Το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Σχέδιο, γνωστό και ως Σχέδιο Γιούνκερ φιλοδοξεί να αποτελέσει απάντηση στην επενδυτική ξηρασία που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που αποσκοπεί στην κινητοποίηση συνολικών πόρων 315 δισ. ευρώ και η δημιουργία 1,3 εκατ. νέων θέσεων εργασίας.
Του Κωνσταντίνου Μίχαλου*
Η υλοποίησή της όμως παρουσιάζει σημαντικές προκλήσεις, με κυριότερη την προσέλκυση των ιδιωτικών κεφαλαίων. Με βάση το σχεδιασμό, για κάθε ένα ευρώ δημόσιων πόρων που θα διαθέτει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, θα πρέπει να κινητοποιηθούν 15 ευρώ από ιδιωτικούς πόρους.
Αυτό ισοδυναμεί με ένα διπλό στοίχημα: αφενός να βρεθούν σχέδια και έργα που θα είναι αρκετά αξιόπιστα και ελκυστικά, ώστε να κερδίσουν το ενδιαφέρον και τη στήριξη των ιδιωτών επενδυτών. Αφετέρου να υπάρξει μια γενικότερη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος στην Ευρώπη, με άρση μιας σειράς εμποδίων που αποθαρρύνουν τους επενδυτές, όπως είναι η ασθενική ζήτηση, η έλλειψη επιχειρηματικής εμπιστοσύνης, η καθυστέρηση αναγκαίων οικονομικών μεταρρυθμίσεων, η γραφειοκρατία και η διαφθορά, αλλά και η ύπαρξη μη ευνοϊκών φορολογικών συστημάτων.
Υπάρχει όμως και μια άλλη, κρίσιμη διάσταση, η οποία αφορά τον αναπτυξιακό αντίκτυπο του σχεδίου. Από αυτή την άποψη, είναι σαφώς θετική ειδική πρόβλεψη για διάθεση των 5 από τα 21 δισ. ευρώ των δημοσίων πόρων του Ταμείου για επενδύσεις Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων.
Είναι ωστόσο απαραίτητο να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα για ένα σημαντικό υποσύνολο: αυτό των νέων καινοτόμων επιχειρήσεων, με υψηλές δυνατότητες ανάπτυξης, αλλά με αισθητά λιγότερες ευκαιρίες πρόσβασης σε χρηματοδότηση.
Εξίσου σημαντικός είναι ο παράγοντας της συνοχής και της αποφυγής ανισορροπιών, με σκοπό να κατανεμηθούν ισοβαρώς οι ωφέλειες, μεταξύ του ευρωπαϊκού κέντρου και της περιφέρειας.
Η υλοποίηση του Σχεδίου Γιούνκερ είναι μια δύσκολη εξίσωση, η οποία όμως δείχνει το δρόμο προς τη σωστή κατεύθυνση: την προσέλκυση ιδιωτικής χρηματοδότησης στην ευρωπαϊκή πραγματική οικονομία, για την υλοποίηση και χρήσιμων έργων, με υψηλή προστιθέμενη αξία και ουσιαστική συμβολή στην οικονομική ανάκαμψη και στην ευημερία των Ευρωπαίων πολιτών. Ας ελπίσουμε ότι οι προσδοκίες δεν θα διαψευσθούν.
– Ο Κωνσταντίνος Μίχαλος είναι πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος και του ΕΒΕΑ.