Η ανθρωπιστική καταστροφή του σεισμού στην Τουρκία έχει προκαλέσει μετασεισμικά ρήγματα και στην οικονομία και μια νέα πηγή ανησυχίας στους διεθνείς επενδυτές, τόνισε μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ ΜΠΕ, Δρ. Παναγιώτης Κοντάκος, αναπληρωτής κοσμήτορας της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων και Διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος ΜΒΑ του Πανεπιστημίου UCLan Cyprus.
Αναλύοντας μεταξύ άλλων τις πρόσφατες εξελίξεις στην πορεία της τουρκικής λίρας και το χρηματιστήριο από τον σεισμό, ο κ. Κοντάκος τόνισε πως το ήδη το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης έχει αναστείλει τις συναλλαγές σε μετοχές και παράγωγα μέχρι σήμερα 15 Φεβρουαρίου, ενώ η τουρκική λίρα παραμένει σταθερή λόγω μίας σειράς μέτρων στήριξης.
«Οι αναμνήσεις του 1999, όταν ένας άλλος σεισμός έπληξε το βιομηχανικό κέντρο της Κωνσταντινούπολης, συνέβαλαν στην επικράτηση ενός κλίματος πανικού. Για τους εγχώριους επενδυτές, οι οποίοι πλέον κατέχουν το 70% της συνολικής κεφαλαιοποίησης, από 35% το 2020, η πρόσφατη πτώση του δείκτη Borsa Istanbul 100 αφαιρεί ένα βασικό αντιστάθμισμα έναντι του πληθωρισμού, και πιθανόν οριοθετεί την έναρξη μίας τεχνικής πτωτικής τάσης μετά την άνοδο της τελευταίας τριετίας» εξήγησε ο κ Κοντάκοςπου παρέθεσε και τους λόγους για τους οποίους την τρέχουσα περίοδο η τουρκική λίρα δεν αποτελεί ακριβές βαρόμετρο του διεθνούς κλίματος προς τη χώρα, δεδομένου ότι κυρίως το τελευταίο τρίμηνο εξακολουθεί να υποστηρίζεται, όπως εξήγησε, από έντονες παρασκηνιακές κρατικές παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος.
Αρχικές εκτιμήσεις επιπτώσεων του σεισμού στην οικονομία
«Αν και το συνολικό οικονομικό μέγεθος της βιβλικής καταστροφής παραμένει άγνωστο, το Bloomberg Economics εκτιμά ότι οι δημόσιες δαπάνες ανοικοδόμησης που σχετίζονται με τον σεισμό μπορούν να ανέλθουν στο 5,5% του ΑΕΠ (σ.σ 862 δισ. δολάρια το 2022), σε διάστημα δύο ετών, ήτοι περίπου 50 δισ. δολάρια», σχολίασε ο κ. Κοντάκος που ανέφερε πως η ετήσια άνοδος του ΑΕΠ για το 2022 στη γειτονική χώρα εκτιμάται στο 6%, ενώ για το 2023 με τα μέτρα σύσφιξης που θα ακολουθήσουν τις εκλογές και λαμβανομένων υπόψη των επιπτώσεων του σεισμού αυτό είχε αναλυθεί “σε ποσοστό κάτω από το 3%».
Τι σημαίνει όμως για την οικονομία της Τουρκίας η περιοχή που επλήγη; «Οι 10 επαρχίες που επλήγησαν αντιπροσωπεύουν το 9% του ΑΕΠ της Τουρκίας, ενώ μεταξύ άλλων, η καταστροφή απειλεί να πλήξει τη γεωργική παραγωγή τροφοδοτώντας τον πληθωρισμό τροφίμων. Σύμφωνα με τη Fitch Ratings, η οικονομική επίπτωση στον ασφαλιστικό κλάδο αναμένεται να είναι πολύ χαμηλότερη, δεδομένου ότι μόλις 1 δισ. δολάρια ΗΠΑ ζημιές είναι ασφαλισμένες» απάντησε ο κ. Κοντάκος.
Οι πιθανές επιπτώσεις του σεισμού στη διεξαγωγή των εκλογών
Ο κ. Κοντάκος προχώρησε στην εκτίμηση πως η τελική ημερομηνία των γενικών εκλογών θα εξαρτηθεί από το εάν ο πρόεδρος Ερντογάν αποφασίσει ότι είναι υπέρ του να παρατείνει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε μετά τον πρώτο σεισμό ή επιμείνει στην προγραμματισμένη για τις 14 Μαΐου. «Προσωπικά εκτιμώ ότι, εάν το κρίνει αναπόφευκτο για την πολιτική του επιβίωση, δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί περαιτέρω παράταση, έστω με το κόστος της ακραίας πολιτικής όξυνσης. Άλλωστε, μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, η κατάσταση έκτακτης ανάγκης είχε παραταθεί επανειλημμένως για δύο έτη μέχρι το 2018» σχολίασε ο ειδικός επί της τουρκικής οικονομίας που έδωσε και μια πρώτη εκτίμηση για την πορεία της Τουρκικής οικονομίας την προσεχή περίοδο.
«Δεν ήταν μόνο αγαπημένα πρόσωπα που θάφτηκαν κάτω από τα ερείπια, αλλά και οι υποσχέσεις για χρηστή οικονομική διακυβέρνηση, μια χώρα χωρίς διαφθορά και ένα κράτος που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του λαού του. Αποτελεί ήδη διαπίστωση ότι η μέγιστη ένταση των σεισμών ήταν βίαιη αλλά όχι απαραίτητα αρκετή για να καταρρίψει καλά κατασκευασμένα κτίρια» ανέφερε. Ο κ. Κοντάκος τόνισε πως αποτελεί κοινό τόπο μεταξύ πολλών αναλυτών της Τουρκίας ότι αν αντικατασταθούν ο πρόεδρος Ερντογάν και το εκτελεστικό προεδρικό του σύστημα, τα δεινά της Τουρκίας θα εκλείψουν, αν και ο ίδιος από την πλευρά του σχολίασε πως «το ξετύλιγμα της επιρροής του προέδρου Ερντογάν είναι απίθανο να αποτελέσει μία απλή διαδικασία».
«Σε μια μετά-Ερντογάν Τουρκία, είτε με διάδοχο το κυβερνών AKP ή κάποιο άλλο κόμμα της αντιπολίτευσης, η μετάβαση δεν θα είναι εύκολη. Η πόλωση της τουρκικής κοινωνίας και η επιδείνωση τόσο των τυπικών όσο και των ανεπίσημων κανόνων της δημοκρατίας θα χρειαστούν χρόνο για να επουλωθούν» σημείωσε τέλος ο κ. Κοντάκος που μεταφέροντας την ανάλυση του για το κατά πόσον η φυσική καταστροφή στη γειτονική χώρα θα έχει μακροπρόθεσμες οικονομικές επιπτώσεις τόνισε πως «ανεξαρτήτως του πολιτικού συνασπισμού που θα επικρατήσει στις ερχόμενες βουλευτικές και προεδρικές εκλoγές, η ημερομηνία των εκλογών θα σηματοδοτήσει το πέρασμα σε μία νέα εποχή έντονης αβεβαιότητας».