Σε μαραθώνιες συζητήσεις, με στόχο να διευθετηθεί ποιος θα αποφασίζει το κλείσιμο τραπεζών και ποιος θα πληρώνει τον λογαριασμό, με στόχο τον συμβιβασμό όσον αφορά στην εκκαθάριση των προβληματικών τραπεζών, θα προσπαθήσουν να φθάσουν οι χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωκοινοβούλιο, όπως σημειώνει το πρακτορείο Ρόιτερς σε τηλεγράφημά του.

Η αναζήτηση μίας συμφωνίας αναμένεται να γίνει σήμερα και αύριο, όταν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης και της ΕΕ θα συναντηθούν για να τροποποιήσουν την αρχική θέση που είχαν τον Δεκέμβριο, και την Τετάρτη, όταν αυτοί θα παρουσιάσουν τη νέα θέση τους στο Ευρωκοινοβούλιο.

Ενδεχόμενη συμφωνία στις διαπραγματεύσεις θα αποτελούσε το τελικό βήμα προς μία ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση, με μία εποπτική Αρχή για όλες τις τράπεζες της Ευρωζώνης, ένα σύνολο κανόνων για το κλείσιμο ή την αναδιάρθρωση των προβληματικών τραπεζών και ένα κοινό Ταμείο για τη χρηματοδότησή τους.

Πέρυσι αποφασίστηκε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα είναι η ενιαία εποπτική Αρχή για όλες τις τράπεζες της Ευρωζώνης και ότι η ΕΚΤ θα αναλάβει τις νέες αρμοδιότητές της από τον Νοέμβριο.

Οι συζητήσεις, ωστόσο, για μία ενιαία Αρχή που θα αναδιαρθρώνει ή θα κλείνει τις προβληματικές τράπεζες, και για ένα ενιαίο Ταμείο που θα την υποστηρίζει, έχουν εισέλθει σε κρίσιμο στάδιο:

Οι κυβερνήσεις της ΕΕ, που εκπροσωπούνται από τους υπουργούς Οικονομικών των 28 χωρών – μελών, και το Ευρωκοινοβούλιο πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία την επόμενη εβδομάδα. Εάν δεν συμβεί αυτό, δεν θα υπάρχει αρκετός χρόνος για να ολοκληρωθεί η νομοθετική διαδικασία για τον μηχανισμό εκκαθάρισης πριν από την τελευταία συνεδρίαση της σημερινής Ευρωβουλής στα μέσα Απριλίου.

Ο βασικός αυτός νόμος θα καθυστερούσε τότε κατά τουλάχιστον επτά μήνες, πιθανόν και περισσότερο.

«Το έδαφος έχει προετοιμασθεί πολύ καλά, τώρα πρέπει να δείξουμε πολιτική βούληση. Θα μείνουμε στη συνεδρίαση όσο χρειάζεται για να βρούμε λύση», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ που συμμετέχει στην προετοιμασία για τη διαπραγμάτευση, προσθέτοντας:

«Είναι σαφές σε όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ ότι, αν θέλουμε να καταλήξουμε σε συμφωνία, υπάρχει μόνο ένας δρόμος, να προσπαθήσουμε να διευκολύνουμε το Ευρωκοινοβούλιο».

Το πρόβλημα είναι ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και το Ευρωκοινοβούλιο θέλουν διαφορετικά πράγματα. Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συμφώνησαν στις αρχές Δεκεμβρίου ότι τις αποφάσεις για το κλείσιμο μίας τράπεζας της Ευρωζώνης θα τις έπαιρνε μεν το Διοικητικό Συμβούλιο της Ενιαίας Αρχής Εκκαθάρισης, αλλά ότι αυτές θα έπρεπε να συνυπογραφούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ.

Το Ευρωκοινοβούλιο δεν θέλει καμία ανάμειξη των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ, υποστηρίζοντας ότι αυτή θα έδινε πολιτική διάσταση στη διαδικασία.

Η Ευρωβουλή επιθυμεί, επίσης, να είναι η ΕΚΤ ο μόνος θεσμός που μπορεί να αποφαίνεται ότι μία τράπεζα είναι προβληματική και ότι πρέπει να εκκαθαρισθεί. Οι κυβερνήσεις της ΕΕ θέλουν, όμως, να έχουν λόγο και το συμβούλιο της Αρχής Εκκαθάρισης και οι εθνικές Αρχές.

Οι κυβερνήσεις και οι ευρωβουλευτές διαφωνούν και σχετικά με την ταχύτητα συγκέντρωσης των πόρων του Ταμείου Εκκαθάρισης, αλλά και με την ταχύτητα που τα κεφάλαια του θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από όλες τις χώρες.

Το Ταμείο θα χρηματοδοτηθεί με εισφορές που θα καταβάλλουν όλες οι τράπεζες της Ευρωζώνης και το ύψος τους θα φθάσει τελικά σε περίπου 55 δισεκατομμύρια ευρώ.

Οι κυβερνήσεις θέλουν το Ταμείο να φθάσει στην πλήρη δυναμικότητά του σε 10 χρόνια και συμφώνησαν ότι οι πόροι του, που θα είναι διαθέσιμοι για όλες τις χώρες της Ευρωζώνης, θα αυξάνονταν κατά 10% ετησίως, έτσι ώστε η αμοιβαία χρήση τους να ολοκληρωθεί μετά από μία δεκαετία.

Εν τω μεταξύ, εάν μία χώρα της Ευρωζώνης δεν είχε αρκετούς πόρους από τις εισφορές των δικών της τραπεζών για να καλύψει το κόστος της εκκαθάρισης μίας τράπεζες, η κυβέρνησή της θα έπρεπε να εισφέρει η ίδια κεφάλαια.

Εάν δεν μπορεί να δανεισθεί τα κεφάλαια που χρειάζονται από τις αγορές, θα μπορούσε να ζητήσει ένα δάνειο από το ταμείο διάσωσης της Ευρωζώνης.

Το Ευρωκοινοβούλιο θεωρεί ότι με αυτή τη διαδικασία δεν θα σπάσει ο φαύλος κύκλος των υπερχρεωμένων χωρών που προσπαθούν να διασώσουν τις τράπεζές τους, οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα εξ αιτίας των δανείων που έδωσαν στο κράτος.

Για τον λόγο αυτό, οι ευρωβουλευτές θέλουν όλες οι εισφορές των τραπεζών στο Ταμείο Εκκαθάρισης να είναι πλήρως διαθέσιμες σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης μετά από τρία χρόνια, και όχι μετά από δέκα.

Αυτό θα μπορούσε να απαλλάξει τις κυβερνήσεις από την ανάγκη να δανείζονται, ανακουφίζοντας τη δύσκολη δημοσιονομική τους κατάσταση. Ένα άλλο επίμαχο θέμα είναι, αν οι τράπεζες θα έπρεπε για τον λόγο αυτό να καταβάλλουν επίσης γρηγορότερα το ποσό των 55 δισεκατομμύρια ευρώ.

Τέλος, οι πολιτικοί πρέπει να αποφασίσουν εάν θα επιτρέψουν στο Ενιαίο Ταμείο Εκκαθάρισης να δανείζεται κεφάλαια από την αγορά έναντι των μελλοντικών εισφορών των τραπεζών, εάν δεν διαθέτει χρήματα κάποια στιγμή, ή εάν το Ταμείο θα έπρεπε να δανείζεται από το ταμείο διάσωσης της Ευρωζώνης ή να του δίνονται κρατικές εγγυήσεις.

Αν και όλα τα θέματα αυτά ήταν γνωστά από τις αρχές Δεκεμβρίου, δεν υπήρξε πρόοδος έως τώρα, «Κανένα μείζον θέμα δεν λύθηκε, επειδή θα πάμε να τα λύσουμε όλα μαζί», δήλωσε ο αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.