Την επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα από τη διοργάνωση εμπορικών εκθέσεων και εκδηλώσεων στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo, καθώς και τη συμβολή του στην ελληνική οικονομία, εξετάζει μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) με τίτλο: «Η συμβολή του Metropolitan Expo στην ελληνική οικονομία».
Η μελέτη, παρουσιάστηκε σήμερα, Τετάρτη 14 Απριλίου στο πλαίσιο διαδικτυακής Συνέντευξης Τύπου που διοργάνωσαν το IOBE και η Athens Metropolitan Expo Α.Ε., από τον Γενικό Διευθυντή του ΙΟΒΕ, Καθηγητή κ. Νίκο Βέττα και τον Υπεύθυνο Τμήματος Μικροοικονομικής Ανάλυσης και Πολιτικής του ΙΟΒΕ, κ. Svetoslav Danchev.
Στην τοποθέτηση του ο Διευθύνων Σύμβουλος της Athens Metropolitan Expo, κ. Αλέξης Λαγουδάκης, σημείωσε ότι η μελέτη αποτυπώνει την ισχυρή επίδραση της δραστηριότητας του Metropolitan Expo στην οικονομία, καθώς κάθε ευρώ ακαθάριστου προϊόντος που παράγει οδηγεί σε αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 3,1 ευρώ. Δηλαδή, εμφανίζει πολλαπλασιαστή 3,1, στον οποίο δεν περιλαμβάνεται η προστιθέμενη αξία που παράγεται από τις εμπορικές πράξεις ανάμεσα σε εκθέτες και επισκέπτες. Τόνισε ότι εξαιρετικά χρήσιμο στοιχείο που πηγάζει από την έρευνα είναι η σχέση ανάμεσα στη συνολική επιφάνεια και την επίδραση στην εθνική οικονομία. Δηλαδή, όσο μεγαλύτερη η επιφάνεια του εκθεσιακού κέντρου, τόσο μεγαλύτερη η συνεισφορά του στην οικονομία της χώρας. Σύμφωνα με τον κ. Λαγουδάκη, χρησιμοποιώντας τα στοιχεία της έρευνας καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι αν το εκθεσιακό κέντρο μεγαλώσει και συνδεθεί με τα μέσα σταθερής τροχιάς, τότε η συνεισφορά του στο εθνικό ΑΕΠ μπορεί μέχρι και να τετραπλασιαστεί, δηλαδή να υπερβεί το 1δις ευρώ και τις 25 χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Ακολούθησε συζήτηση για τον ρόλο του Metropolitan Expo στην ελληνική οικονομία ευρύτερα, στην οποία συμμετείχαν η Υφυπουργός Τουρισμού, κα Σοφία Ζαχαράκη και ο CEO του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών – ΔΑΑ, κ. Γιάννης Παράσχης.
Στην τοποθέτηση της η Υφυπουργός Τουρισμού, κα Σοφία Ζαχαράκη, τόνισε την πρόθεση του Υπουργείου αλλά και της Κυβέρνησης να αξιοποιήσει κάθε ευκαιρία ανάδειξης της χώρας σε προορισμό με αξιοποίηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της. Συμπλήρωσε δε ότι ο εκθεσιακός και συνεδριακός τουρισμός συμβάλλει και με το παραπάνω σε αυτή τη δυνατότητα στην Ελλάδα, παρέχοντας υψηλού επιπέδου εκθετικές και συνεδριακές υπηρεσίες, που μπορούν να συνδυαστούν με αυθεντικές και μοναδικές ταξιδιωτικές εμπειρίες. Επισήμανε τα σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις άλλες χώρες, την εμπειρία, την φιλοξενία και την ασφάλεια αλλά και τη συνεισφορά του ψηφιακού μετασχηματισμού, προ COVID, εν μέσω COVID, αλλά και μετά COVID που δεν θα αφήσει ανεπηρέαστο τον εκθεσιακό και συνεδριακό κλάδο. Τα πλεονεκτήματα αυτά όμως, τόνισε, πρέπει να αξιοποιηθούν σε βάθος χρόνου μέσα από ένα στρατηγικό σχέδιο με σαφήνεια, στόχους, ανάλυση εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος, κατάλληλη προβολή, διαρκή προσαρμογή στις εξελισσόμενες συνθήκες. Και πάνω απ’ όλα, με συνέργειες όλων των stakeholders, δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, με επιχειρηματική αυτονομία, αλλά και μακροπρόθεσμη οπτική, για το πού θέλουμε να είναι ο κλάδος στο τέλος της επόμενης δεκαετίας, μιας δεκαετίας μεγάλων προκλήσεων, αλλά και ανεπανάληπτων ευκαιριών.
Στην τοποθέτηση του ο CEO του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών – ΔΑΑ, κ. Γιάννης Παράσχης, επισήμανε ότι η λειτουργία του Metropolitan Expo το 2009 σηματοδότησε την έναρξη μιας νέας εποχής για τις δραστηριότητες των εκθέσεων και των συνεδρίων για την πρωτεύουσα, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» ως επιχειρηματικό προορισμό με σημαντικό πολλαπλασιαστικό όφελος ως προς το ευρύτερο αποτύπωμα της αεροδρομιακής κοινότητας στην τοπική, περιφερειακή και εθνική οικονομία. Τόνισε ότι στην μετά COVID εποχή, θα αποτελέσει σημαντικό παράγοντα στην επανεκκίνηση της πορείας ανάπτυξης τόσο της Αθήνας ως City Break και MICE προορισμού, όσο και για την ανάκαμψη και επιχειρηματική ευρωστία του ΔΑΑ.
Στην τοποθέτηση του ο κ. Βέττας εστίασε στη σημασία της ενίσχυσης της λειτουργίας εκθεσιακών κέντρων διεθνούς βεληνεκούς, όπως και συνεδριακών, και των απαραίτητων για αυτή υποδομών, καθώς και στο όφελος που μπορεί να υπάρχει για την ποιοτική αναβάθμιση του τουρισμού, του εμπορίου και την ανάπτυξη της οικονομίας.
Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος κ. Νίκος Υποφάντης.
Τα βασικά ευρήματα της μελέτης
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ, πριν το ξέσπασμα της πανδημίας η διοργάνωση εκθέσεων στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo συνεισέφερε 232,5 εκατ. ευρώ στο ετήσιο ΑΕΠ της χώρας, στηρίζοντας 5,7 χιλ. θέσεις εργασίας στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Η επίδραση του Metropolitan Expo στο ΑΕΠ ανά εκθέτη (38,8 χιλ. ευρώ) υπερβαίνει το μέσο όρο διεθνώς (36,9 χιλ. ευρώ), ωστόσο η συνολική συνεισφορά στην εθνική οικονομία υπολείπεται σημαντικά σε σύγκριση με μεγαλύτερους εκθεσιακούς χώρους που λειτουργούν στην Ευρώπη.
Η αβεβαιότητα σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας είναι η μεγαλύτερη απειλή για το εκθεσιακό κέντρο, ωστόσο η σταδιακή επαναλειτουργία εκθεσιακών χώρων διεθνώς και η ιδιαίτερη σημασία που έχουν οι εκθέσεις για την ανάπτυξη εμπορικών συνεργασιών δημιουργούν προοπτικές ισχυρής ανάκαμψης όταν ομαλοποιηθούν οι συνθήκες. Στα δυνατά σημεία του Metropolitan Expo συγκαταλέγονται οι σύγχρονοι χώροι που διαθέτει, η πολυετής εμπειρία στη διοργάνωση εκθέσεων και η υψηλή αναγνωρισιμότητα από εκθέτες και επισκέπτες. Η σχετικά περιορισμένη εκθεσιακή επιφάνεια σε σύγκριση με εκθεσιακά κέντρα γειτονικών χωρών και η έλλειψη άμεσης πρόσβασης στον εκθεσιακό χώρο με μέσα σταθερής τροχιάς αποτελούν αδύναμα σημεία που συγκρατούν την πληρέστερη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρει η διοργάνωση εμπορικών εκθέσεων στο μεγαλύτερο εκθεσιακό κέντρο της πρωτεύουσας.
Βασικά μεγέθη
Η δραστηριότητα οργάνωσης συνεδρίων και εμπορικών εκθέσεων στην Ελλάδα υποχώρησε κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ο κύκλος εργασιών του κλάδου συρρικνώθηκε στα €217 εκατ. το 2018 από €422 εκατ. το 2008 (μείωση κατά 49%). Αντίστοιχα, η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία στον κλάδο υποχώρησε σε €71 εκατ. το 2018 από €130 εκατ. το 2008. Ωστόσο, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν μια ισχυρή ανάκαμψη για την απασχόληση του κλάδου από το 2012, με τον αριθμό των απασχολούμενων να έχει διαμορφωθεί σε περίπου 4,4 χιλ. άτομα το 2018, από 3,4 χιλ. το 2008 και 2,5 χιλ. το 2012.
Με τον αριθμό των ειδικών εκθεσιακών χώρων που έχουν παραμείνει σε λειτουργία στην Ελλάδα να είναι σχετικά μικρός, το Metropolitan Expo αποτελεί το μεγαλύτερο και πιο σύγχρονο εκθεσιακό κέντρο της Αττικής. Η λειτουργία του προσφέρει τη δυνατότητα πραγματοποίησης μεγάλων εμπορικών εκθέσεων με τη συμμετοχή σημαντικού αριθμού εκθετών, δίνοντας την ευκαιρία σε μικρομεσαίες κυρίως επιχειρήσεις να αναπτύξουν το δίκτυο πωλήσεων τους και να αναζητήσουν νέες συνεργασίες. Στο Metropolitan Expo φιλοξενούνται ορισμένες από τις πιο δημοφιλείς εμπορικές εκθέσεις της χώρας, μεταξύ των οποίων η έκθεση HORECA, η τουριστική έκθεση «Xenia» και η ναυτιλιακή έκθεση «Ποσειδώνια». Το 2019 διοργανώθηκαν 19 εκθέσεις στο Metropolitan Expo, προσελκύοντας περισσότερους από 295 χιλ. επισκέπτες.
Συνολική συμβολή στην οικονομία
Οι εμπορικές εκθέσεις αποτελούν δραστηριότητα με πολυδιάστατη οικονομική συμβολή. Επιτρέπουν στους εκθέτες να ενισχύουν το δίκτυο των επιχειρηματικών επαφών τους, να προωθούν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες και να ενημερώνονται για τις τελευταίες εξελίξεις στην αγορά. Ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι εμπορικές εκθέσεις αποτελούν μοναδική ευκαιρία για να αναπτύξουν εμπορικές σχέσεις με επιχειρήσεις από άλλες περιοχές της χώρας και το εξωτερικό. Αντίστοιχα, οι επισκέπτες των εκθέσεων έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες και να συγκρίνουν ανταγωνιστικές προτάσεις.
Η μελέτη του ΙΟΒΕ αναδεικνύει ότι το Metropolitan Expo αποτελεί μοχλό οικονομικής ανάπτυξης, ειδικότερα για την περιφέρεια Αττικής. Οφέλη στην οικονομία προκύπτουν από τη δραστηριότητα που δημιουργείται για τη διοργάνωση των εμπορικών εκθέσεων, αλλά και από ευρύτερες επιδράσεις οι οποίες συνδέονται με τις δαπάνες των επισκεπτών των εκθέσεων. Ακόμα σημαντικότερη είναι η θετική επίδραση από την ανάπτυξη εμπορικών συνεργασιών στο πλαίσιο των εκθέσεων, ωστόσο η συγκεκριμένη επίδραση δεν είναι εφικτό να εκτιμηθεί λόγω έλλειψης κατάλληλων στοιχείων.
Στη μελέτη του ΙΟΒΕ εκτιμάται ότι η λειτουργία του Metropolitan Expo, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι ευρύτερες επιδράσεις, συνεισέφερε περίπου 124,5 εκατ. ευρώ στο ΑΕΠ της χώρας το 2018, στηρίζοντας 2,9 χιλ. θέσεις εργασίας στην ελληνική οικονομία. Το σημαντικότερο μέρος της επίδρασης αυτής αφορά την περιφέρεια Αττικής, όπου η οικονομική συνεισφορά εκτιμάται σε 110,7 εκατ. ευρώ σε όρους ΑΕΠ και σε 2,5 χιλ. θέσεις εργασίας. Λαμβάνοντας υπόψη και τις ευρύτερες επιδράσεις, η συνολική συνεισφορά εκτιμάται, σε όρους ΑΕΠ, σε 232,5 εκατ. ευρώ, ενώ σε όρους απασχόλησης, διαμορφώνεται σε 5,7 χιλ. θέσεις εργασίας.
Πίνακας 1: Συμβολή του Metropolitan Expo στην ελληνική οικονομία
Το αρχείο παρουσίασης της μελέτης είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του ΙΟΒΕ