Εβδομάδα κρίσιμων αποφάσεων ξεκινάει για την ελληνική οικονομία με τα ευρωπαϊκά συμβούλια, Eurogroup και Εcofin, να δίνουν, σήμερα και την Τρίτη, τις πολιτικές κατευθύνσεις για το νέο δανεισμός της χώρα και τους επικεφαλής της τρόικα, στην Αθήνα, να οριστικοποιούν την ερχόμενη Τετάρτη, το μεσοπρόθεσμο σχέδιο Δράσης 2012-2015 που θα κατατεθεί ακολούθως, προς ψήφιση, στην Βουλή.

Με δεδομένο ότι οι διαπραγματεύσεις για το νέο πακέτο μέτρων συνεχίζονται στην Αθήνα, όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι τα συμβούλια των ευρωπαίων υπουργών οικονομίας δεν θα προχωρήσουν σε σαφείς ανακοινώσεις για τις προϋπόθεσης και τα αντάλλαγμα που θα απαιτηθούν για την επιπρόσθετη χρηματοδότηση της Ελλάδας τα έτη 2012-2013.

Κοινοτικές πήγες αναφέρουν ως πιθανό να εκδοθεί κοινό ανακοινωθέν των «17», βάσει του οποίου η Ελλάδα θα καλείται να αναλάβει τις υποχρεώσεις της και να εφαρμόσει όλα τα απαραίτητα μέτρα που θα υποδείξει η τρόικα τόσο για το 2011 όσο και για το μεσοπρόθεσμο διάστημα. Αναφορά θα γίνεται για επανεξέταση των όρων του μνημονίου με στόχο την ενίσχυση του μηχανισμού στήριξης προς την Ελλάδα. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ως πιθανό το ενδεχόμενο να συγκληθεί έκτακτη συνεδρίαση του Εurogroup, για τα ίδια θέματα, στις αρχές Ιουνίου.

Στην Αθήνα, οι επικεφαλής της τρόικα κλιμακώνουν τις πιέσεις προς την κυβέρνηση για να διπλασιάσει το ύψος των επιπρόσθετων μέτρων που θα καλύψουν, αφενός, την απόκλιση, 1,1% του ΑΕΠ που άφησε το 2010 στην προσπάθεια μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος και αφετέρου τις αστοχίες που παρατηρούνται φέτος στην εκτέλεση του προϋπολογισμού.

Με βάση τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, το έλλειμμα εφέτος πρέπει να υποχωρήσει στο 7,5%, ωστόσο η Κομισιόν, που παρουσίασε την Παρασκευή τις εαρινές εκτιμήσεις της, θεωρεί ότι με τα έως τώρα δεδομένα το έλλειμμα δεν μπορεί να υποχωρήσει κάτω από το 9,5%. Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται επιπλέον προσαρμογή περίπου 4,5 δισ. ευρώ, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι το υπουργείο Οικονομικών προτίθεται τελικά να λάβει πρόσθετα μέτρα περίπου 6 δισ. ευρώ. Σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για πιθανή αντικατάσταση παρεμβάσεων στα έσοδα με μέτρα -ανάλογης απόδοσης- στο σκέλος των δαπανών.

Η προφανής δυσκολία έχει να κάνει με τις πηγές άντλησης αυτών των 6 δισ. ευρώ, αφού, όπως επισημαίνουν υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών, τα περιθώρια άντλησης φορολογικών εσόδων με πρόσθετες παρεμβάσεις είναι μηδενικά. Επιπροσθέτως τα μέτρα αποτελεσματικής μείωσης δημοσίων δαπανών που συμπεριλαμβάνονται στο Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο δύσκολα μπορούν να ξεκινήσουν και να αποδώσουν από το δεύτερο εξάμηνο του 2011.

Τα αποτελέσματα του ελέγχου

Στοχευμένες περικοπές στο σύστημα υγείας, τα κοινωνικά επιδόματα και περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς εργασίας είναι, μερικά, από τα βασικά θέματα που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο με την τρόικα για να οριστικοποιηθεί μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα. Πολλές ήταν και οι ενστάσεις που διατύπωσαν οι εκπρόσωποι των δανειστών μας κατά την διενέργεια του ελέγχου που θα συνεχιστεί και την ερχόμενη εβδομάδα.

Έσοδα: Στο σκέλος των φορολογικών εσόδων, καταβάλλεται έντονη προσπάθεια από το υπουργείο Οικονομικών να πείσει τους επικεφαλής της τρόικας ότι το Σχέδιο για τη Φοροδιαφυγή είναι υλοποιήσιμο και μπορεί όντως να αποφέρει τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ, φέτος. Πολλά θα εξαρτηθούν και από τις διαπραγματεύσεις των συναρμόδιων υπουργείων Οικονομικών – Περιβάλλοντος για το θέμα των αυθαιρέτων, απ’ όπου πρέπει -ούτως ή άλλως- να αντληθούν φέτος 700 εκατ. ευρώ.

Εργασιακά: Οι εκπρόσωποι της τρόικας εξέφρασαν αμφιβολία για το στόχο των 6 δισ. ευρώ που θα προέλθουν από μείωση δαπανών και αύξηση εσόδων κυρίως από την αδήλωτη εργασία. Τα νεότερα στοιχεία για την ανεργία που ανεβάζουν το ποσοστό στο 16% ενισχύουν το αίτημα της τρόικα για ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη κινητικότητα στην αγορά εργασίας. Στην κατεύθυνση αυτή εντείνονται και οι πιέσεις για επέκταση του θεσμού των επιχειρησιακών συμβάσεων, αύξηση του ανώτατου χρόνου για τις συμβάσεις έργου, από τα δύο στα τρία χρόνια, με δυνατότητα ανανέωσής της για δύο φορές μόνο.

Κοινωνικά επιδόματα: Συμφωνία υπήρξε στο να θέτουν εισοδηματικά κριτήρια, ανάλογα με την φύση και το ύψος του κάθε επιδόματος, με κλιμακωτή μείωση τους για τα εισοδήματα που ξεπερνούν τα 40.000 ευρώ . Με τον τρόπο αυτό το συνολικό τους κόστος που σήμερα ξεπερνά τα 9,5 δισ. ευρώ, αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου 1,5 δισ. το χρόνο.

Δαπάνες υγείας: Σε ότι αφορά το σύστημα υγείας τονίσθηκε η ανάγκη για επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, με ποσοτικό στόχο την περικοπή, για φέτος, 1 δισ. ευρώ, πλέον του 1,5 δισ. που ήδη αναφέρεται στο Μνημόνιο. Ζητήθηκε επίσης καλύτερος έλεγχος τόσο στις ποσότητες όσο και τις τιμές των προμηθειών των νοσηλευτικών ιδρυμάτων.