H Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα μέτρα για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της αξιοπιστίας των στατιστικών στοιχείων της ΕΕ.
Οι προτάσεις τη Επιτροπής για τα στατιστικά στοιχεία διατυπώνονται στο πλαίσιο του ενισχυμένου συντονισμού της οικονομικής πολιτικής στην ΕΕ και περιλαμβάνονται στο λεγόμενο «πακέτο των έξι νομοθετικών προτάσεων».
«Η οικονομική κρίση έδειξε τη σημασία των αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων τόσο για τις χρηματαγορές όσο και για τη διασφάλιση της εμπιστοσύνης του κοινού», δήλωσε ο αρμόδιος για τα στατιστικά στοιχεία επίτροπος, Αλγκρίντας Σεμέτα, παρουσιάζοντας τις προτάσεις της Επιτροπής. «Η σημερινή πρόταση κατοχυρώνει από νομική άποψη την ανεξαρτησία των ευρωπαϊκών στατιστικών στοιχείων και διασφαλίζει ότι τα στοιχεία αυτά ανταποκρίνονται στα ανώτατα πρότυπα», δήλωσε ο Α. Σεμέτα.
Εξάλλου, κληθείς να σχολιάσει την αξιοπιστία των ελληνικών στατιστικών στοιχείων, ο Α. Σεμέτα υπενθύμισε ότι από το 2010 και μετά, τα στοιχεία για το δημοσιονομικό έλλειμμα και το χρέος της Ελλάδας δημοσιεύθηκαν χωρίς καμία επιφύλαξη και χωρίς αστερίσκους. Ο Α. Σεμέτα δήλωσε βέβαιος για την ποιότητα των ελληνικών στατιστικών στοιχείων, χάρις, όπως είπε, στις προσπάθειες των ελληνικών αρχών και της στήριξης που παρέχουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι εμπειρογνώμονες από τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Εξέφρασε, δε, την ικανοποίησή του που η Ελλάδα υπέγραψε πρώτη τη δέσμευση οικοδόμησης εμπιστοσύνης για τα στατιστικά στοιχεία.
Συγκεκριμένα, η πρόταση της Επιτροπής επικεντρώνεται σε δύο κύριους τομείς: Πρώτον, στην ανεξαρτησία των Εθνικών Στατιστικών Υπηρεσιών, ιδίως των επικεφαλής των εν λόγω αρχών. Δεύτερον, στην υποχρέωση των κρατών-μελών να υπογράφουν «Δεσμεύσεις οικοδόμησης εμπιστοσύνης», με τις οποίες επαναδιακηρύσσεται στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο η υποχρέωση πλήρους τήρησης του Ευρωπαϊκού Κώδικα Ορθής Πρακτικής για τις Στατιστικές.
Όσον αφορά, ειδικότερα, την ανεξαρτησία των Εθνικών Στατιστικών Υπηρεσιών (ΕΣΥ), η Επιτροπή προτείνει οι επικεφαλής των ΕΣΥ να διορίζονται αποκλειστικά επί τη βάσει επαγγελματικών κριτηρίων (δηλ. χωρίς τυχόν πολιτικό κίνητρο) με πλήρη διαφάνεια, και να είναι εντελώς αυτόνομοι στην εργασία τους. Προτείνει, επίσης, να είναι ανεξάρτητοι όταν αποφασίζουν με ποιον τρόπο θα γίνεται η συλλογή, η επεξεργασία και η διάδοση των στατιστικών στοιχείων, καθώς και όσον αφορά τη διαχείριση της στατιστικής υπηρεσίας.
Στο πλαίσιο αυτό, επιβεβαιώνεται επίσης η ανεξαρτησία της Eurostat, ως κεντρικού συντονιστή και φορέα παρακολούθησης ολόκληρου του Ευρωπαϊκού Στατιστικού Συστήματος. Επιπλέον, η Επιτροπή στο άμεσο μέλλον θα εκδώσει απόφαση σχετικά με τη Eurostat με την οποία θα επιβεβαιώνεται η επαγγελματική της ανεξαρτησία και θα αποσαφηνίζεται ο θεσμικός χαρακτήρας, ο ρόλος και οι αρμοδιότητές της στο πλαίσιο της Επιτροπής. Επισημαίνεται επίσης η υποχρέωση λογοδοσίας των επικεφαλής των ΕΣΥ και η υποχρέωση υποβολής ετήσιας έκθεσης σχετικά με τις στατιστικές δραστηριότητες και την οικονομική κατάσταση της υπηρεσίας.
Εξάλλου, με την πρόταση της Επιτροπής, τα κράτη μέλη υποχρεώνονται να αναλάβουν «δεσμεύσεις οικοδόμησης εμπιστοσύνης» και να δεσμεύονται στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο ότι θα διασφαλίζουν την ανεξαρτησία των ΕΣΥ και θα καθιερώνουν εθνικά πλαίσια ποιοτικής διασφάλισης για τα στατιστικά στοιχεία. Οι δεσμεύσεις αυτές πρέπει να φέρουν την υπογραφή των εθνικών κυβερνήσεων και θα προσυπογράφονται από την Επιτροπή. Η τήρηση των εν λόγω δεσμεύσεων θα παρακολουθείται από την Επιτροπή (Eurostat).
Τέλος, στην πρόταση διατυπώνεται σειρά διατάξεων με τις οποίες επεκτείνεται και κατοχυρώνεται η πρόσβαση στα διοικητικά δεδομένα για την παραγωγή των ευρωπαϊκών στατιστικών στοιχείων.