Με ικανοποίηση υποδέχθηκε η κυβέρνηση της Κροατίας την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να δοθεί στη χώρα προθεσμία μεγαλύτερη κατά ένα έτος από ό,τι προβλέπεται, προκειμένου να μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα, ώστε να συμμορφωθεί με τους κανόνες που απορρέουν από τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως μετέδωσε το κροατικό πρακτορείο ειδήσεων Hina, κάλεσε το Συμβούλιο της ΕΕ, να «ανοίξει» τη Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος (Excessive Deficit Procedure- EDP) για την Κροατία, ώστε η χώρα να μπορέσει να μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα κάτω από το 3% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) μέχρι το 2016. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη διατύπωση γνώμης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε χθες, η Κροατία θα πρέπει να μειώσει το έλλειμμά της στο 4,6% του ΑΕΠ το 2014, στο 3,5% το 2015 και στο 2,7% το 2016 και να συγκρατήσει το χρέος της στα όρια του 60% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες, το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα πρέπει να «διορθώνεται» σε διάστημα ενός έτους από τη διαπίστωσή του, που στην περίπτωση της Κροατίας θα σήμαινε το 2015. Η Επιτροπή διευκρίνισε ότι πρότεινε ένα μεγαλύτερο διάστημα προσαρμογής για την Κροατία, επειδή ένα πιο στενό χρονικό περιθώριο θα απαιτούσε μεγάλες διαρθρωτικές πρωτοβουλίες.
«Δεν αφορά το αν μπορούμε να το κάνουμε, αλλά ότι πρέπει να το κάνουμε», σχολίασε σήμερα ο αντιπρόεδρος της Κροατίας και υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Κοινοτικών Κονδυλίων Μπράνκο Γκρτσιτς, προσθέτοντας ότι «χωρίς αμφιβολία το 2014 θα είναι μία πολύ απαιτητική χρονιά, όμως δεν υπάρχει εναλλακτική δυνατότητα».
Σε δηλώσεις του, χθες, από τις Βρυξέλλες, όπου συμμετείχε στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων (Ecofin), ο Κροάτης υπουργός Οικονομικών, Σλάβκο Λίνιτς εξέφρασε την εκτίμηση ότι «η Επιτροπή έδειξε μεγάλη κατανόηση». Όπως εξήγησε, η Επιτροπή «αναγνώρισε ότι τα πέντε χρόνια της ύφεσης είναι ένα από τα προβλήματα, ότι υφίστανται τεράστιες δυσκολίες στον ιδιωτικό τομέα, ότι η μεγάλη αύξηση των δαπανών του προϋπολογισμού οδήγησε στην αύξηση του δημόσιου χρέους, που συνεπάγεται υψηλότερα επιτόκια, ότι υπάρχει ένα έλλειμμα στον προϋπολογισμό για την υγεία και ότι η ένταξη (της Κροατίας) στην ΕΕ φέρνει μαζί της μεγάλες δαπάνες για το 2013 και το 2014».
Ο υπουργός πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση είχε ήδη αποφασίσει, στο πλαίσιο της κατάρτισης του προϋπολογισμού του 2014 και των προβλέψεων για το 2015 και 2016, να υιοθετήσει ένα ειδικό «πακέτο» μέτρων για τη μείωση του ελλείμματος. Διευκρίνισε μάλιστα, ότι ένα από αυτά τα μέτρα, που αφορά στο σκέλος των εσόδων του προϋπολογισμού, αναμένεται να υιοθετηθεί αυτή την εβδομάδα.
«Η κυβέρνηση θα υιοθετήσει μία σειρά μεταρρυθμίσεων, που αφορούν στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης, της κοινωνικής πρόνοιας και της δημόσιας διοίκησης, πιθανότατα μέχρι το τέλος του έτους, καθώς οι ομάδες εργασίας ολοκληρώνουν τη σχετική προεργασία», ανέφερε ο κ.Λίνιτς, ενώ όσον αφορά τα μέτρα που αναμένεται να προταθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σημείωσε ότι γίνεται ήδη η σχετική προετοιμασία, ώστε να μπορούν να δοθούν εγκαίρως οι απαντήσεις. «Θα πρέπει να λάβουμε αποφάσεις μέχρι τον ερχόμενο Απρίλιο, ώστε να είμαστε σε θέση να πετύχουμε μία αρχική εξοικονόμηση το 2014 και στη συνέχεια το 2015, όπως και το 2016», είπε.
Ερωτηθείς κατά πόσο υπολογίζεται ότι θα μειωθεί συνολικά το έλλειμμα το 2014, ο κ. Λίνιτς έθεσε τον στόχο «κάπου πάνω από τα τρία δισεκατομμύρια κούνα». Δίνοντας το στίγμα της πολιτικής που θα πρέπει να τηρηθεί εξήγησε ότι «η Κροατία έχει την υποχρέωση να εφαρμόσει διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, να μειώσει το σκέλος των δαπανών του προϋπολογισμού και το δημόσιο χρέος». Τα μεγαλύτερα προβλήματα, όπως είπε, εντοπίζονται στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα πρέπει να διασφαλίσουν ευελιξία στην εργατική νομοθεσία, στην κατεύθυνση ενθάρρυνσης των εγχώριων και ξένων επενδύσεων, αλλά και στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτρέπει την Κροατία να προβεί σε μία ενδελεχή επανεξέταση των δαπανών της, για να πετύχει τον εξορθολογισμό των μισθών, της κοινωνικής ασφάλισης και των επιδοτήσεων και να εξασφαλίσει επαρκή δημοσιονομικά αποθέματα για δαπάνες που θα φέρουν ανάπτυξη, όπως η συγχρηματοδότηση έργων επιδοτούμενων από τα κοινοτικά ταμεία.
Περαιτέρω, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η Κροατία θα πρέπει να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της φορολογικής διοίκησης, να βελτιώσει το θεσμικό πλαίσιο των δημόσιων οικονομικών, περιλαμβανομένου ενός καλύτερου μακροπρόθεσμου δημοσιονομικού προγραμματισμού.
«Η Κροατία θα πρέπει να υιοθετήσει και να εφαρμόσει με αυστηρή πειθαρχία τα μέτρα που είναι απαραίτητα για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος μέχρι το 2016 και να κατευθύνει όποια απρογραμμάτιστα έσοδα στη μείωση του ελλείμματος», αναφέρει η Επιτροπή.
Η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος προβλέπεται από το άρθρο 126 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Επιτροπή αξιολογεί και το Συμβούλιο αποφασίζει εάν διαπιστώνεται υπερβολικό έλλειμμα ή όχι. Η τιμή αναφοράς για την ύπαρξη δημόσιου ελλείμματος ανέρχεται σε 3% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat και της κροατικής στατιστικής υπηρεσίας, που δόθηκαν τον περασμένο Οκτώβριο στη δημοσιότητα, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της Κροατίας το 2012 διαμορφώθηκε σε 16,35 δισ. κούνα (5% του ΑΕΠ), ενώ το δημόσιο χρέος στα 183,27 δισ. κούνα (55,5% του ΑΕΠ). (1 ευρώ=7,64 κούνα)
Η έκθεση γνωμοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και οι συστάσεις της προς την Κροατία αναμένεται να συζητηθούν στο Ecofin της 28ης Ιανουαρίου 2014, οπότε οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ θα επιβεβαιώσουν επισήμως την ένταξη της χώρας σε καθεστώς EDP.