Ξαναγράφεται ο προϋπολογισμός του 2022, καθώς όλες οι βασικές προβλέψεις πάνω στις οποίες στηρίχτηκε το προσχέδιο του Οκτωβρίου έχουν ανατραπεί. Η έξαρση της πανδημίας με τα 6.700 κρούσματα που ανακοινώθηκαν την Τρίτη (2/11) σε συνδυασμό με το κύμα ανατιμήσεων που χτυπά την αγορά ασκούν έντονες πιέσεις για πρόσθετα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων απειλώντας με διεύρυνση του φετινού ελλείμματος.
Το οικονομικό επιτελείο που παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις στα δυο μέτωπα, του κορονοϊού και της ακρίβειας, αποκλείει το ενδεχόμενο ενός νέου lockdown αλλά αφήνει ανοιχτό το παράθυρο των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων στην αγορά που πλήττουν τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Βέβαια όπως έχει καταστήσει σαφές ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, τα κονδύλια συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ που δαπανήθηκαν για τις αποζημιώσεις από τις πυρκαγιές και την κάλυψη μέρους του ενεργειακού κόστους περιορίζουν τις δυνατότητες για οποιαδήποτε άλλη χρηματοδοτική παρέμβαση.
Το ομιχλώδες τοπίο δυσχεραίνει τη σύνταξη του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί στη ενισχύοντας τους αστάθμητους παράγοντες και τις εστίες αβεβαιότητας για την πορεία των βασικών μεγεθών και την επίτευξη των κεντρικών στόχων που είναι ο δραστικός περιορισμός του ελλείμματος και η διασφάλιση ισχυρής και βιώσιμης ανάπτυξης.
Η κυβέρνηση αποκλείει την οικονομική καραντίνα
Αν τα μέτρα πρόληψης και κοινωνικής αποστασιοποίησης δεν καταφέρουν να ανακόψουν τις μολύνσεις από το κορονοϊό θα τεθεί θέμα δραστικότερων παρεμβάσεων. Η κυβέρνηση αποκλείει το ενδεχόμενο οικονομικής καραντίνας ακόμα και σε τοπικό επίπεδο καθώς κάτι τέτοιο θα απαιτούσε πρόσθετες δαπάνες για ενίσχυση των πληττόμενων. Ωστόσο ουδείς είναι σε θέση να προεξοφλήσει καταστάσεις καθώς η εμπειρία δείχνει ότι η καμπύλη της πανδημίας είναι απρόβλεπτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι τόσο στο προσχέδιο του προϋπολογισμού όσο και στις εκθέσεις και αναλύσεις για τη πορεία της οικονομίας επισημαίνεται ότι η πορεία της πανδημίας αποτελεί αστάθμητη απειλή για τα δημόσια οικονομικά και την ανάπτυξη.
Ο άλλος δημοσιονομικός κίνδυνος πηγάζει από την αλματώδη άνοδο των τιμών σε ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών η οποία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση διαψεύδοντας τις προβλέψεις τόσο για τον ρυθμό αύξησης όσο και για τη διάρκεια. Σημειώνεται ότι οι νέες αναθεωρημένες προβλέψεις κάνουν λόγο για διατήρηση των έντονων πληθωριστικών πιέσεων τουλάχιστον έως και το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Οι πληθωριστικές «φωτιές» προκαλούν πλήγματα στα εισοδήματα των νοικοκυριών και στις επιχειρήσεις και αποδυνάμωση της ισχύος του πακέτου των 500 εκατ. ευρώ για την απορρόφηση των επιβαρύνσεων αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρειαστεί επέκταση της χρονικής διάρκειας των μέτρων ακόμα και εμπλουτισμός τους προκειμένου να αποτραπούν μεγάλες και δυσβάσταχτες απώλειες στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Παρά το γεγονός ότι τυχόν νέες παρεμβάσεις θα διόγκωναν το έλλειμμα παράγοντες του Υπουργείου Οικονομικών δεν αποκλείουν να υπάρξει μια δεύτερη και ισχυρή δόση μέτρων στήριξης στα νοικοκυριά και τους καταναλωτές στις αρχές του 2022 εάν συνεχιστούν με το ίδιο ρυθμό οι ανατιμήσεις στην ενέργεια και σε βασικά προϊόντα.