Κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα το σχέδιο νόμου «Αρχές Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Εποπτείας – Δημόσιο Λογιστικό».
Με το νομοσχέδιο η Κυβέρνηση αναμορφώνει τους κανόνες δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας, εκσυγχρονίζει και εναρμονίζει το υφιστάμενο εθνικό δημοσιονομικό πλαίσιο με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές, εξοπλίζει την ελληνική δημόσια διοίκηση με τα εργαλεία που θα ενισχύσουν τη μακροχρόνια βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, αναδεικνύει την έννοια της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Στόχος είναι να θωρακισθεί η πρωτόγνωρη δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας από μελλοντικές δημοσιονομικές και μακροοικονομικές ανισορροπίες, ώστε να μην τεθούν σε κίνδυνο οι τεράστιες θυσίες της Ελληνικής κοινωνίας, και να ενσωματωθούν οι νέοι Ευρωπαϊκοί κανόνες οικονομικής και δημοσιονομικής διακυβέρνησης.
Για το σκοπό αυτό, καθώς και για λόγους συστηματικής νομοθέτησης, αντί της τροποποίησης του Ν. 2362/1995, ο οποίος έχει ήδη μεταβληθεί πολλές φορές από την ψήφισή του τα τελευταία 20 περίπου χρόνια, προκρίθηκε η κατάργηση όλων των σχετικών διατάξεων και η σύνταξη ενός νέου – σύμφωνα με τα διεθνή κρατούντα πρότυπα δημοσιονομικής διαχείρισης – αναδομημένου νόμου, που να αντανακλά τις αυξημένες ανάγκες κατάρτισης, παρακολούθησης και θέσπισης διαδικασιών σε όλους τους υποτομείς που απαρτίζουν τη Γενική Κυβέρνηση.
Στο εν λόγω σχέδιο νόμου, περιλαμβάνεται και η εκπλήρωση της υποχρέωσης της χώρας μας ως προς την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της Οδηγίας 85/2011 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προληπτική παρακολούθηση και την άμεση παρέμβαση για τη διόρθωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και τη μείωση του δημοσίου χρέους, αλλά και την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Συγκεκριμένα, οι ρυθμίσεις που εισάγονται για πρώτη φορά στο πλαίσιο της ενσωμάτωσης της Οδηγίας 85 και της εξειδίκευσης των Κανονισμών, αφορούν κυρίως:
– Στη θέσπιση, σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, αριθμητικών δημοσιονομικών κανόνων (fiscal rules), για το δημοσιονομικό ισοζύγιο και το χρέος («κανόνας δημοσιονομικής θέσης», «κανόνας χρέους»). Σε περιπτώσεις απόκλισης από αυτούς τους κανόνες, τίθεται σε εφαρμογή ο κανόνας της πορείας προσαρμογής και προβλέπεται η ενεργοποίηση διορθωτικού μηχανισμού.
Παράλληλα, ορίζονται και οι ειδικές περιστάσεις, στις οποίες ενεργοποιούνται τυχόν ρήτρες διαφυγής από τους παραπάνω κανόνες. Σημειώνεται, ιδιαίτερα, ότι ο «κανόνας της δημοσιονομικής θέσης» προβλέπει, για πρώτη φορά, τον καθορισμό κυκλικά προσαρμοσμένων στόχων για το ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης, λαμβάνοντας έτσι υπόψη την επίπτωση του οικονομικού κύκλου. Κανόνας ιδιαίτερα σημαντικός για χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία έχει, το 2013, ένα από τα υψηλότερα κυκλικά διορθωμένα πρωτογενή πλεονάσματα στον κόσμο.
– Στην παρακολούθηση, ανάλυση και επίβλεψη αυτών των κανόνων, από ανεξάρτητους φορείς. Ιδιαίτερα με τη σύσταση του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, μιας ανεξάρτητης διοικητικής αρχής, κατά το πρότυπο αντίστοιχων δημοσιονομικών συμβουλίων που λειτουργούν σε άλλα Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη και χώρες του ΟΟΣΑ. Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο ενημερώνει, δημόσια, σε τακτά χρονικά διαστήματα, για την πορεία των δημόσιων οικονομικών και παρεμβαίνει όταν χρειάζεται για την τήρηση των στόχων.
– Στον ορισμό συγκεκριμένων ημερομηνιών για τα διάφορα στάδια, κατάρτισης του προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης και του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, ούτως ώστε αυτές να είναι συμβατές με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό εξάμηνο.
Επίσης, στο πλαίσιο της εναρμόνισης του δημοσιονομικού πλαισίου με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές προβλέπεται η ενίσχυση του ρόλου Προϊσταμένων Οικονομικών Υπηρεσιών, με αυξημένες αρμοδιότητες αλλά και υποχρεώσεις, τόσο επί του φορέα τους, όσο και επί των εποπτευόμενων φορέων, αν υπάρχουν, καθορίζεται το πλαίσιο κατάρτισης και υλοποίησης των δημοσιονομικών στόχων στη Γενική Κυβέρνηση, καθορίζεται χρονοδιάγραμμα ανάρτησης δημοσιονομικών αναφορών για τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, εξειδικεύονται οι αρχές που διέπουν την κατάρτιση των προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και προβλέπεται η διενέργεια εσωτερικού ελέγχου σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης από τις Υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου.