία), αρνούμενοι να απαρνηθούν τον Χριστιανισμό. Η θυσία τους αποτελεί ένα από τα πιο συγκλονιστικά παραδείγματα αφοσίωσης στην πίστη, τιμώμενη από την Εκκλησία στις 9 Μαρτίου.
Οι Σαράντα Μάρτυρες ήταν επίλεκτοι στρατιώτες της Δωδέκατης Ρωμαϊκής Λεγεώνας «Κεραυνός», που υπηρετούσαν υπό τον αυτοκράτορα Λικίνιο (308-324 μ.Χ.), φανατικό διώκτη των Χριστιανών. Όταν αποκαλύφθηκε η πίστη τους, διατάχθηκαν να θυσιάσουν στα είδωλα, αλλά αρνήθηκαν.
Ως τιμωρία, τους υπέβαλαν σε βασανιστήρια και στη συνέχεια τους καταδίκασαν σε έναν φρικτό θάνατο: τους έβαλαν γυμνούς μέσα σε μια παγωμένη λίμνη κοντά στη Σεβάστεια, μέσα στο δριμύ ψύχος του χειμώνα. Για να τους δελεάσουν, τοποθέτησαν ένα θερμαινόμενο λουτρό στην όχθη, προσφέροντας σωτηρία σε όσους θα απαρνούνταν την πίστη τους.
Ένας από τους στρατιώτες λύγισε και έτρεξε στο ζεστό νερό, αλλά αμέσως κατέρρευσε νεκρός. Τη θέση του όμως πήρε ένας από τους φύλακες, ο Αγλάιος, που, συγκλονισμένος από το θάρρος τους, πίστεψε στον Χριστό και μπήκε στη λίμνη, ολοκληρώνοντας ξανά τον αριθμό των μαρτύρων.
Τελικά, τα σώματά τους παραδόθηκαν στη φωτιά, ενώ τα οστά τους διασώθηκαν ως ιερά λείψανα.
Οι Άγιοι Σαράντα Μάρτυρες τιμώνται ως σύμβολα ανδρείας, πίστης και ομαδικής ομολογίας του Χριστού. Η μνήμη τους γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα σε πολλές περιοχές, ενώ έχουν αφιερωθεί ναοί προς τιμήν τους.
Στην Ελλάδα, η γιορτή τους συνδέεται με λαογραφικά έθιμα. Ένα από αυτά είναι τα «Σαραντόπουλα», μικρά ψωμάκια που παρασκευάζονται σε διάφορες περιοχές, συμβολίζοντας τους μάρτυρες. Επιπλέον, θεωρείται ότι την ημέρα αυτή αρχίζει η πραγματική άνοιξη, αν και μπορεί να σημειωθούν ακόμα «σαραντάρες» παγωνιές.
Οι Άγιοι Σαράντα Μάρτυρες παραμένουν ένα ισχυρό παράδειγμα ακλόνητης πίστης, εμπνέοντας γενιές χριστιανών μέσα στους αιώνες.
