Τέσσερα παράθυρα που μπορούν να αποτρέψουν για 150.000 ασφαλισμένους τη μεγάλη αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ως και 17 έτη μένουν ανοιχτά μέχρι την πλήρη εφαρμογή του νέου νόμου στο ασφαλιστικό.
Ο νόμος μπορεί να ψηφίστηκε και να δημοσιεύτηκε στις 14 Αυγούστου, πλην όμως η ισχύς των νέων διατάξεων δεν έχει ακόμη ξεκινήσει. Το σημαντικότερο δε είναι πως ορισμένες από αυτές θα επανεξεταστούν ή θα διορθωθούν παρασύροντας και την ημερομηνία για την πλήρη εφαρμογή του νέου νόμου, που συνδέεται με την έκδοση υπουργικής απόφασης αμέσως μετά τις εκλογές.
Στο διάστημα αυτό υπάρχουν ευκαιρίες και τέσσερα, τουλάχιστον, παράθυρα, που για 150.000 ασφαλισμένους αποτελούν σανίδα σωτηρίας στο τσουνάμι των ανατροπών που έρχεται μετά τις εκλογές σε όρια ηλικίας, και υπολογισμό συντάξεων.
Οι ευκαιρίες και τα παράθυρα που ανοίγει το «κενό» από την ψήφιση έως την πλήρη εφαρμογή του νόμου αφορούν όλους όσοι πρωτοασφαλίστηκαν μέχρι το 1992 και συμπλήρωσαν, ή συμπληρώνουν, με τη χρήση πλασματικών ετών, ακόμη και σήμερα, το χρόνο που έπρεπε να έχουν μέχρι το 2012, ώστε να αποχωρήσουν πριν από τα 62 και τα 67.
Τα παράθυρα που είναι ανοιχτά μέχρι να αποσαφηνιστεί πότε ακριβώς θα ισχύσει ο νόμος για τα νέα όρια ηλικίας και πώς θα εφαρμοστούν οι διατάξεις του, αποκαλύπτει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος.
1. Αίτηση τώρα για όσους έχουν την ηλικία εξόδου ως τις 19/8
Δυνατότητα υποβολής αιτήσεων για άμεση έξοδο για όσους ασφαλισμένους συμπληρώνουν την ηλικία που θα έβγαιναν στη σύνταξη μετά τη δημοσίευση του νόμου, δηλαδή μετά τις 14 Αυγούστου του 2015. Η ισχύς του νόμου, σύμφωνα με τις εισηγήσεις που ήδη συντάσσουν τα συναρμόδια υπουργεία, αρχίζει από τις 19 Αυγούστου, που υπογράφτηκε η νέα δανειακή σύμβαση με το νέο μνημόνιο, όπως άλλωστε αναφέρεται και στο τελευταίο άρθρο του ν. 4336/15, αντί της 14ης Αυγούστου που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ. Κερδισμένοι είναι όσοι συμπληρώνουν την ηλικία που θα έβγαιναν στη σύνταξη από τις 14 ως τις 19 Αυγούστου, αρκεί να έχουν συμπληρωμένο και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για να αποχωρήσουν με τις παλιές διατάξεις. Κερδισμένοι είναι, όμως, και όσοι συμπληρώνουν την 35ετία για έξοδο, χωρίς όριο ηλικίας μέχρι τις 19 Αυγούστου. Αν ο νόμος έμπαινε άμεσα σε ισχύ από τη δημοσίευσή του, δηλαδή από τις 14 Αυγούστου, τότε μια ασφαλισμένη που θα συμπλήρωνε τα 50 στις 16 Αυγούστου θα είχε αύξηση του ορίου ηλικίας κατά 5 χρόνια, ενώ ένας ασφαλισμένος που θα συμπλήρωνε την 35ετία στις 15 Αυγούστου θα έχανε την έξοδο, γιατί με τις νέες ρυθμίσεις μπαίνει όριο ηλικίας το 58ο έτος, το οποίο, μάλιστα, αυξάνεται και για τους παλαιούς πριν το 1983 ασφαλισμένους, οι οποίοι θα συμπληρώσουν την 35ετία μετά την ισχύ του νόμου.
2. Αναγνώριση πλασματικού χρόνου
Δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με ευνοϊκές προϋποθέσεις για τους ασφαλισμένους που έχουν ήδη πιάσει το όριο ηλικίας που θα έβγαιναν στη σύνταξη. Μάλιστα, όπως αποκαλύπτει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» από αξιόπιστη πηγή, υπάρχουν σκέψεις να δοθεί η δυνατότητα αναγνώρισης περισσότερων πλασματικών ετών για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος σε όσους είναι 62 ή 67 ετών αλλά δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για να πάρουν μειωμένη ή πλήρη σύνταξη αντίστοιχα. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που συμπληρώνει το 62ο έτος αλλά δεν έχει τουλάχιστον τα 15 χρόνια για να πάρει μειωμένη σύνταξη μπορεί να αναγνωρίσει μόνον τη στρατιωτική του θητεία. Ενώ για τις γυναίκες, η έξοδος με μειωμένη στα 62 προϋποθέτει τα 15 χρόνια τουλάχιστον χωρίς καμία αναγνώριση πλασματικού χρόνου. Αν γίνουν δεκτές οι υπηρεσιακές εισηγήσεις, τότε είναι πιθανό να δοθεί η δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου και σε ασφαλισμένους που είχαν περιορισμένο, ή καθόλου δικαίωμα να εξαγοράσουν συντάξιμο χρόνο.
3. Έξοδος με 35ετία για μικρότερη αύξηση του ορίου ηλικίας
Η έξοδος στη σύνταξη με νέα όρια ηλικίας είναι δυο ταχυτήτων, καθώς υπάρχουν δυο διαφορετικοί πίνακες. Ο νόμος προβλέπει μικρότερη αύξηση του ορίου ηλικίας για όσους αποχωρούν με διατάξεις 35ετίας (Δημόσιο, ΙΚΑ, και ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών) ή με 10.000 ημέρες ασφάλισης (αν πρόκειται για το ΙΚΑ). Η εξέλιξη των ορίων ηλικίας για αυτές τις κατηγορίες εξετάζεται να ισχύσει για τον πίνακα που αυξάνει τα νέα όρια στο 62ο έτος από το 2022, με 35 ως 40 έτη ασφάλισης. Για όσους , όμως, έχουν λιγότερα από 35-40 έτη ή δεν συνταξιοδοτούνται με προϋποθέσεις των 10.000 ημερών ασφάλισης στο ΙΚΑ, τότε η αύξηση των ορίων ηλικίας είναι σημαντικά μεγαλύτερη και εδώ έχει εφαρμογή ο πίνακας που αναφέρεται στη συνταξιοδότηση με καταληκτικό όριο ηλικίας το 67ο έτος για πλήρη σύνταξη και το 62ο για μειωμένη. Σε αυτή την περίπτωση, οι ασφαλισμένοι επιβαρύνονται με περισσότερα έτη στην ηλικία εξόδου.
4. Άμεση θεμελίωση εξόδου στο Δημόσιο
Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου μπορούν να θεμελιώσουν πιο γρήγορα δικαίωμα εξόδου με τη χρήση ως 5 επιπλέον πλασματικών ετών, προκειμένου να κλειδώσουν τη συνταξιοδότηση με διατάξεις 35ετίας, αντί 25ετίας. Τα πλασματικά έτη θα πρέπει να αξιοποιηθούν αφού προηγουμένως έχουν 25ετία το 2011 και 2012. Με τον τρόπο αυτό ένας δημόσιος υπάλληλος που είναι σήμερα 58 ετών και είχε 25ετια το 2011, άρα έχει συνολικά 29 έτη, μπορεί να συμπληρώσει τα άλλα 7 με πλασματικούς χρόνους και να συμπληρώσει 36 έτη, οπότε θα μπορεί να βγει, σύμφωνα με το νέο νόμο στους 58,5 μήνες. Αν δεν πάρει τα πλασματικά έχει δύο επιλογές: 1) να αποχωρήσει με μειωμένη σύνταξη άμεσα, καθώς έχει πιάσει την ηλικία εξόδου για μειωμένη, που είναι το 56ο έτος, 2) να περιμένει να συμπληρώσει τα 36 έτη, δηλαδή θα χρειαστεί έως και 7 χρόνια παραμονής στην υπηρεσία, αλλά σε αυτή την περίπτωση θα χάσει την έξοδο με 36 έτη, γιατί ο χρόνος αυτός για κάποιον που έχει σήμερα 29 έτη συμπληρώνεται το 2022, όπου σύμφωνα με το νέο νόμο, η έξοδος για σύνταξη προϋποθέτει 40 χρόνια ασφάλισης και ηλικία 62 ετών ή στα 67 με λιγότερα από 40 έτη.