Γιατί οι ΗΠΑ κρύβουν βαρέλια με πετρέλαιο κάτω από το έδαφός τους

Έπειτα από τις επιθέσεις εναντίον της βασικής πετρελαϊκής υποδομής της Σαουδικής Αραβίας, αξιωματούχοι των ΗΠΑ μιλούσαν για την ανάγκη ενεργοποίησης ενός τεράστιου σε μέγεθος αποθέματος έκτακτης ανάγκης του «μαύρου χρυσού» που φυλάσσεται εντός της χώρας.

Καθώς οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, χρησιμοποίησε τον αγαπημένο του τρόπο, το Twitter, προκειμένου να πει πως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το πετρέλαιο αυτό, «ώστε να κρατήσει “όρθιες” τις αγορές».

Η ποσότητα πετρελαίου στην οποία αναφερόταν, ανέρχεται σε περισσότερα από 640 εκατομμύρια βαρέλια που αποθηκεύονται σε σπήλαια αλατιού κάτω από τις πολιτείες του Τέξας και της Λουιζιάνα, σύμφωνα με το BBC. Η ιδέα της ύπαρξης αυτών των στρατηγικών αποθεμάτων χρονολογείται από τη δεκαετία του 1970.

Όλα τα μέλη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας οφείλουν να κατέχουν μια τέτοια ποσότητα, που αντιστοιχεί στο ισοδύναμο εισαγωγών πετρελαίου 90 ημερών, αλλά το απόθεμα των ΗΠΑ για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο.

Το ξεκίνημα και η υλοποίηση της ιδέας

Η ιδέα ενός αποθέματος πετρελαίου στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ ήρθε στις αρχές της δεκαετίας του 1970, μετά από ένα εμπάργκο πετρελαίου από τα κράτη της Μέσης Ανατολής, το οποίο προκάλεσε άνοδο των τιμών σε όλον τον κόσμο.

Μέλη του Οργανισμού Αραβικών χωρών εξαγωγής πετρελαίου -συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, του Ιράκ, του Κουβέιτ, του Κατάρ και της Σαουδικής Αραβίας- αρνήθηκαν να εξάγουν πετρέλαιο στους Αμερικανούς, επειδή υποστήριζαν το Ισραήλ στον Αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1973.

Ο πόλεμος είχε διάρκεια μόλις τρεις εβδομάδες, τον Οκτώβριο εκείνου του έτους. Αλλά το εμπάργκο -το οποίο στόχευε και άλλες χώρες- κράτησε μέχρι τον Μάρτιο του 1974, προκαλώντας τετραπλασιασμό των τιμών παγκοσμίως από περίπου 3 δολάρια σε σχεδόν 12 δολάρια ανά βαρέλι.

Οι εικόνες των αυτοκινήτων να σχηματίζουν τεράστιες ουρές για ανεφοδιασμό στα πληγέντα κράτη, αποτύπωναν γλαφυρά τα αποτελέσματα εκείνης της κρίσης. Το Αμερικανικό Κογκρέσο ψήφισε τον σχετικό νόμο το 1975 και έτσι καθιερώθηκε το στρατηγικό αποθεματικό πετρελαίου, σε περίπτωση ανάλογου και τόσο σημαντικού προβλήματος εφοδιασμού.

Πού έχουν οι Αμερικανοί της «πετρελαϊκές ρεζέρβες» τους

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, αυτήν τη στιγμή υπάρχουν τέσσερις χώροι αποθήκευσης πετρελαίου: δύο στο Τέξας και άλλοι δύο στη Λουιζιάνα.

Κάθε μια από αυτές τις σπηλιές αλατιού έχει βάθος μέχρι ένα χιλιόμετρο. Αυτού του είδους η αποθήκευση του πετρελαίου είναι και πιο φθηνή σε σχέση με το  να φυλάσσεται σε δεξαμενές πάνω από το έδαφος και πιο ασφαλές, καθώς η χημική σύνθεση του αλατιού και η γεωλογική πίεση εμποδίζουν τη διαρροή.

Η μεγαλύτερη «αποθήκη», αυτή στο Μπράιαν Μάουντ, κοντά στο Φρίπορτ του Τέξας, έχει χωρητικότητα αποθήκευσης ισοδύναμη με 254 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου. Σύμφωνα με τον ιστότοπο που καταγράφει το αποθεματικό, αναφέρει ότι στις 13 Σεπτεμβρίου υπήρχαν 644,8 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου σε αυτές τις σπηλιές.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών για την Ενέργεια, οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν 20,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ημερησίως κατά μέσο όρο το 2018 -κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει αρκετό πετρέλαιο για να παραμείνει αυτάρκης η χώρα για περίπου 31 ημέρες.

Ο τρόπος λειτουργίας του συστήματος

Σύμφωνα με τον νόμο του 1975 που υπογράφηκε από τον Τζέραλντ Φορντ, ο πρόεδρος της χώρας είναι ο μόνος που μπορεί να εγκρίνει την αποδέσμευση πετρελαϊκών αποθεμάτων, εάν υπάρξει «σοβαρή διακοπή της παροχής ενέργειας».

Αυτό σημαίνει ότι μόνο μια μικρή ποσότητα πετρελαίου μπορεί να μετακινηθεί από τις σπηλιές κάθε μέρα, κοινώς θα χρειαστούν περίπου δύο εβδομάδες για να φτάσουν στις αγορές αυτά τα αποθέματα. Επιπλέον, το πετρέλαιο είναι μη επεξεργασμένο. Θα πρέπει να μετατραπεί σε καύσιμο προτού χρησιμοποιηθεί σε αυτοκίνητα, πλοία ή αεροπλάνα.

Ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας, Ρικ Ρέρι, δήλωσε στον τηλεοπτικό σταθμό CNBC τη Δευτέρα (16/09) ότι ήταν «λίγο πρόωρο» να μιλήσει για… τρύπημα των αποθεμάτων σε αυτήν τη φάση.

 Η τελευταία φορά που μπήκε σε εφαρμογή το σχέδιο έκτακτης ανάγκης

Η τελευταία φορά που χρησιμοποιήθηκαν τα αποθέματα αυτά, ήταν το 2011, όταν η επονομαζόμενη «Αραβική Άνοιξη» ώθησε τα κράτη μέλη του ΙΕΑ να απελευθερώσουν συνολικά 60 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου για να μειώσουν τη διακοπή του ενεργειακού εφοδιασμού.

Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής είχαν πουλήσει μεγάλες ποσότητες βαρελιών σε κάποιες περιπτώσεις. Ο Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος ενέκρινε τη χρήση των αποθεμάτων κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου το 1991, ενώ ο γιος του, Τζορτζ Μπους τζούνιορ, επέτρεψε την πώληση 11 εκατομμυρίων βαρελιών μετά τον τυφώνα Κατρίνα.

Παρόλα αυτά, η χρησιμότητα της διατήρησης ενός τόσο τεράστιου αποθέματος σε μια εποχή που η παραγωγή ενέργειας στην Αμερική αναπτύσσεται, έχει αμφισβητηθεί. Κάποιοι στην Ουάσιγκτον συνέστησαν ακόμη και να εγκαταλειφθεί το σχέδιο αυτό εντελώς.