Παρελθόν θα αποτελούν σε λίγους μήνες οι συναλλαγές με μετρητά αφού όλες οι πληρωμές σε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες θα γίνονται υποχρεωτικά με πλαστικό χρήμα. Δηλαδή με χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες με τον ηλεκτρονικό τρόπο που μπήκε στη ζωή των Ελλήνων ραγδαία με την επιβολή των capital controls.
Σε πρώτη φάση το υπουργείο Οικονομικών θα υποχρεώσει από το επόμενο έτος κάθε επιχείρηση αλλά και κάθε ελεύθερο επαγγελματία να διαθέτει μηχάνημα POS ώστε να μπορούν οι πελάτες τους να πληρώνουν με κάρτες, χρεωστικές ή πιστωτικές.
Πιο αναλυτικά εκτός από τις εμπορικές επιχειρήσεις, γιατροί, δικηγόροι, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, λογιστές αλλά και όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πρέπει να προμηθευτούν τερματικά POS για την αποδοχή συναλλαγών με κάρτα. Να σημειωθεί ότι ήδη οι γιατροί που αρχικά αντιδρούσαν στο να εγκαταστήσουν τα μηχανήματα POS ώστε να δέχονται χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες υποχώρησαν.
Έτσι σταδιακά η οικονομία και η αγορά θα περάσει στο επόμενο στάδιο και οι συναλλαγές θα γίνονται υποχρεωτικά με πλαστικό χρήματα.
Αρχικά το σχέδιο της υποχρεωτικής χρήσης των χρεωστικών και πιστωτικών καρτών, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου Οικονομικών, θα εφαρμοστεί στις νέες επιχειρήσεις που θα συσταθούν το 2016 αλλά και σε συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους.
Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, δηλώνει ότι θα δοθούν κίνητρα σε καταναλωτές αλλά και επιχειρήσεις ώστε να υποκατασταθεί το χρήμα σε φυσική μορφή από κάρτες ενώ η Γενική Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Κ. Σαββαΐδου, έφτιαξε επιτροπή για να βρεθεί ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει η μετάβαση στη νέα εποχή.
Ο στόχος για το ελληνικό δημόσιο δεν είναι άλλος από τα αυξημένα έσοδα. Όταν μια πληρωμή δεν γίνεται με μετρητά αλλά περνά μέσα από το τραπεζικό σύστημα, τότε η απόδειξη κόβεται άμεσα υπό τον φόβο ενός απλού ελέγχου που θα μπορούσε να αποκαλύψει τη μη έκδοση απόδειξης. Έτσι εκτιμάται, αλλά και αυτό έχει αποδείξει η διεθνής εμπειρία, ότι όσο αυξάνεται η χρήση πλαστικού χρήματος σε καθημερινές συναλλαγές, τόσο μειώνεται η φοροδιαφυγή και αυξάνονται τα έσοδα.
Με νέα απόφαση της Κ. Σαββαΐδου, συγκροτείται μια ακόμα ομάδα εργασίας με αντικείμενο την επεξεργασία και την εκπόνηση κοστολογημένου σχεδίου για την προώθηση και την διευκόλυνση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών και τη μείωση της χρήσης μετρητών. Στα πλαίσια αυτά η Ομάδα Εργασίας θα επεξεργασθεί και θα μελετήσει θέματα που αφορούν στην:
-υποχρεωτική χρήση μεταφορών πιστώσεων για τις εισπράξεις στα Τελωνεία (ICISnet),
-αποδοχή καρτών πληρωμών έκδοσης αλλοδαπών φορέων παροχής υπηρεσιών πληρωμών για εισπράξεις του υπουργείου Οικονομικών,
-υποχρεωτική αποδοχή καρτών πληρωμών από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, μέσω της χρήσης τερματικών αποδοχής καρτών (POS),
-καθολική απαγόρευση χρήσης μετρητών στις ΔΟΥ,
-ολοκλήρωση του ηλεκτρονικού παραβόλου, ιδίως μέσω της ένταξης σε αυτό και των υπουργείων που μέχρι στιγμής δεν έχουν προβεί στις σχετικές ενέργειες ένταξης παραβόλων τους στο e-παράβολο, αλλά και λοιπών Φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Η νέα Ομάδα Εργασίας θα συνεργασθεί με την Ομάδα Εργασίας που λειτουργεί στη ΓΓΔΕ για την εξέταση των δυνατοτήτων άμεσης και on-line διαβίβασης των στοιχείων των εκδιδόμενων φορολογικών παραστατικών για χονδρικές πωλήσεις αγαθών, καθώς και παροχής υπηρεσιών, όπως και με άλλες Ομάδες Εργασίας. Το πόρισμά της πρέπει να παραδοθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015 στην ΓΓΔΕ.
Ήδη έχουν πέσει στο τραπέζι από την πλευρά των τραπεζών προτάσεις για:
-Υποχρεωτική χρήση καρτών για όλες τις συναλλαγές από ένα ποσό και πάνω
– Θέσπιση ισχυρών φορολογικών κινήτρων τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τους επαγγελματίες
– Υποχρεωτική πληρωμή ΔΕΚΟ με κάρτες ή ebanking
-Υποχρεωτική κατοχή τερματικού αποδοχής καρτών (POS) από όλες τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες που συναλλάσσονται με πελάτες. Μέρος ή το σύνολο του κόστους των τερματικών μπορεί να επιδοτηθεί μέσω προγράμματος ΕΣΠΑ
– Παρακράτηση του αναλογούντος ΦΠΑ κάθε συναλλαγής μέσω κάρτας, απευθείας από τις τράπεζες μέσω των τερματικών και αντίστοιχα απευθείας απόδοσή του στο κράτος.
Το πλαστικό χρήμα στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής
Είναι ενδεικτικό πως το 2014 το ποσό που δαπανήθηκε σε κάρτες Visa αντιπροσώπευε μόλις 1 ευρώ σε κάθε 33 ευρώ καταναλωτικής δαπάνης, σε σύγκριση με το 1 ευρώ στα 6 ευρώ στην Ευρώπη, κάτι όμως που έχει αρχίσει να αλλάζει ριζικά μετά την τραπεζική αργία και την επιβολή των capital controls.
Σύμφωνα με στοιχεία της Visa Europe, που επεξεργάζεται σχεδόν το 60% των συναλλαγών με ελληνικές κάρτες για αγορές, τις δύο εβδομάδες μετά την εισαγωγή των capital controls παρατηρήθηκε αύξηση 135% στον αριθμό συναλλαγών σε σύγκριση με το δεκαπενθήμερο πριν από τα capital controls. Ο τομέας των τροφίμων γνώρισε τη μεγαλύτερη αύξηση στη χρήση των χρεωστικών καρτών μέσα στις δύο αυτές εβδομάδες (με αύξηση της χρήσης τους 234%) και ακολουθούν ο τομέας της υγείας (206%) και τα πρατήρια καυσίμων (193%).
Ο τζίρος σε POS των χρεωστικών καρτών υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με πέρυσι, με την αυξημένη χρήση να παρατηρείται στους υφιστάμενους αλλά και στους νέους πελάτες καρτών. Αυτή η εξέλιξη παραπέμπει σε υπερδιπλασιασμό των συσκευών αποδοχής καρτών από το σημερινό επίπεδο των 150.000 σε περίπου 400.000 τα επόμενα δύο χρόνια. Την ίδια στιγμή πενταπλασιάστηκαν οι νέοι κωδικοί χρήσης ηλεκτρονικής τραπεζικής e-banking.
Η επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων πυροδότησε στην ουσία την αύξηση της χρήσης του πλαστικού χρήματος, με αποτέλεσμα η δυναμική που αναπτύσσεται να θεωρείται πλέον ιδιαίτερα σημαντική. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι μέχρι και πριν λίγους μήνες σε εθνικό επίπεδο οι πληρωμές με κάρτες αντιπροσώπευαν μόνο το 6% των συνολικών πληρωμών στη χώρα, συνιστώντας μία από τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρώπη.
Πλέον, περίπου το 10% των συναλλαγών εκτελείται μέσω καρτών, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 6% που ήταν τα προηγούμενα χρόνια, αν και απέχει μακράν από το μέσο Κοινοτικό όρο, που βρίσκεται στο 35%.
Σε κάθε περίπτωση, παρά την εκτίναξη των ηλεκτρονικών συναλλαγών ελέω των capital controls, η στροφή προς το πλαστικό χρήμα, κάθε άλλο παρά μόνιμα χαρακτηριστικά μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε ηλεκτρονικά καταστήματα του χώρου της ένδυσης, το ποσοστό των παραγγελιών, που εξοφλούνταν με αντικαταβολή, ενώ προ των capital controls βρισκόταν στο 89%, αμέσως μετά την επιβολή των ελέγχων κεφαλαίου έπεσε, μόλις, κατά δύο μονάδες στο 87%, για να επιστρέψει πλέον στο 90%.
Βάσει εκτιμήσεων, η χρήση πλαστικού χρήματος θα μπορούσε να συνεισφέρει στη μείωση της φοροδιαφυγής (υπολογίζεται στο 25% του ΑΕΠ) κατά 5 δισ. ευρώ και αύξηση των φορολογικών εσόδων πάνω από 1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση (ΦΠΑ, φορολογία φυσικών και νομικών προσώπων). Αρα, η συντονισμένη υλοποίηση ενός εκτενούς πακέτου μέτρων για την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών θα μπορούσε να μειώσει τουλάχιστον κατά 25% τη «μαύρη» οικονομία, ενισχύοντας σημαντικά τα δημόσια έσοδα της χώρας.
Οι προμήθειες των τραπεζών και το κόστος της κυκλοφορίας μετρητών
Η χρήση πιστωτικής και χρεωστικής κάρτας δεν είναι χωρίς έξοδα για τις επιχειρήσεις. Ήδη ο υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης έχει καλέσει τις τράπεζες να μειώσουν τις προμήθειες. Αυτή τη στιγμή επιβάλλεται προμήθεια 2% επί του τζίρου των επιχειρήσεων που γίνεται με τη χρήση πιστωτικών καρτών.
Ταυτόχρονα η προμήθεια του μηχανήματος δεν είναι δωρεάν, αν και εξετάζεται να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ. Οι τιμές ξεκινούν λίγο πάνω από τα 200 ευρώ και ξεπερνούν τα 500 ευρώ, ανάλογα με τις δυνατότητες κάθε μηχανήματος
Την ίδια στιγμή το κόστος για να κυκλοφορούν μετρητά είναι εξαιρετικά μεγάλο. Ειδικότερα το κόστος φυσικής διαχείρισης χρήματος για τράπεζες, εμπόρους και καταναλωτές είναι εξαιρετικά υψηλό και κυμαίνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ από 0,15% σε χώρες που δεν χρησιμοποιούν πολύ μετρητά όπως οι Σκανδιναβικές και φτάνει έως 0,45% του ΑΕΠ σε χώρες όπου το μετρητό είναι υψηλά στις προτιμήσεις, όπως είναι οι χώρες της Νότιας Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος η αξία των τραπεζογραμματίων που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά, είχε φθάσει τα 50,5 δισ. ευρώ.
Αυστραλία: Σε δέκα χρόνια μπορεί να μην υπάρχουν πλέον νομίσματα και χαρτονομίσματα
Σε μια δεκαετία τα νομίσματα και τα χαρτονομίσματα θα εξαφανιστούν από την καθημερινότητά στην Αυστραλία και τη θέση τους θα πάρει το ηλεκτρονικό χρήμα.
Στο πιο πάνω συμπέρασμα κατέληξε μια πρόσφατη έρευνα του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας.
Ερευνητές του πανεπιστημίου, έχουν δημιουργήσει ένα μοντέλο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση δίνοντάς της τη δυνατότητα σε μια πενταετία να θέσει στην κυκλοφορία το ηλεκτρονικό χρήμα.
Αναφερόμενος στο θέμα ο επικεφαλής του οικονομικού τμήματος του πανεπιστημίου, καθηγητής, Rabee Tourky, είπε ότι το μέλλον που οι οικονομικές συναλλαγές με μετρητά θα δώσουν τη θέση τους στο ηλεκτρονικό χρήμα είναι πολύ κοντά.
«Σε δέκα χρόνια μπορεί να μην υπάρχουν πλέον νομίσματα και χαρτονομίσματα» εκτίμησε ο Αυστραλός καθηγητής.
