Αλυσιδωτές αναπροσαρμογές σε 19 φόρους, τεκμήρια και τέλη προκαλούν οι αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες σε 7.634 περιοχές της χώρας που ισχύουν από την 1-1-2022 καθώς πέραν του ΕΝΦΙΑ αποτελούν τη βάση υπολογισμού για εισοδήματα, αγορές και παραχωρήσεις ακινήτων, δημοτικά τέλη, συμβολαιογραφικά έξοδα, δαπάνες για εγγραφές στο κτηματολόγιο καθώς και στο κόστος για νομιμοποίηση αυθαιρέτων και εντάξεις σε σχέδια πόλης.

Αν και με τις προωθούμενες αλλαγές στα κλιμάκια και τους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ εξουδετερώνονται οι επιβαρύνσεις από την αύξηση των αντικειμενικών τιμών για την συντριπτική πλειοψηφία των φορολογούμενων και μάλιστα για ένα μεγάλο αριθμό ιδιοκτητών προκύπτουν ελαφρύνσεις ωστόσο «φουσκώνει» ο λογαριασμός για δεκάδες άλλους φόρους για τους οποίους δεν αλλάζει το σύστημα υπολογισμού.

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η αύξηση των αντικειμενικών τιμών συμπαρασύρει προς τα πάνω τους ακόλουθους φόρους, τέλη και τεκμήρια:

– φόρο μεταβίβασης. Η αγορά ακινήτου γίνεται ακριβότερη καθώς επί της αντικειμενικής τιμής επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 3% απο το πρώτο ευρώ εκτός και αν πρόκειται για αγορά πρώτης κατοικίας για την οποία ισχύει αφορολόγητο όριο ύψους 200.000 ευρώ για άγαμο, 250.000 ευρώ για έγγαμο και προσαύξηση κατα 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα. 

Για αγορά οικοπέδου επί του οποίου θα ανεγερθεί πρώτη κατοικία το αφορολόγητο για άγαμο είναι ως 50.000 ευρώ, για έγγαμο έως 100.000 ευρώ ενώ το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και κατά 15.000 ευρώ ια το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα. Σε πάνω απο 7.000 περιοχές που οι αντικειμενικές αυξάνονται ο φόρος μεταβίβασης διογκώνεται και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις υπερδιπλασίαζεται.

Τις μεγαλύτερες επιβαρύνσεις θα έχουν όσοι αγοράσουν ακίνητα σε περιοχές που εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα. Για παράδειγμα για απόκτηση 100 τ.μ ακίνητου που δεν είναι πρώτη κατοικία στο Λαγονήσι ο φόρος μεταβίβασης ανεβαίνει στα 4.350 ευρώ έναντι 2.250 ευρώ το 2021 (93,3%), στο Μαρούσι από 3.900 θα ανέλθει στα 6.000 ευρώ (53,8%) και στο Χαλάνδρι από 3.750 ευρώ θα διαμορφωθεί σε 5.700 ευρώ (52%)

– φόροι γονικών παροχών, δωρεών και κληρονομιών. Με βάση στην αξία του ακινήτου και το βαθμό συγγένειας εφαρμόζονται κλιμακωτοί συντελεστές μετά την αφαίρεση των αφορολόγητων ορίων. Επισημαίνεται ότι για τις γονικές παροχές και δωρέες παρέχεται απαλλαγή απο το φόρο για αξία έως 800.000 ευρώ για τους φορολογούμενους που έχουν μεταξύ τους Α βαθμό συγγένειας ενώ στο υπερβάλλον ποσό επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10%. Για κληρονομιές το αφορολόγητο είναι έως 150.000 ευρώ για συγγενεϊς πρώτου βαθμού και απο κει και πάνω οι συντελεστές κυμαίναονται από 1%-10% ανάλογα με την αξία του ακινήτου

– τεκμήρια διαβίωσης. Η εφορία υπολογίζει ένα ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα για κατοχή και εκμίσθωση κατοικίας καθώς και για δωρεαν παραχώρηση με συντελεστές επί της αντικειμενικής αξίας. Για ιδιόκτητη ή μισθωμένη πρώτη και δεύτερη κατοικία στις περιοχές που οι τιμές ζώνης αυξήθηκαν πάνω από τα 2.800 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, το τεκμήριο διαβίωσης αυξάνεται κατά 40% ενώ σε όσες περιοχές οι τιμές αυξήθηκαν πάνω από τις 5.000 ευρώ το τετραγωνικό το τεκμήριο αυξάνεται κατά 22%. Επίσης αναπροσαρμόζεται το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα από εκμίσθωση η δωρεάν παραχώρηση χρήσης ακινήτου και τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποίησης επαγγελματικής στέγης καθώς υπολογίζεται με συντελεστή 3% επί της αντικειμενικής αξίας
–ΦΠΑ. Επιβάλλεται στις πωλήσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία με συντελεστή 24%. Σημειώνεται ότι ο φόρος έχει “μπεί στο πάγο” έως το τέλος του 2022.

– ειδικοί φόροι και τέλη. Πρόκειται για το δημοτικό Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) σε κτίσματα και οικόπεδα με συντελστές 0,25-0,35‰ επί της αντικειμενικής αξίας, για το δημοτικό φόρο και το φόρο υπέρ Νομαρχιακών Ταμείων με συντελεστές 3% και 7% αντίστοιχα επί του φόρου μεταβίβασης, το φόρο ανταλλαγής- συνένωσης οικοπέδων με 1,5 %, το φόρο διανομής ακινήτων με 0,75%, το δημοτικό φόρο μεταβίβασης ακινήτων 3 % επί του φόρου μεταβίβασης, το αναλογικό τέλος μεταγραφής μεταβιβαστικών συμβολαίων με 4,75‰ στα έμμισθα υποθηκοφυλακεία και 5‰ + 1‰ στα νέα κτηματολογικά γραφεία, το αναλογικό τέλος μεταγραφής δωρεών και γονικών παροχών 7,75‰ στα υποθηκοφυλακεία και 8‰ + 1‰ στα νέα κτηματολογικά γραφεία και το αναλογικό τέλος κτηματογράφησης προς το “Ελληνικό Κτηματολόγιο” με συντελστή 1‰ για αντικειμενική αξία άνω των 20.000 ευρώ και με όριο τα 900 ευρώ

–πρόστιμα. Με βάση την αντικειμενική αξία υπολογίζονται τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης και κατασκευής αυθαιρέτων κτισμάτων και οι εισφορές 10%-50% σε γη και έως 25% σε χρήμα για ένταξη σε σχέδια πόλεων