Οι στενές σχέσεις ανάμεσα στις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις ευνοούν την διαφθορά και υπονομεύουν την οικονομική σταθερότητα στην Ευρώπη, διαπιστώνει έκθεση του οργανισμού Διεθνής Διαφάνεια (Transparency International) που δόθηκε σήμερα στην δημοσιότητα στις Βρυξέλλες.
Η διαφθορά στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στις χώρες της Μεσογείου, απειλεί να αποδυναμώσει περαιτέρω τις ευάλωτες οικονομίες που αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν την κρίση χρέους, προειδοποιεί η έκθεση. Το υπερβάλλον δημοσιονομικό έλλειμμα και δημόσιο χρέος που αποτελεί τη ρίζα της κρίσης της ευρωζώνης που διαρκεί εδώ και διόμισι χρόνια, και τα οποία, σε συνδυασμό με την διαφθορά, μεταφράζονται σε αναποτελεσματική χρήση και εκτροπή των δημοσίων πόρων τη στιγμή που η ανεργία ρεκόρ περιορίζει τα δημόσια έσοδα, αναφέρεται στην έκθεση.
«Χώρες με ισχνή θωράκιση κατά της διαφθοράς είναι συχνά εκείνες που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα δημοσίου χρέους αυτήν τη στιγμή», δήλωσε ο Φιν Χάινριχ, ο διευθυντής έρευνας της Διεθνούς Διαφάνειας.
«Οι μηχανισμοί ελέγχου είναι εξαιρετικά αδύναμοι και συχνά “μη ανεξάρτητοι” από την κυβέρνηση, πράγμα που σημαίνει ότι οι δημόσιοι λειτουργοί πιθανότατα γνωρίζουν ότι μπορούν να διαφύγουν…», πρόσθεσε.
Στην έκθεση αναφέρονται η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία ως παραδείγματα χωρών που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στον τομέα της δημόσιας διοίκησης και ειδικά το ότι οι δημόσιοι λειτουργοί δεν ελέγχονται για τις ενέργειές τους.
Υπό τον γενικό τίτλο «Χρήμα, εξουσία και πολιτική: οι κίνδυνοι από την διαφθορά στην Ευρώπη», η έκθεση καταγγέλλει το έλλειμμα διαφάνειας στη λήψη των αποφάσεων και τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων.
Δεκαεννέα από τις 25 χώρες που εξετάσθηκαν δεν διαθέτουν ρυθμιστικό πλαίσιο για τις δραστηριότητες των ομάδων άσκησης πίεσης (lobbies) και μόνο οι 10 από αυτές απαγορεύουν πλήρως την αδιαφανή χρηματοδότηση πολιτικών κομμάτων, σύμφωνα με την έκθεση.
Η Διεθνής Διαφάνεια καλεί τα νομοθετικά σώματα των ευρωπαϊκών χωρών να ενισχύσουν την διαφάνεια ως προς τις δραστηριότητες των ομάδων πίεσης και τη χρηματοδότηση των εκλογικών εκστρατειών των πολιτικών κομμάτων.
«Στην Ευρώπη, πολλοί θεσμοί που χαρακτηρίζουν μία δημοκρατία και επιτρέπουν σε μία χώρα να αντιμετωπίσει την διαφθορά είναι περισσότερο ανίσχυροι από όσο πιστεύουμε. Η έκθεση φέρνει στο φως ανησυχητικά θέματα σε μία στιγμή που η Ευρώπη έχει ανάγκη από μία πολιτική κουλτούρα διαφάνειας για την έξοδο από την οικονομική κρίση», δήλωσε ο Κόμπους ντε Σβαρντ, διευθυντής της Διεθνούς Διαφάνειας.
Τρεις στους τέσσερις Ευρωπαίους θεωρούν ότι η διαφθορά αποτελεί αυξανόμενο πρόβλημα στη χώρα τους, σύμφωνα με σειρά ερευνών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Τα πολιτικά κόμματα, οι επιχειρήσεις και η δημόσια διοίκηση είναι οι θεσμοί με τη μικρότερη αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση της διαφθοράς. Μεγάλος αριθμός ευρωπαϊκών κυβερνήσεων δεν δίνει λογαριασμό για τις δραστηριότητες στον τομέα της διαχείρισης των δημοσίων πόρων και των συμβάσεων του δημοσίου. Οι συμβάσεις του δημοσίου μεταφράζονται σε ποσόν 1.800 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ακόμη χειρότερα, μόνο δύο χώρες προστατεύουν αποτελεσματικά απέναντι σε αντίποινα τα άτομα που απευθύνονται στη δικαιοσύνη για να καταγγείλουν πιθανά κρούσματα διαφθοράς.
Η Δανία, η Νορβηγία και η Σουηδία είναι οι καλύτερα θωρακισμένες χώρες απέναντι στην διαφθορά.
Στην έκθεση αναφέρεται ότι 12 χώρες δεν έχουν θεσμοθετήσει ανώτατο όριο ατομικής χρηματοδότησης πολιτικών κομμάτων. Δεκαεπτά χώρες δεν διαθέτουν κώδικα δεοντολογίας για τους βουλευτές, ενώ σε 11 από αυτές η δήλωση πόθεν έσχες είναι περιορισμένης εμβέλειας. Σε 20 χώρες, τα πρόσωπα που αναζητούν πρόσβαση σε δημόσια πληροφόρηση συναντούν εμπόδια.
