Τον Ιανουάριο του 2013 η Ελλάδα είχε απορροφήσει το 49,7% των κοινοτικών πόρων, ύψους 20,2 δισ. ευρώ, που της αναλογούν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2013. Ο μέσος κοινοτικός όρος την ίδια περίοδο ήταν 42,4%. Αυτό αναφέρεται, μεταξύ άλλων, σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πολιτική της Συνοχής, στην οποία γίνεται επισκόπηση του τρόπου υλοποίησης των διαρθρωτικών ταμείων της Ε.Ε. στα κράτη-μέλη.
Παράλληλα, από την έκθεση προκύπτει ότι την περίοδο 2007-2011 η Ελλάδα είχε δεσμεύσει το 99,5% (με μέσο κοινοτικό όρο 71,2%) των συνολικών πόρων που της αναλογούν. Υπενθυμίζεται ότι με το λεγόμενο κανόνα «Ν+2» τα κράτη μέλη έχουν περιθώριο έως το 2015 για να απορροφήσουν τα κονδύλια της Ε.Ε. που έχουν αποφασιστεί.
Στις υπόλοιπες «μνημονιακές» χώρες η απορροφητικότητα ήταν 54,4% στην Πορτογαλία με δεσμεύσεις 74,3%, 60,1% στην Ιρλανδία με δεσμεύσεις 103,8%, ενώ για τις υπόλοιπες χώρες της Συνοχής η απορροφητικότητα ήταν 50,8% στην Ισπανία με δεσμεύσεις 67,3% και 34,8% στην Ιταλία με δεσμεύσεις 56,9%.
Όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής – με προβλεπόμενους πόρους για την Ελλάδα 15,8 δισ. ευρώ – η απορροφητικότητα στη χώρα μας ήταν 52,1% με μέσο κοινοτικό όρο 41,3%, ενώ οι δεσμεύσεις έφτασαν το 108,2% με μέσο όρο στην Ε.Ε. 72,4%.
Εξάλλου, όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο από το οποίο η Ελλάδα έχει να λαμβάνει 4,3 δισ. ευρώ, τον Ιανουάριο του 2013 είχε απορροφηθεί το 40,9% όταν στην Ε.Ε. η απορρόφηση ήταν 46,4%, 62,5% στην Ιρλανδία και 63,2% στην Πορτογαλία.
Σε γενικές γραμμές η Επιτροπή αναφέρει στην έκθεσή της ότι η πολιτική συνοχής της Ε.Ε. συμβάλλει στην αντιμετώπιση την κρίσης και στη δημιουργία ανάπτυξης.
Όπως επισημαίνεται, 1,9 εκατ. περισσότερα άτομα έχουν πλέον πρόσβαση σε ευρυζωνικές υπηρεσίες, 2,6 εκατ. περισσότερα άτομα εξυπηρετούνται από δίκτυα ύδρευσης και 5,7 εκατ. περισσότερα άτομα από έργα επεξεργασίας λυμάτων.
Επίσης, 2,4 εκατ. άτομα που έλαβαν βοήθεια από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο βρήκαν νέα θέση εργασίας.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η καινοτομία και οι μικρές επιχειρήσεις λαμβάνουν τεράστια ώθηση από τις επενδύσεις της πολιτικής για τη συνοχή, ενώ πολύ περισσότερα ακόμη έργα βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας.
Μέχρι σήμερα έγιναν επενδύσεις σε 53.240 έργα και σε 16.000 έργα επιχειρηματικής έρευνας, ενώ υποστηρίχθηκαν 53.160 νεοσύστατες επιχειρήσεις.
Καθώς προχωρά η αξιοποίηση των κονδυλίων και η υλοποίηση νέων έργων, η έκθεση επισημαίνει τη σημαντική αύξηση του αριθμού των ατόμων που υποστηρίζονται στον τομέα της απασχόλησης: Aπό περίπου 10 εκατ. άτομα ετησίως πριν από το 2010 σε περίπου 15 εκατ. άτομα ετησίως σήμερα.
Παράλληλα, διαπιστώθηκε σημαντική επιτάχυνση των αποτελεσμάτων από το 2010 στον τομέα της στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Δημιουργήθηκαν σχεδόν 400.000 θέσεις εργασίας (οι μισές απ’ αυτές το 2010-11), συμπεριλαμβανομένων 15.600 θέσεων εργασίας στον τομέα της έρευνας και 167.000 θέσεων εργασίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Σχολιάζοντας την έκθεση, ο αρμόδιος για θέματα περιφερειακής πολιτικής επίτροπος, Γιοχάνες Χαν δήλωσε: «Η παρούσα έκθεση δίνει μια πολύτιμη εικόνα μιας πολιτικής που αποδίδει καρπούς στους περισσότερους τομείς προτεραιοτήτων της Ε.Ε. και η οποία επενδύει στην ανάπτυξη σε μια εποχή που αυτό είναι απολύτως αναγκαίο. Η πολιτική απέδειξε επίσης ότι διαθέτει μεγάλη ευελιξία, αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά την κρίση και προσαρμοζόμενη στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των πολιτών και των κοινοτήτων τους».
Προσέθεσε ότι «παράλληλα, όμως, πρέπει να αντλήσουμε και κάποια διδάγματα: τα αποτελέσματα είναι μερικές φορές ανομοιογενή και τα κράτη-μέλη πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη χρήση των πόρων της Ε.Ε. Καθώς ατενίζουμε τη νέα περίοδο προγραμματισμού, περιμένουμε από τα κράτη-μέλη και τις περιφέρειες να εστιάσουν την πολιτική τους ακόμη περισσότερο στα αποτελέσματα και στις προτεραιότητες που θα έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο».
Ο αρμόδιος για την απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις και την κοινωνική ένταξη επίτροπος, Λάζλο Άντορ, σημείωσε ότι «με την κρίση, τα κονδύλια της πολιτικής της Ε.Ε. για τη συνοχή απέκτησαν ακόμη μεγαλύτερη σημασία ως πηγή επενδύσεων σε ολόκληρη την Ένωση. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο παρέχει ζωτική στήριξη στο ανθρώπινο δυναμικό μας, ιδίως βοηθώντας τους νέους να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες τους για μια επιτυχή σταδιοδρομία. Η προετοιμασία της επόμενης γενιάς προγραμμάτων αποτελεί μοναδική ευκαιρία για να ενισχύσουμε τη στρατηγική μας στον τομέα της ανάπτυξης και της απασχόλησης με σημαντική χρηματοδοτική στήριξη. Οι επενδύσεις στο κοινωνικό και στο ανθρώπινο κεφάλαιο πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο αυτό».
Η «στρατηγική έκθεση» ενθαρρύνει τα κράτη-μέλη να μετρούν τις προόδους που επιτυγχάνουν σε καίριους στρατηγικούς τομείς, όπως η έρευνα και η καινοτομία, οι σιδηροδρομικές μεταφορές, η ενέργεια, η ανάπτυξη ικανοτήτων, οι βιώσιμες αστικές μεταφορές, η δημιουργία θέσεων εργασίας και η κατάρτιση.
Μέσω των τριών ταμείων -Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και Ταμείο Συνοχής – η πολιτική συνοχής της Ε.Ε. επενδύει ποσό ύψους 347 δισ. ευρώ την περίοδο 2007-2013 στα 27 κράτη-μέλη.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 35 % του συνολικού προϋπολογισμού της Ε.Ε. για την ίδια περίοδο (975 δισ. ευρώ).