«Σε μία κοινωνία φτωχοποιημένη, μετά από αυτήν την πενταετία-εξαετία λιτότητας και επιβολής νεοφιλελεύθερων πολιτικών, το διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα για συμπληρωματική ασφάλιση, πέραν της υποχρεωτικής και κύριας, είναι προφανώς πολύ μικρό» δήλωσε ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γιώργος Κατρούγκαλος, μιλώντας στο συνέδριο της Ναυτεμπορικής, με θέμα «Ασφαλιστικό: Η επόμενη μέρα», λίγες εβδομάδες μετά την ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου.
Η βασική θεματολογία του συνεδρίου αναπτύσσεται σε τρεις ενότητες:
- Επαγγελματικά Ταμεία: Η αναγκαιότητα του δεύτερου πυλώνα κοινωνικής ασφάλισης.
- Σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα για την αναβάθμιση των υπηρεσιών και δομών υγείας.
- Τρίτος πυλώνας ασφάλισης: Ο συμπληρωματικός ρόλος των ατομικών ασφαλιστηρίων.
Ο κ. Κατρούγκαλος σημείωσε ότι το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση είναι ένα συνταγματικό δικαίωμα, ενώ τόνισε ότι οι παροχές του πρώτου πυλώνα, αυτές, δηλαδή, που εγγυάται το κράτος -της δημόσιας, κύριας ασφάλισης- πρέπει να είναι τέτοιες που να εξασφαλίζουν την αξιοπρεπή διαβίωση του συνταξιούχου, καθώς και ένα εισόδημα, όσο το δυνατόν πλησιέστερο στο εισόδημα που υπήρχε κατά τη διάρκεια της εργασίας. «Εάν δεν πληρούνται αυτοί οι όροι, η συμπληρωματικότητα του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα δεν αρκεί, γιατί το κράτος έχει προφανώς βρεθεί σε αδυναμία να καλύψει το δικό του ρόλο» διευκρίνισε.
Ωστόσο, ο υπουργός Εργασίας υπογράμμισε ότι είναι ιδιαίτερα θετικός στην ύπαρξη του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα, με την προϋπόθεση, όμως, ότι οι ασφαλιστικές παροχές που εξασφαλίζει το κράτος, ανταποκρίνονται στα δύο χαρακτηριστικά που προανέφερε. Μάλιστα, διαπίστωσε ότι υφίσταται μία αντικειμενική αδυναμία επένδυσης στον τρίτο πυλώνα. «Το ότι δεν δημιουργήθηκαν πολλά επαγγελματικά Ταμεία στην Ελλάδα είναι αντανάκλαση του γεγονότος ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο εισόδημα όχι μόνο τον καιρό της κρίσης, αλλά και τον καιρό της ευημερίας» συμπλήρωσε.
Αναφερόμενος στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση, ο κ. Κατρούγκαλος είπε ότι η κυβέρνηση κλήθηκε να αντιμετωπίσει ένα πλήρως χρεοκοπημένο ασφαλιστικό σύστημα, ενώ έκανε λόγο για αντικειμενική αναγκαιότητα μεταρρύθμισης του συστήματος. «Όταν αναλάβαμε το 2015, το έλλειμμα των ασφαλιστικών Ταμείων ήταν στο 9% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, μία μεγάλη μαύρη τρύπα» συμπλήρωσε ο υπουργός Εργασίας, τονίζοντας, παράλληλα ότι το σύστημα ήταν χρεοκοπημένο, γιατί ήταν άναρχο, κατακερματισμένο, δεν παρείχε ίση προστασία σε όλους ούτε καν ικανοποιητική προστασία στους φτωχότερους και τους πιο ευάλωτους.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις παραμέτρους που ίσχυαν στο ασφαλιστικό σύστημα, τόνισε: «ήταν ανάγκη να μεταρρυθμιστεί εδώ και αρκετές δεκαετίες, διότι η λειτουργία του δημιουργούσε ελλείμματα. Επίσης, χρειαζόταν να μεταρρυθμιστεί, ώστε να επιβληθούν κανόνες ισονομίας».
Σύμφωνα με τον κ. Κατρούγκαλο, μία βασική τομή που η κυβέρνηση εισήγαγε στο σύστημα, είναι η πλήρης ενοποίηση κανόνων, στο πλαίσιο ενός ενιαίου ασφαλιστικού φορέα. «Η πρώτη μας τομή που ανταποκρίνεται σε μία καταστατική αρχή της αριστεράς, ήταν η ισονομία, ίσοι κανόνες για όλους στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα και η δεύτερη καταστατική αρχή είναι η αρχή της κοινωνικής δικαιοσύνης. Επομένως, όχι μόνο έχουμε ένα σύστημα του οποίου οι αρχές είναι ορθολογικές, ανταποκρίνονται στην ισότητα και στην κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά και ένα σύστημα που δίνει ελπίδα, γιατί συνδέει τις συντάξεις με την άνοδο της οικονομίας» υποστήριξε ο υπουργός Εργασίας.
Σχετικά με τους τρεις χώρους των ελεύθερων επαγγελματιών και επιστημόνων- δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί- ο κ. Κατρούγκαλος δήλωσε ότι οι εισφορές είναι πολύ υψηλές. «Από την αρχή, τους είχα πει να σκεφτούν το ενδεχόμενο δημιουργίας ασφαλιστικού φορέα του δεύτερου πυλώνα. Δηλαδή, οι νομικοί, οι γιατροί, οι μηχανικοί, να δημιουργήσουν ένα επαγγελματικό Ταμείο, το οποίο θα δίνει επικουρική σύνταξη και εφάπαξ, ώστε να μην είναι 38% η υποχρεωτική εισφορά στο δημόσιο σύστημα, αλλά 27%» σημείωσε.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, την πρόταση αυτή την έκαναν και οι σύνδεσμοι αυτοί, ο δικηγορικός σύλλογος, λίγο πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου στη Βουλή. Ο κ. Κατρούγκαλος επεσήμανε ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος, καθώς, όπως είπε, «αν οι εκπρόσωποι των φορέων αυτών δεν είχαν αποχωρήσει από τον διάλογο με το Υπουργείο, θα είχαμε ήδη τελειώσει και δεν θα ήταν ένα ανοιχτό θέμα».
Καταλήγοντας, ο υπουργός Εργασίας υπογράμμισε ότι το ζήτημα αυτό παραμένει ένα ανοιχτό πεδίο.