Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων & Ποτών, λαμβάνοντας υπόψιν τα στοιχεία του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, σύμφωνα με τα οποία η μονόπλευρη επιβολή δασμών στα είδη διατροφής από την Τουρκία πλήττει την υφιστάμενη ελληνική παραγωγή, αναλαμβάνει πρωτοβουλία για διόρθωση του καθεστώτος.
Ως γνωστόν, πριν από 21 χρόνια, το 1995, ετέθη σε εφαρμογή η εμπορική συμφωνία μεταξύ της τότε Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και της Τουρκίας, στην οποία προβλεπόταν η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων. Η συμφωνία αυτή, όμως, προέβλεπε κάποιες εξαιρέσεις, προσωρινού χαρακτήρα, για να ενισχυθεί η τουρκική οικονομία. Έτσι, ενώ η Τουρκία μπορούσε να εξάγει ελεύθερα στις χώρες μέλη της Ε.Ε τα προϊόντα της -μεταξύ των οποίων τρόφιμα, ποτά και άλλα αγροτικά είδη- για τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά προϊόντα το καθεστώς αυτό δεν ίσχυε.
Από τότε έχουν περάσει 21 χρόνια. Σήμερα, η τουρκική οικονομία είναι πολύ πιο ισχυρή. Κατά συνέπεια, αυτό το καθεστώς προστασίας της παραγωγής της θα πρέπει να αρθεί, γιατί στην παρούσα φάση ζημιώνει το ελληνικό Δημόσιο, τον εγχώριο κλάδο ειδών διατροφής, αλλά και την ευρωπαϊκή παραγωγή γενικότερα.
Σύμφωνα με στοιχεία του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) και του Οργανισμού Εξαγωγών Άγκυρας, εκτιμάται ότι η Ελλάδα το 2014 έχασε 167 εκατ. ευρώ εξαγωγές, με τις σωρευτικές απώλειές της την δεκαετία 2004-2013 να φθάνουν τα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Είναι έτσι κατάδηλο ότι σημαντικοί κλάδοι, όπως τα αγροτικά προϊόντα, ιχθυοκαλλιέργειες, τυροκομικά, μέλι, παραγωγή ούζου και πολλά άλλα, υφίστανται άνισο ανταγωνισμό, καθώς οι τουρκικές εταιρείες αποκτούν μερίδιο της ελληνικής αγοράς ενώ, οι ελληνικές εταιρείες δεν επιτρέπεται να εξάγουν στην Τουρκία. Μάλιστα, στις περισσότερες περιπτώσεις τα προϊόντα αυτά, λόγω της συγγενούς γευστικής προέλευσης, ελληνοποιούνται και μπορεί να εξαπατούν τον έλληνα καταναλωτή, ενώ εξασφαλίζουν και την τιμή του αντίστοιχου ελληνικού προϊόντος.
Με δεδομένο το χαμηλότερο κόστος παραγωγής στην Τουρκία, σημαντικοί κλάδοι της ελληνικής οικονομίας απειλούνται με κατάρρευση –και αυτό την ώρα που η Συμφωνία Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας καταργεί τις δασμολογικές επιβαρύνσεις, πλην τροφίμων. Στις περισσότερες κατηγορίες ελληνικού ενδιαφέροντος, όπου τα τουρκικά προϊόντα έχουν μηδέν δασμούς εισαγόμενα στην Ελλάδα, εκτός από τα ποτά, οι δασμοί για να εξαχθούν ελληνικά προϊόντα στην Τουρκία είναι υπερβολικά υψηλοί.
Αναφέρουμε ενδεικτικά:
- αλεύρι σίτου 102,6%
- σιμιγδάλι 82%
- τυριά έως και 180%
- κεφαλοτύρι 138%
- κεφαλογραβιέρα 138%
- επιτραπέζιες ελιές 39%
- ελαιόλαδο 31,2%
- μέλι 38,5%
- κρασιά 50%
- ούζο, τσίπουρο 45%
- φρούτα 54%
- καρπούζια 86,4%
- μήλα 60,3%
- λαχανικά έως και 49,5%
- ντομάτες 48,6%
Για πολλά τρόφιμα (κυρίως επεξεργασμένα, είδη αρτοποιΐας, μπισκοτοποιΐας, κονσερβών λαχανικών και φρούτων) ο υπολογισμός δασμού εισαγωγής γίνεται μέσω του προσδιορισμού της δασμολογικής κατηγορίας βάσει επιμέρους συντελεστών, οι οποίοι εξαρτώνται από την σύσταση του προϊόντος (γάλα, αλεύρι, λιπαρά, περιεκτικότητα πρωτεϊνών, κ.α.).
Παρατηρώντας τις καταστάσεις του ΠΣΕ, στα πεδία εξαγωγές-εισαγωγές της Ελλάδας με την Τουρκία διαπιστώνει κανείς ότι, ακόμα και στα ψάρια, εισάγουμε την τελευταία εξαετία 10-27 εκατ. ευρώ, ενώ εξάγουμε 0,96-1,9 εκατ. ευρώ. Στα φρούτα εξάγουμε 6-9 εκατ. ευρώ και εισάγουμε 40-55 εκατ. ευρώ. Σε πάρα πολλές κατηγορίες δεν εξάγουμε τίποτα, ενώ αντίθετα εισάγουμε γαλακτοκομικά, αυγά, λάδια, ζάχαρη, μέλι, κ.α.
Από αυτά που προηγούνται, εύκολα συνεπάγεται ότι η ελληνική παραγωγή πλήττεται από το υφιστάμενο καθεστώς. Το πρόβλημα, ωστόσο, επεκτείνεται και σε όλες τις χώρες μέλη της ΕΕ. Ειδικότερα, όμως, για την Ελλάδα, η γειτονική μας χώρα, επειδή έχει παρεμφερείς διατροφικές συνήθειες, θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντική αγορά εξαγωγής ποιοτικών ελληνικών προϊόντων, με θετικές επιπτώσεις και για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας.
Ο κ. Βασίλης Ζαφείρης, εκπρόσωπος της Ελληνικής Βιομηχανίας Τροφίμων & Ποτών, πρόσφατα ζήτησε να αναληφθούν πολυεπίπεδες πρωτοβουλίες ώστε:
1. Το ζήτημα να αναχθεί σε πρώτης προτεραιότητας για την ελληνική πλευρά.
2. Να τεθεί άμεσα και τεκμηριωμένα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αίτημα για απαράδεκτη καθυστέρηση εξάλειψης του προνομίου στην Τουρκία εφόσον πλέον δεν υφίσταται τέτοιο πρόβλημα.
3. Να διεκδικηθεί από την Τουρκία η εξάλειψη της αδικίας, σε διμερή συνάντηση.
4. Να ζητηθεί προνομιακή μεταχείριση, λόγω οικονομικής κρίσης, με όλες τις χώρες που προσδοκούν ένταξη στην ΕΕ και όλες τις συνεργαζόμενες με την ΕΕ χώρες του Κόσμου.
