Το κίνητρο της αύξησης του ακατάσχετου τραπεζικού λογαριασμού για τους συνεπείς οφειλέτες ρίχνει το υπουργείο Οικονομικών στη μάχη της ανάσχεσης μιας νέας γενιάς «κόκκινων» χρεών στο Δημόσιο προχωρώντας στην ενεργοποίηση μιας ρύθμισης που ενώ έχει ψηφιστεί από το 2019 παραμένει μέχρι σήμερα στα «χαρτιά» λόγω και της πανδημίας.
Σύμφωνα με τη ρύθμιση οι οφειλέτες του Δημοσίου με την ένταξή των χρεών τους σε ρύθμιση θα έχουν τη δυνατότητα να χτίσουν προοδευτικά ένα ακατάσχετο λογαριασμό. Η ψηφισμένη διαδικασία προβλέπει ότι προκειμένου να «χτιστεί» αυτός ο ακατάσχετος λογαριασμός, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η πληρωμή δύο δόσεων της ρύθμισης, να υποβληθεί ηλεκτρονική αίτηση στην οποία θα αναγράφεται ο αριθμός λογαριασμού για τον οποίο ζητείται περιορισμός της κατάσχεσης, ενώ ειδικά για τα φυσικά πρόσωπα, ο περιορισμός της κατάσχεσης χορηγείται αποκλειστικά στον δηλωθέντα μοναδικό ακατάσχετο λογαριασμό.
Ο προοδευτικά ακατάσχετος λογαριασμός λειτουργεί ως εξής:
- Φορολογούμενος ο οποίος έχει υποστεί κατάσχεση, καταβάλλοντας τουλάχιστον δύο δόσεις των ρυθμισμένων οφειλών του, μπορεί τον τρίτο μήνα να ζητήσει αύξηση του ακατάσχετου ορίου. Το νέο σύστημα προβλέπει ότι το σημερινό όριο των 1.250 ευρώ προσαυξάνεται κατά το άθροισμα των ποσών των δύο τελευταίων μηνιαίων δόσεων που εξοφλήθηκαν, το οποίο πολλαπλασιάζεται με συντελεστές από 3 έως και 4,5.
- Ωστόσο, δεν θα είναι όλοι κερδισμένοι. Ουσιαστικά η ρύθμιση αφορά αυτούς που η μηνιαία δόση της ρύθμισης που εξυπηρετούν είναι μεγαλύτερη των 400 ευρώ.
- Αν η δόση είναι 500 ευρώ με την εφαρμογή του πρώτου συντελεστή 3, προκύπτει το νέο ύψος ακατάσχετου λογαριασμού στα 1.500 ευρώ.
- Όσο ο οφειλέτης είναι συνεπής ο συντελεστής θα αυξάνεται. Για παράδειγμα, σε έναν φορολογούμενο ο οποίος έχει ρυθμίσει τις οφειλές του με την πάγια ρύθμιση εξοφλώντας για παράδειγμα 5 δόσεις των 500 ευρώ, μπορεί να «κερδίσει» συντελεστή 3,8, αυξάνοντας τον ακατάσχετο λογαριασμό στα 1.900 ευρώ.
- Τα όρια του ακατάσχετου αποφασίζονται κάθε μήνα. Ισχύουν για ένα μήνα από την ημερομηνία χορήγησής του και ανανεώνονται μηνιαίως, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις.
- Αν ο φορολογούμενος, ο οποίος έχει κερδίσει αύξηση ακατάσχετου λογαριασμού, χάσει τη ρύθμιση οφειλών (εξαιτίας μη καταβολής δύο συνεχόμενων δόσεων), χάνει τον αυξημένο ακατάσχετο αλλά και το δικαίωμα να τον διεκδικήσει εκ νέου.
Με βάση το ισχύον νομοθετικό καθεστώς για κάθε οφειλέτη του Δημοσίου ισχύει ακατάσχετο όριο 1.250 ευρώ για τα ποσά των καταθέσεών του σε έναν λογαριασμό που έχει ανοίξει σε ένα μόνο τραπεζικό ίδρυμα. Αν ο μηνιαίος μισθός ή η μηνιαία σύνταξη ή άλλο βοήθημα υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ αλλά δεν ξεπερνά τα 1.500 ευρώ, επιτρέπεται η κατάσχεση ποσοστού 50% του τμήματος πάνω από τα 1.000 και μέχρι τα 1.500 ευρώ, ενώ αν το ποσό υπερβαίνει τα 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ ποσού. Για παράδειγμα αν κάποιος οφειλέτης εισπράττει μισθό 1.600 ευρώ το μήνα, η εφορία μπορεί να του κατάσχει κάθε μήνα το 100% του ποσού άνω των 1.500 ευρώ, δηλαδή 100 ευρώ, συν το 50% της διαφοράς μεταξύ 1.000 και 1.500 ευρώ δηλαδή άλλα 250 ευρώ. Επισημαίνεται ότι για να ισχύσει το ακατάσχετο όριο των 1.250 ευρώ ο οφειλέτης θα πρέπει να δηλώσει τον συγκεκριμένο τραπεζικό του λογαριασμό στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή στο Taxisnet. Για κοινό λογαριασμό, το ακατάσχετο όριο ισχύει για τον καθένα από τους συνδικαιούχους μόνο εφόσον και οι δύο έχουν δηλώσει τον ίδιο λογαριασμό ως ακατάσχετο.