Με τις τιμές των ενοικίων να έχουν κάνει άλμα, καταγράφοντας αυξήσεις ακόμη και πάνω από 30% τα τελευταία χρόνια, οι φορολογούμενοι που μισθώνουν κύρια, εξοχική ή δευτερεύουσα κατοικία αλλά και οι ιδιοκτήτες των ακινήτων θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά την υπογραφή του μισθωτηρίου συμβολαίου.
Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τις περιπτώσεις για τις οποίες υποβάλλεται δήλωση μίσθωσης ακίνητης περιουσίας στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ, τι γίνεται στην περίπτωση που ο εκμισθωτής δεν έχει ΑΦΜ αλλά και ότι σε κάθε περίπτωση έναρξης ή λύσης μιας σύμβασης για τη μίσθωση ακινήτου ο ιδιοκτήτης (εκμισθωτής) υποχρεούται να δηλώσει το γεγονός αυτό, υποβάλλοντας ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα τη δήλωση έναρξης ή λήξης του μισθωτηρίου μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα. Αν δεν δηλωθεί η λήξη της μίσθωσης, τότε η συμφωνία μίσθωσης (το μισθωτήριο) θεωρείται ότι είναι σε ισχύ και ο ιδιοκτήτης κινδυνεύει να πληρώσει φόρο για ενοίκια που δεν έχει εισπράξει. Σημειώνεται ότι οι δηλώσεις συνοδεύονται με το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης.
Ιδιοκτήτες και ενοικιαστές θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
- Η σύνταξη και υπογραφή του μισθωτηρίου εγγράφου μεταξύ ιδιοκτήτη και ενοικιαστή, είναι απαραίτητο, γιατί ρυθμίζει τη μεταξύ τους σχέση. Η απλή ηλεκτρονική δήλωση των στοιχείων της μίσθωσης στην εφαρμογή Μισθώσεων της ΑΑΔΕ υποβάλλεται για φορολογικούς σκοπούς.
- Το ποσό του ενοικίου καθορίζεται ελεύθερα από τους συμβαλλόμενους, όπως και κάθε μετέπειτα αναπροσαρμογή του. Στο μισθωτήριο πρέπει να αναγράφεται το ποσό του ενοικίου που έχει συμφωνηθεί.
- Η «Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας» στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ καταλαμβάνει τόσο τις έγγραφες όσο και τις προφορικές συμφωνίες μίσθωσης.
- Οι εκμισθωτές-υπεκμισθωτές ακίνητης περιουσίας, και όσοι προβαίνουν σε παραχώρηση χρήσης γης και ακινήτου υποχρεούνται να δηλώνουν στην ΑΑΔΕ, με ηλεκτρονικό τρόπο, όλα τα πληροφοριακά στοιχεία των αρχικών ή τροποποιητικών μισθώσεων ή της παραχώρησης της χρήσης, ανεξάρτητα αν πρόκειται για γραπτή ή προφορική συμφωνία και ανεξάρτητα αν το μίσθωμα καταβάλλεται σε χρήμα ή σε είδος. Εξαιρούνται όσοι παραχωρούν δωρεάν κατοικία μέχρι 200 τ.μ. προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες.
- Σε περίπτωση λύσης της μίσθωσης, ο εκμισθωτής υποχρεούται να δηλώσει τη λύση της μίσθωσης μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από τη λύση.
- Υποχρέωση υποβολής δήλωσης μίσθωσης ακίνητης περιουσίας υπάρχει:
- για αστικές μισθώσεις (κατοικίας)
- για επαγγελματικές μισθώσεις
- για βραχυχρόνιες μισθώσεις εκτός ψηφιακής πλατφόρμας
- για αγροτικές/γεωργικές
- για παραχώρηση χρήσης (δωρεάν ή με αντάλλαγμα σε είδος).
- Η δήλωση υποβάλλεται από τον εκμισθωτή ή υπεκμισθωτή ή από τον παρέχων δωρεάν τη χρήση του ακινήτου ή της γης. Στις περιπτώσεις συνιδιοκτησίας υποβάλλεται από έναν εκ των συνιδιοκτητών.
- Αν ο εκμισθωτής δεν έχει Α.Φ.Μ. θα πρέπει να αποκτήσει καθώς χωρίς Α.Φ.Μ. δεν είναι δυνατόν να καταχωρήσει τη δήλωση. Επίσης, πρέπει να λάβει κωδικούς χρήσης (κλειδάριθμο), ώστε να μπορεί να εισέλθει στην εφαρμογή και να καταχωρήσει τον Α.Φ.Μ. στο πεδίο των εκμισθωτών.
- Ο μισθωτής θα πρέπει να διαθέτει ΑΦΜ. Δεν απαιτείται ΑΦΜ στην περίπτωση αλλοδαπού μισθωτή καθώς μπορεί να καταχωρηθεί ο αριθμός διαβατηρίου ή ο αριθμός ταυτότητας ή οποιοδήποτε άλλο νομιμοποιητικό έγγραφο, η διεύθυνση μόνιμης κατοικίας και η χώρα προέλευσης.
- Το ηλεκτρονικό μισθωτήριο υποβάλλεται στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ έως το τέλος του επόμενου μήνα από την έναρξη της μίσθωσης από τον εκμισθωτή. Για παράδειγμα εάν η ημερομηνία έναρξης της μίσθωσης είναι 1 Μαρτίου 2023 το ιδιωτικό συμφωνητικό πρέπει να υποβληθεί έως την 30η Απριλίου 2023.
- Είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του πρωτοκόλλου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης στη δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας.
- Το εισόδημα από ενοίκια φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστές 15% έως 45%.
- Από το ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα από ενοίκια αφαιρείται ποσοστό 5% που αναγνωρίζεται ως δαπάνη για επισκευή, συντήρηση, ανακαίνιση και άλλες λειτουργικές ανάγκες των εκμισθούμενων ακινήτων.