Θα μπορούσε να είναι και γνωστό παιχνίδι: Ζητήσαμε από 44 ανθρώπους να περιγράψουν στον κύκλο τους το ταξίδι αλληλεγγύης στην Κένυα στο οποίο πρόσφατα συμμετείχαν μέσω της ActionAid. -Τι απάντησαν οι περισσότεροι;
Όσο και να φαίνεται περίεργο, ένα ταξίδι τόσο γεμάτο σε συναισθήματα και εμπειρίες, νιώθεις ότι σε αφήνει τόσο άδειο σε λέξεις…
«Δεν υπάρχουν λόγια…», «Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει…», «Δεν μπορώ να μεταδώσω σε κανέναν τι κάναμε εκεί πέρα…», «Με ρωτούν και δεν ξέρω τι να απαντήσω..», είναι μερικά από τα σχόλια των Αναδόχων μετά από το ταξίδι. Και η αλήθεια είναι ότι μετά από κάθε ταξίδι αλληλεγγύης νιώθεις αρχικά ότι δεν έχουν ακόμα ανακαλυφθεί οι λέξεις που θα μπορούσαν να το περιγράψουν. Ή ίσως και να αισθάνεσαι ότι τοποθετώντας το στην ύλη των φθόγγων, αφαιρείς κάτι από τη μαγεία του…
Αλήθεια, πώς περιγράφεις το πρώτο συναίσθημα που σε κυριεύει όταν πατάς στην Αφρική, όταν βρίσκεσαι στα αρχέγονα τοπία της Κένυας, από όπου ενδέχεται να ξεκίνησε η ιστορία της ανθρωπότητας; Πώς μιλάς για συναισθήματα που δεν ήξερες ποτέ ότι υπάρχουν μέσα σου; Ή για έναν αλλιώτικο εαυτό σου, που ανακάλυψες σε μια νέα «πατρίδα»; Ίσως για αρχή, κρατώντας μέσα σου όσες περισσότερες εικόνες μπορείς…
Η διαδρομή μας προς την κοινότητα Μαράφα, που στηρίζεται από το ελληνικό γραφείο της ActionAid, ήταν μακρά, αλλά δεν χορταίναμε να ρουφάμε τις εικόνες γύρω μας. Εκτός από το φυσικό τοπίο που μας εντυπωσίαζε, εικόνες από σπίτια και ανθρώπους μάς υπενθύμιζαν τον λόγο που βρισκόμασταν εκεί: να εκφράσουμε και έμπρακτα την αλληλεγγύη μας στις ευάλωτες κοινότητες, σε ανθρώπους που στερούνται τα βασικά, όπως το νερό και η τροφή, σε παιδιά που ονειρεύονται να τελειώσουν το σχολείο και να κυνηγήσουν ένα καλύτερο μέλλον, σε γυναίκες που αγωνίζονται να απαλλαγούν από τη βία και να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί.
Για τον λόγο αυτό, ένας από τους στόχους του ταξιδιού ήταν να συμβάλουμε στη δημιουργία ενός ασφαλούς χώρου για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν περιστατικά βίας. Ήδη, από τη στιγμή που ξεκίνησε να δουλεύει η ActionΑid στην περιοχή και να καταγράφει τα περιστατικά, περισσότερες από 1.000 καταγγελίες έχουν καταγραφεί, πολλές από τις οποίες είτε έχουν πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης είτε έχουν επιλυθεί με τη συμβολή της οργάνωσης. Πώς να μην σκάβουμε με μανία για τον σκοπό αυτό, λες και όσο πιο πολύ σκάβαμε, τόσο πιο βαθιά θα θάβαμε τη βία και την πατριαρχία…Πώς να περιγράψουμε εκείνες τις γυναίκες που ακούγαμε να μιλούν με μια δύναμη που δεν ξέραμε από πού πηγάζει και νιώθαμε εκείνη τη στιγμή ότι καταλαβαίναμε τη γλώσσα τους χωρίς να χρειαζόμαστε μετάφραση;
Μια άλλη διεθνής γλώσσα στην οποία ασκήσαμε τις γνώσεις και τις δεξιότητές μας ήταν σίγουρα η γλώσσα των παιδιών. Εκεί, δεν χρειάζεται να ψάξεις να βρεις τα λόγια-μιλάει το παιχνίδι, τα χαμόγελα, τα βλέμματα. Παιδιά που λαχταρούν να τελειώσουν το σχολείο και να σπουδάσουν, θέλοντας τα περισσότερα να βοηθήσουν την κοινότητά τους: να γίνουν, γιατροί, δάσκαλοι δικηγόροι, νοσοκόμοι…Εννέα Ανάδοχοι είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν με τα παιδιά της Αναδοχής τους ζώντας μια από τις πιο δυνατές στιγμές τους, ενώ όλα τα παιδιά που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Αναδοχής μάς έδειξαν πώς γράφουν τα γράμματα στους Αναδόχους τους και μας άφησαν να ζωγραφίσουμε παρέα. Κι επειδή η Αναδοχή έχει τη δύναμη που σε καθορίζει σε όλη τη ζωή σου, έξι πρώην Ανάδοχα παιδιά ήρθαν και μοιράστηκαν μαζί μας τις ιστορίες τους, εξηγώντας πώς η συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα στάθηκε αφορμή για να καλλιεργήσουν τις δεξιότητές τους και διαμόρφωσε τις επιλογές και την εξέλιξή τους και στην ενήλικη ζωή.
Πέρα από την προσωπική επίδραση σε κάθε παιδί, το πιο σημαντικό κομμάτι είναι η ενδυνάμωση της κοινότητας και η προώθηση ουσιαστικών και μακροχρόνιων αλλαγών και αυτό το διαπιστώσαμε από πρώτο χέρι μέσα από τις επισκέψεις σε έργα που στηρίζονται από το Πρόγραμμα Αναδοχής. Οι εκπρόσωποι από τους γυναικείους συνεταιρισμούς μάς αφηγήθηκαν τη δική τους πορεία ενδυνάμωσης, διεκδίκησης και οικονομικής ανεξαρτησίας και μας ήταν εξαιρετικά δύσκολο να τις φανταστούμε ως άτομα που ντρέπονται να μιλήσουν ή να σε κοιτάξουν στα μάτια, όπως ήταν πριν τη στήριξη και συνεργασία τους με την ActionAid. Οι κάτοικοι από τις περιοχές των αλατωρυχείων, που έχαναν το εισόδημα και τα σπίτια τους από τις μεγάλες εταιρείες εκμετάλλευσης αλατιού, μάς μίλησαν με την ελπίδα της δικαίωσης και το πείσμα στο βλέμμα, νιώθοντας ότι δεν είναι πλέον μόνοι.
Πώς μιλά κανείς, λοιπόν, για τη δύναμη της αλλαγής τη στιγμή που νιώθει ότι αλλάζει ο ίδιος πρώτα από όλα; «Ήρθα για να προσφέρω και νιώθω ότι εγώ έχω λάβει περισσότερα!», «Εδώ συνάντησα τον άλλο μου εαυτό», «Βλέπεις τα πάντα αλλιώς τώρα»… Και ίσως είναι καλύτερα έτσι. Ίσως μόνη η λέξη «αλληλεγγύη» να αρκεί για να ανακαλεί ο καθένας μέσα του τις εικόνες και τα συναισθήματα που είναι τα δικά του βιώματα και τα οποία πρέπει ο κάθε άνθρωπος να τα ζήσει έστω και μια φορά για να τα κάνει ένα δικό του κτήμα…που δεν περιγράφεται!
Αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για το έργο της ActionAid και πώς μπορείς κι εσύ να γίνεις μέρος της αλλαγής, δες εδώ.
