Την αρνητική πρωτιά στα επιτόκια διατηρεί η Κύπρος εντός της ευρωζώνης, παρά την υποχώρηση του κόστους του χρήματος στα χαμηλότερα ιστορικά επίπεδα.
Νέα στοιχεία της ΕΚΤ και της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου (ΚΤΚ) δείχνουν ότι τα επιτόκια δανείων συνέχισαν τον Ιούνιο του 2015 να μειώνονται, παραμένοντας, ωστόσο, στο ρετιρέ της ευρωζώνης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία το μέσο επιτόκιο νέων επιχειρηματικών δανείων στην Κύπρο μειώθηκε τον έκτο μήνα του 2015 στο 5,15% από 5,20% τον Μάιο και 5,98% τον Ιούνιο του 2014. Από τον Φεβρουάριο του 2015 τα επιτόκια επιχειρηματικών δανείων παρουσιάζουν μείωση 6,4 ποσοστιαίων μονάδων.
Στην ευρωζώνη το επιτόκιο για επιχειρηματικά δάνεια μειώθηκε στο 2,81% από 2,84%. Στην Ελλάδα, το επιτόκιο επιχειρηματικών δανείων ανέρχεται στο 4,95% και στη Μάλτα στο 4,13%.
Όσον αφορά στα επιτόκια των νέων στεγαστικών δανείων στην Κύπρο μειώθηκαν τον έκτο μήνα του έτους στο 4,04% από 4,15% τον Μάιο του 2015 και 4,81% τον Ιούνιο του 2014. Πρόκειται για τα ψηλότερα επιτόκια στο σύνολο των χωρών της ευρωζώνη.
Στο μεταξύ μεγάλο είναι το κόστος της οικονομικής κρίσης και της ανεργίας για τα ασφαλιστικά ταμεία, που ανέρχεται σε κλίμακα πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Μολονότι τα ταμεία αντέχουν την ασφυκτική πίεση, εντούτοις υπάρχει ένας προβληματισμός στο υπουργείο Εργασίας, το συνδικαλιστικό κίνημα και την εργοδοσία.
Η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα είναι , σύμφωνα με την εφημερίδα «Φιλελεύθερος», το αντικείμενο της νέας αναλογιστικής μελέτης και ο κλάδος στατιστικής των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο συλλογής των απαιτούμενων στοιχείων.
Στην επικείμενη αναλογιστική μελέτη θα περιλαμβάνεται ειδικό κεφάλαιο που θα αφορά στη χρηματοδότηση του Λογαριασμού ανεργίας, που ως γνωστόν, εδώ και χρόνια, πριν την έναρξη της οικονομικής κρίσης, είναι ελλειμματικός. Η επιλογή την οποία προκρίνουν εδώ και χρόνια οι κοινωνικοί εταίροι, με τη σύμφωνη τοποθέτηση της Βουλής, είναι η μεταφορά μεγαλύτερου ποσού από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων στον Λογαριασμό ανεργίας προς κάλυψη των αυξημένων υποχρεώσεών του. Ρύθμιση που προβληματίζει τους κοινωνικούς εταίρους, οι οποίοι εκτιμούν ότι θα πρέπει να ληφθούν άλλα μέτρα, χωρίς,όμως,να έχουν ξεκαθαρίσει τον χαρακτήρα τους. Ειδικότερα, την τελευταία τριετία η ετήσια δαπάνη του επιδόματος ανεργίας και των αποζημιώσεων,λόγω πλεονασμού,απογειώθηκε σε πρωτοφανή επίπεδα για τα κυπριακά δεδομένα, ωθούμενη από τη δραματική εκτόξευση της ανεργίας. Ειδικότερα,η εικόνα της ετήσιας καταβολής του ανεργιακού επιδόματος την τελευταία τετραετία διαμορφώθηκε ως εξής:
– Το 2011 ανήλθε στα 98,3 εκατ.Euro
– Το 2012 έσπασε το φράγμα των 100 εκατ. Euro ,φτάνοντας στα 124,4 εκατ.Euro
– Το 2013 το κόστος σημείωσε περαιτέρω άνοδο φτάνοντας στα 150,2 εκατ.Euro
Με τη σταθεροποίηση της ανεργίας στο 16% αλλά και λόγω της αύξησης του αριθμού των μακροχρόνια ανέργων, που πλέον δεν δικαιούνται επίδομα, η δαπάνη το 2014 σημείωσε ουσιαστική υποχώρηση, στα 117 εκατ.Euro.
Όσον αφορά στο 2015, η δαπάνη ξεπέρασε τα 60 εκατ.Euro το πρώτο πεντάμηνο του χρόνου, με τον Μάρτιο να καταγράφει την υψηλότερη, της τάξης των 16,5 εκατ. Euro.Ανάλογη πορεία απογείωσης ακολούθησε και το Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού, τα τελευταία χρόνια, στην καρδιά της κρίσης όταν οι απολύσεις εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα προσέλαβαν μορφή χιονοστιβάδας. Ειδικότερα,το 2011 οι Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων πλήρωσαν αποζημιώσεις ύψους 31,1 εκατ.Euro.Τον επόμενο χρόνο η δαπάνη σημείωσε σημαντική αύξηση σκαρφαλώνοντας στα 54,5 εκατ.Euro για να καταγράψει ακόμη μεγαλύτερο άλμα το 2013, όταν το ποσό ανήλθε στα 90,6 εκατ. Euro.Το 2014 η δαπάνη ήταν μια ανάσα από το φράγμα των 100 εκατ. Euro φτάνοντας τα 99,7 εκατ. Euro.Ωστόσο, το πρώτο πεντάμηνο του 2015 οι αποζημιώσεις κατέγραψαν σημαντική υποχώρηση, στα 22,2 εκατ. Euro και εκτιμάται ότι και η τελική ετήσια δαπάνη θα είναι μικρότερη της περσινής.