Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ευρωζώνης κατέληξαν σε συμφωνία για τα επόμενα βήματα σε ότι αφορά την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης, καλώντας παράλληλα τους υπουργούς Οικονομικών να ολοκληρώσουν τις εργασίες, ώστε οι σχετικές αποφάσεις να ληφθούν στις αρχές Ιουλίου.
Στα συμπεράσματα τονίζεται επίσης ότι «η υιοθέτηση από το ελληνικό κοινοβούλιο των καθοριστικών νόμων για τη δημοσιονομική στρατηγική και τις ιδιωτικοποιήσεις θα πρέπει να ολοκληρωθούν επειγόντως τις επόμενες ημέρες».
Αυτό επισημαίνεται, μεταξύ άλλων στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, όπου εκτός από τα θέματα της οικονομίας, κυριαρχούν η πολιτική μετανάστευσης και ασύλου, καθώς και η πολιτική γειτονίας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Οι «27» συμφώνησαν ακόμη ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Κροατία θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος Ιουνίου και όρισαν τον Μάριο Ντράγκι νέο πρόεδρο της ΕΚΤ με θητεία από την 1η Νοεμβρίου 2011 έως τις 31 Οκτωβρίου 2019.
Αποφάσεις για την Ελλάδα
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνωρίζει τη σημαντική πρόοδο που σημείωσε η Ελλάδα κατά τον τελευταίο χρόνο, κυρίως στον τομέα της δημοσιονομικής σταθεροποίησης και καλωσορίζει τη συνεχή ισχυρή δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης για εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τις ελληνικές αρχές να συνεχίσουν να εφαρμόζουν με αποφασιστικότητα τις αναγκαίες προσπάθειες προσαρμογής, ώστε να επανέλθει η χώρα σε βιώσιμη τροχιά. Το συνολικό πακέτο μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκε με την Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, και η υιοθέτηση από το ελληνικό κοινοβούλιο των καθοριστικών νόμων για τη δημοσιονομική στρατηγική και τις ιδιωτικοποιήσεις θα πρέπει να ολοκληρωθούν επειγόντως τις επόμενες ημέρες. Το αίτημα που υπέβαλε η ελληνική κυβέρνηση και το οποίο ανακοινώθηκε από τον Έλληνα πρωθυπουργό, θα αποτελέσει τη βάση για την οριστικοποίηση των βασικών παραμέτρων του νέου προγράμματος που θα υποστηριχθεί από τους εταίρους της ευρωζώνης και το ΔΝΤ, σύμφωνα με τις ισχύουσες πρακτικές, και θα επιτρέψει παράλληλα την εκταμίευση εγκαίρως της δόσης των δανείων για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της Ελλάδας τον Ιούλιο.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ευρωζώνης συμφώνησαν ότι η απαιτούμενη πρόσθετη χρηματοδότηση θα υλοποιηθεί μέσα από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές. Υιοθέτησαν ακόμη την προσέγγιση, που αποφάσισε το Eurogroup στις 20 Ιουλίου, για συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα με τη διακράτηση ομολόγων και την αντικατάσταση τους με νέα ομόλογα όταν λήγουν προκειμένου να υπάρξει σημαντική μείωση του βάρους των δανειακών αναγκών της χώρας σε ετήσια βάση και να αποτραπεί παράλληλα η επιλεκτική χρεοκοπία. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ευρωζώνης καλούν τους υπουργούς Οικονομικών να ολοκληρώσουν τις εργασίες για τα εκκρεμή ζητήματα ώστε οι αποφάσεις να ληφθούν στις αρχές Ιουλίου.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα να στηρίξουν τους βασικούς στόχους του προγράμματος και τα βασικά μέτρα πολιτικής, ώστε να διασφαλιστεί η αυστηρή και ταχεία εφαρμογή του. Λαμβάνοντας υπόψη τη διάρκεια, το μέγεθος και τη φύση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων, η εθνική ενότητα αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχία.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλωσόρισε την πρόθεση της Επιτροπής να αναπτύξει συνέργειες μεταξύ του νέου προγράμματος και των διαρθρωτικών ταμείων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει κάθε προσπάθεια για να αυξηθεί η δυνατότητα της Ελλάδας για μεγαλύτερη απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων ώστε να υπάρξει ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλωσορίζει και υποστηρίζει την προετοιμασία εκ μέρους της Επιτροπής, μαζί με τα κράτη μέλη, ενός συνολικού προγράμματος τεχνικής βοήθειας για την Ελλάδα.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δηλώνουν ότι έχουν επίγνωση του γεγονότος ότι οι προσπάθειες για δημοσιονομική προσαρμογή βαρύνουν τους Έλληνες πολίτες και δηλώνουν πεπεισμένοι ότι αυτές οι θυσίες είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάκαμψη και θα συμβάλουν στη μελλοντική σταθερότητα και την ευημερία της χώρας».
Αποφάσεις για την οικονομία
Σε ό,τι αφορά τα ευρύτερα θέματα της οικονομίας, η Σύνοδος Κορυφής εξέφρασε ικανοποίηση για την ολοκλήρωση της εφαρμογής ενός συνολικού πακέτου μέτρων που συμφωνήθηκε το Μάρτιο, ώστε να επιστρέψει η Ευρώπη σε βιώσιμη αναπτυξιακή τροχιά με τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε επίσης την αποφασιστικότητα όλων των κρατών μελών να κάνουν ό,τι είναι δυνατό για την πλήρη εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Στα συμπεράσματα επισημαίνεται ακόμη ότι τα κράτη-μέλη που συμμετέχουν στο Σύμφωνο για το Ευρώ παρουσίασαν τις δεσμεύσεις τους για την υλοποίηση άνω των 100 μέτρων. Σύμφωνα με τη Σύνοδο Κορυφής, οι δεσμεύσεις αυτές αποτελούν ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την εκπλήρωση των στόχων του Συμφώνου και θα πρέπει να εφαρμοστούν σε εθνικό επίπεδο. Προβλέπεται ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες θα επανεξετάσουν την πρόοδο που έχει σημειωθεί σε αυτό το ζήτημα το Δεκέμβριο πριν από την έναρξη του επόμενου «ευρωπαϊκού εξαμήνου». Στα συμπεράσματα υπογραμμίζεται επίσης ότι η πρόοδος που θα έχει σημειωθεί από την πλευρά των κρατών μελών για την εφαρμογή των εξειδικευμένων συστάσεων στο πλαίσιο του Συμφώνου θα επανεξεταστεί το Μάρτιο του 2012.
Μετανάστευση
Σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιβεβαίωσαν ότι η ελεύθερη διακίνηση των προσώπων, ως θεμελιώδης ελευθερία, παραμένει από τα πιο επιτυχή επιτεύγματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Σύμφωνα με τη Σύνοδο Κορυφής, θα πρέπει να θεσπιστεί ένας μηχανισμός για την αντιμετώπιση έκτακτων περιπτώσεων που θέτουν σε κίνδυνο τη συνολική λειτουργία του Σέγκεν και χωρίς να θέτει εν αμφιβόλω την αρχή της ελεύθερης διακίνησης των προσώπων. Ο μηχανισμός αυτός θα πρέπει να περιλαμβάνει σειρά μέτρων που θα εφαρμόζονται σταδιακά, με συντονισμένο και διαφοροποιημένο, ανά χώρα, τρόπο για την παροχή βοήθειας προς τα κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν ισχυρές πιέσεις στα εξωτερικά τους σύνορα. Στα προτεινόμενα μέτρα περιλαμβάνονται επιθεωρήσεις, τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια αλλά και στήριξη και συντονισμένες επεμβάσεις από τη Frontex.
Στα συμπεράσματα της Συνόδου υπογραμμίζεται επίσης ότι ως ύστατη λύση, στο πλαίσιο αυτού του μηχανισμού, θα προβλέπεται η ενεργοποίηση «ρήτρας ασφάλειας» για την υπό εξαιρετικές περιστάσεις επαναφορά των εσωτερικών ελέγχων, όταν τα κράτη-μέλη δεν είναι πλέον σε θέση να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους σύμφωνα με τους κανόνες του Σέγκεν για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης από τρίτες χώρες. Το μέτρο αυτό θα εφαρμόζεται για συγκεκριμένους στόχους και για περιορισμένη διάρκεια, μετά από κοινή αξιολόγηση. Προς το σκοπό αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να καταθέσει προτάσεις γι’ αυτό το Μηχανισμό το Σεπτέμβριο. Επίσης προβλέπεται η περαιτέρω ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Συστήματος Συνοριακών Ελέγχων ώστε να καταστεί επιχειρησιακός το 2013 για μεγαλύτερο συντονισμό και αυξημένη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπογραμμίζουν ακόμη ότι είναι καθοριστικής σημασίας η θέσπιση ενός Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου έως το 2012.
